صندوق بخشی چیست؟ آشنایی کامل با صندوق های بخشی
صندوق بخشی نوعی صندوق سرمایهگذاری است که بخش عمده سرمایه خود را بر سرمایهگذاری در سهام شرکتهای فعال در یک صنعت خاص مانند تکنولوژی، فلزات اساسی، پتروشیمی، غذایی و غیره، متمرکز کرده است. همین موضوع باعث میشود این صندوقها جذابیتهای خاص خود را داشته باشند. در این مطلب از کاریزما لرنینگ، توضیح میدهیم صندوق بخشی چیست، چه ویژگیها و مزایایی دارد و چرا باید در صندوق های بخشی سرمایهگذاری کنیم. برای پاسخ این سوالات، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
صندوق بخشی چیست؟
صندوقهای سرمایهگذاری بخشی (Sector Fund)، نوعی صندوق قابل معامله در بورس (ETF) هستند که بر سرمایهگذاری در یک صنعت خاص تمرکز کردهاند. در واقع این صندوقها عمده دارایی خود را به خرید سهام شرکتهای فعال در یک صنعت خاص اختصاص میدهند. البته با رعایت حد نصابها، مدیر صندوق میتواند در صنایع و داراییهای دیگر نیز سرمایهگذاری کند.
هدف صندوقهای سرمایهگذاری بخشی، کسب بازدهی از یک صنعت خاص است. برای نمونه، صندوق فلزات، دارایی خود را در سهام شرکتهای فعال در بخش فلزات اساسی سرمایهگذاری میکند تا از رشد صنعت فلزات بهرهمند شود. صندوق های بخشی را میتوان زیرمجموعهی صندوق سهامی در نظر گرفت. برای اطلاعات بیشتر، خواندن مقالهی زیر توصیه میشود:
انواع صندوقهای بخشی؛ چه صنایعی صندوق بخشی دارند؟
در حال حاضر، صندوق های بخشی فعال در بازار سرمایه ایران در حوزههای خودرو و قطعهسازی، فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و پتروشیمی، سیمان، آهک و گچ، محصولات غذایی و آشامیدنی و صنعت دارو فعالیت پررنگی دارند.
اسامی صندوق های بخشی فعال در بورس ایران
برای بررسی دقیق لیست صندوق های بخشی بورس ایران، میتوانید وارد سایت فیپیران شوید و از بخش فهرست صندوقهای سرمایهگذاری، نوع فیلتر را در سهام – بخشی انتخاب کنید تا صندوقهای فعال برای شما لیست شوند. در حال حاضر 26 صندوق سرمایه گذاری بخشی فعال در بورس ایران داریم که اسامی آنها در جدول زیر آورده شده است:
| اسامی صندوق های بخشی در بورس ایران | |
| نام کامل صندوق | نماد |
| بخشی آرمان آتی | فارمانی |
| بخشی افق دماوند | پتروما |
| بخشی بازده صنایع | بازبیمه |
| بخشی ثروت پویا | سمان |
| بخشی خبره صنعت خلیج فارس | پتروفارس |
| بخشی داریوش | پتروداریوش |
| بخشی راهبر صنایع مهرگان | آلکان |
| بخشی شایسته فردا | پناه |
| بخشی صنایع آبان | پتروآبان |
| بخشی صنایع آگاه | پتروآگاه |
| بخشی صنایع اعتبار | بانکدار |
| بخشی صنایع اندیشه صبا | پتروصبا |
| بخشی صنایع پاداش | پتروپاداش |
| بخشی صنایع داریا | سیمانیا |
| بخشی صنایع دایا | متال |
| بخشی صنایع سورنا | رویین |
| بخشی صنایع معیار | تخت گاز |
| بخشی صنایع مفید | استیل |
| بخشی صنایع ویستا | بهین رو |
| بخشی فرا الگوریتم | فرا الگوریتم |
| بخشی فلز فارابی | فلزفارابی |
| بخشی فلزات کیمیا | آذرین |
| بخشی گستره فیروزه | رسانا |
| پالایشی یکم | پالایش |
| قابل معامله بخشی کیان | فارما کیان |
| واسطه گری مالی یکم | دارا یکم |
ترکیب دارایی های صندوق های بخشی
در جدول زیر ترکیب داراییهای صندوق های بخشی که مصوب سازمان است را مشاهده میکنید:
| ترکیب دارایی یک صندوق بخشی بورس به بیان ساده | |
| دارایی سهام | سایر داراییها |
| حداقل 70 درصد از سهام و حق تقدم در یک صنعت | حداکثر 15 درصد اوراق با درآمد ثابت بدون ریسک |
| حداکثر 10 درصد از سهام و حق تقدم سایر صنایع | حداکثر 5 درصد گواهی سپرده کالایی |
عموماً نمیتوان از پرتفوی صندوق بخشی انتظار تنوع بالایی داشت. با این حال صندوقهای بخشی میتوانند از سهام و صنایع دیگر نیز با رعایت حد نصابهای تعیینشده در اساسنامه، در پرتفوی خود داشتـه باشند. خوشبختانه بهتازگی معاملات گواهی سپرده کالایی برای شش محصول جدید شامل مس، روی، میلگرد، گندله، خودرو و قیر در بورس کالا راهاندازی شده است.
صندوق های بخشی اجازه دارند تا 5 درصد از سرمایه خود را به سرمایهگذاری در گواهی سپرده کالایی اختصاص دهند. تنوع محصول در بخش گواهی سپرده کالایی به این معنی است که مدیر صندوق میتواند با رفتن به سمت داراییهای جدید، پرتفوی صندوق و در مجموع عملکرد را ارتقاء دهد.
نحوه عملکرد صندوق های بخشی
فرض کنید در یک بازه زمانی خاص صنعت فلزات اساسی اوج بگیرد. در این صورت میتوانیم بهجای صرف زمان برای تحلیل تمام سهمهای این صنعت، صندوق بخشی فلزات بخریم و از کل این صنعت سود مناسبی کسب کنیم.
با این حال این نکته را باید در نظر داشته باشیم که صندوقهای سرمایهگذاری بخشی ریسک بالاتری نسبت به صندوقهای سهامی و مختلط دارند. زیرا این صندوقها، به دلیل سرمایهگذاری در یک صنعت خاص، بیشتر در معرض نوسانات و ریسکهای آن صنعت هستند. بنابراین این سوال مطرح میشود که سرمایهگذاری در این مدل صندوقها برای چه افرادی مناسبتر است؟
صندوق بخشی برای چه افرادی مناسب است؟
صندوقهای سرمایهگذاری بخشی برای سرمایهگذارهایی که به صنایع خاصی علاقهمند هستند و میخواهند از فرصتهای رشد آن صنایع بهرهمند شوند، گزینهای ایدهآل بهحساب میآیند. این صندوقها با سرمایهگذاری در سهام شرکتهای یک صنعت خاص به سرمایهگذاران این امکان را میدهند تا بدون نیاز به دانش و تجربه خاصی، از رشد آن صنعت استفاده کنند.
بنابراین افرادی که خودشان در یک صنعت خاص، برای مثال دارو، فعال هستند و به آیندهی کسبوکار خود امیدوار هستند نیز میتوانند بدون کسب علم بازار سرمایه، صندوق بخشی صنعت خود را خریداری کنند و با کمک این ابزار، سرمایهگذاری آسانی را تجربه کنند. در خصوص صندوق بخشی، میتوانید دورهی ویدیویی رایگان زیر را نیز تماشا کنید. تمام مطالب را در 8 دقیقه بهصورت ویدیویی برای شما توضیح دادهایم:
آشنایی با صندوق های بخشی کاریزما
گروه مالی کاریزما در حال حاضر سه صندوق بخشی دارد:
- صندوق سرمایهگذاری بخشی فلزات دایا: سرمایهگذاری در صنعت پرسود فلزات اساسی
- صندوق سرمایهگذاری بخشی سیمانا: سرمایهگذاری در صنعت سیمان
- صندوق سرمایهگذاری بخشی مزه: سرمایهگذاری در صنعت غذایی
صندوق بخشی فلزات دایا
صندوق بخشی فلزات دایا با نماد متال در صنعت فلزات اساسی سرمایهگذاری میکند. این صنعت در پنج سال گذشته بیش از 1400% سوددهی داشته است و جزو بزرگترین صنایع بورسی است. در حال حاضر 90 درصد داراییهای صندوق دایا در فلزات اساسی سرمایهگذاری شده است.
صندوق بخشی سیمانا
صندوق بخشی سیمانی با نماد سیمانا دیگر صندوق کاریزما است که بر صرفاً بر صنعت سیمان تمرکز دارد. بازدهی این صنعت نیز قابل توجه است.
صندوق بخشی مزه
صندوق بخشی غذایی با نماد مزه، تازهترین صندوق بخشی بورس است که با تمرکز بر صنعت غذایی، امکان کسب سود از سهام شرکتهای فعال در این حوزه بهعنوان یکی از پایدارترین و پرتقاضاترین بخشهای اقتصادی را فراهم کرده است. در جدول زیر، میتوانید اطلاعات این سه صندوق بخشی را مشاهده کنید:
| جزئیات سه صندوق بخشی گروه مالی کاریزما | |||
| ویژگی | صندوق متال | صندوق سیمانا | صندوق مزه |
| کل داراییهای صندوق | 2660+ میلیارد ریال | 3580+ میلیارد ریال | 2300+ میلیارد ریال |
| تعداد سرمایهگذاران | 69000+ نفر | 1100+ نفر | 1600+ نفر |
| کارمزد مدیریت (سالانه) | 1.5% | 1.5% | 1.5% |
| بازدهی از زمان تاسیس | 42.5% | 105% | 8% |
چگونه در صندوق های بخشی سرمایه گذاری کنیم؟
برای خرید و فروش صندوقهای بخشی ابتدا باید کد بورسی داشته باشید. پس از دریافت کد بورسی، به دو روش میتوانید در صندوقهای بخشی سرمایهگذاری کنید:
- از طریق سامانه معاملاتی کارگزاریها
شما میتوانید از طریق کارگزاری کاریزما یا هر کارگزاری دیگری، نماد صندوق مانند متال یا مزه را جستوجو و واحدهای صندوقها را از ساعت ۹ الی 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه معامله کنید.
- از طریق اپلیکیشن سرمایهگذاری کاریزما
برای خرید و فروش صندوقهای بخشی کاریزما، میتوانید به اپلیکیشن کاریزما مراجعه کنید. بعد از دانلود و نصب اپ کاریزما روی موبایل خود، وارد اپ شوید و در بخش سرمایهگذاری و قسمت سهامی، میتوانید صندوقهای متال، مزه و سیمانا را مشاهده و در آنها سرمایهگذاری کنید.
روش خرید و فروش صندوقهای سرمایهگذاری در اپلیکیشن کاریزما یکسان است. همچنین میتوانید در هر ساعتی از شبانهروز و در تمام روزهای سال، درخواست خرید یا فروش خود را ثبت کنید تا در اولین فرصت اجرا شود. ویدیوی آموزشی زیر، شیوه خرید صندوقها از اپ کاریزما را به شما نشان میدهد:
مزایا و معایب صندوق های بخشی
صندوقهای بخشی نیز همانند هر صندوق سرمایهگذاری دیگری مزایا و نقاط ضعف خاص خود را دارند. البته نظر هر سرمایهگذار مهم است. یک عامل ممکن است از نظر یک سرمایهگذار نقطه ضعف و از نظر سرمایهگذار دیگر، نقطه قوت باشد. در بررسی صندوقهای بخشی میتوانیم به مزایا و معایب زیر اشاره کنیم:
| مزایا و معایب سرمایه گذاری در صندوق های بخشی | |
| مزایا | معایب |
| عدم نیاز به تحلیل سهام صنایع مختلف | وابستگی به یک صنعت خاص |
| ایجاد نظم در سبد دارایی | نبود تنوع زیاد در پرتفوی صندوق |
| کسب بیشترین بازدهی از یک صنعت | ریسکهای غیرسیستماتیک صنایع |
مزایای سرمایه گذاری در صندوق بخشی
مزایای سرمایهگذاری در صندوقهای بخشی عبارتاند از:
- عدم نیاز به تحلیل تمام سهمها در یک صنعت
تا پیش از این باید برای چیدن پرتفویی از یک صنعت خاص، کل سهام آن صنعت را تحلیل و فیلتر میکردیم تا به چند سهم مناسب برسیم. در این کار امکان خطا و اشتباه وجود دارد. اکنون با صندوقهای بخشی دیگر نیازی به بررسی سهمها نداریم و در کمترین زمان، امکان کسب بازدهی از صنایع مختلف وجود دارد.
- نظم بیشتر در پرتفو
برای کسب بازدهی بهتر، سرمایهگذارها معمولاً چندین سهم از یک صنعت را در پرتفوی خود دارند. این کار باعث پراکندگی و شلوغی پرتفوی سرمایهگذاری میشود. با صـندوق بخشی به راحتی میتوانیم صنایع مختلف را در عین حفظ نظم در پرتفوی خود داشتـه باشیم.
- پیشبینی و کسب بازدهی متناسب با تحلیل
در صندوقهای سهامی عادی، دقیق نمیدانیم که بازدهی از کجا میآید و متناسب با چه صنایع و سهمهایی است. در واقع، تنوع بالای دارایی و خرید و فروشها و تغییرات مداوم پرتفوی این صندوقها، پیشبینی بازدهی آینده را مشکل میکند. اما با صندوق سرمایهگذاری بخشی، به راحتی میتوانیم بازدهی آینده صندوق را متناسب با آن صنعت تصور کنیم.
- کاهش ریسک سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری بخشی، همچون دیگر صندوقهای سرمایهگذاری، توسط مدیران حرفهای مدیریت میشوند. این مدیران، با استفاده از دانش و تجربه خود، تلاش میکنند تا با کاهش ریسکهای صندوق، بازدهی مناسبی برای سرمایهگذاران فراهم کنند.
اگر میخواهید در مورد صندوقهای سرمایهگذاری اطلاعات بیشتری کسب کنید، پیشنهاد میکنیم مقالهی زیر را مطالعه کنید:
معایب سرمایه گذاری در صندوق بخشی
در کنار مزایای صندوق بخشی، این نوع از صندوقها معایبی هم بههمراه دارند. موارد زیر را میتوان بهعنوان معایب معرفی کرد:
- وابستگی بالا به صنعت مربوطه
بزرگترین چالش صندوقهای بخشی، وابستگی شدید بازدهی این صندوقها به صنعت مربوطه است. بهندرت پیش میآید که در بلندمدت یک صنعت همیشه رشد بیشتری نسبت به تمام شاخصها و صنایع دیگر داشتـه باشد. بنابراین برای سرمایهگذاری در صـندوق بخشی حتماً باید نقاط ورود و خروج مناسبی را در نظر داشتـه باشیم.
- نداشتن تنوع بالا در سرمایهگذاری
تمرکز بر روی داراییهای خاص، ریسک سرمایهگذاری را بالا میبرد و تنوع سبد دارایی نیز کم میشود. از آنجایی که سهام یک صنعت معمولاً بهصورت دستهجمعی حرکت میکنند، ریسک صـندوق بخشی افزایش مییابد.
- ریسکهای سیستماتیک
ریسکهای سیستماتیک، ریسکهایی هستند که ممکن است صنایع مختلف را تحت تاثیر قرار دهند. برای مثال تحریم، تصمیمات دولت، تغییرات اجتماعی و سیاسی و غیره ممکن است اثر زیادی بر یک صنعت خاص داشته باشد.
جمعبندی؛ در بخشیها سرمایهگذاری کنیم؟
صندوق بخشی یکی از انواع صندوقهای سهامی است که پرتفوی خود را به گروهی از صنایع مختلف اختصاص میدهد. بازدهی این نوع از صندوقها به افزایش و کاهش نرخ سهام صنایع مربوطه وابسته است. سرمایهگذاری در این نوع صندوق خاص این فرصت را به سرمایهگذار میدهد که از رشد کل صنعت کسب سود کند و سرمایهگذار را از تحلیل موردی سهمهای یک صنعت بینیاز میکند.
در حال حاضر 26 صندوق بخشی قابل معامله در بورس داریم که سهم گروه مالی کاریزما سه صندوق متال، سیمانا و مزه است. چنانچه در خصوص صندوقهای بخشی سوالی دارید، میتوانید در بخش نظرات این مقاله با ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول
صندوق بخشی نوعی صندوق سهامی است، با این تفاوت که صرفاً بر خرید سهام یک صنعت خاص مانند صنعت خودرو یا دارو تمرکز دارد.
حداقل 70 درصد سرمایه صندوق بخشی بایستی به خرید سهام صنعتی که صندوق روی آن متمرکز است، اختصاص یابد. با رعایت دستورالعملها، مدیر صندوق میتواند در صنایع و داراییهای دیگر نیز سرمایهگذاری کند.
برای سرمایهگذاری در صندوقهای بخشی بورس، باید نماد صندوق مد نظر خود را (مانند متال) در سامانه معاملاتی کارگزاری خود جستوجو کنید و همان سهام، صندوق را بخرید. همچنین، از طریق اپلیکیشن کاریزما میتوانید در سه صندوق بخشی کاریزما سرمایهگذاری کنید.
بزرگترین مزیت صندوقهای بخشی این است که میتوانیم با رشد یک صنعت همراه شویم و سود بگیریم؛ و بزرگترین نقطه ضعف این صندوقها این است که بازدهی آنها کاملاً به روند رشد یا رکود صنعت مربوطه وابسته است.
گروه مالی کاریزما سه صندوق بخشی فلزات اساسی با نماد متال، صندوق بخشی سیمانا (صنعت سیمان) و صندوق غذایی با نماد مزه را ارائه میدهد.

