حباب صندوق طلا؛ تعریف، انواع حباب و نحوه محاسبه

در علم اقتصاد، حباب قیمتی در شرایطی به‌وجود می‌آید که یک دارایی به دلیل اختلاف در عرضه و تقاضا، بالاتر یا پایین‌تر از ارزش ذاتی‌اش قیمت‌گذاری می‌شود. برهم‌خوردن عرضه و تقاضا دلایل زیادی دارد. قطعاً شنیده‌اید که قیمت دلار، طلا، سکه و غیره حباب دارد؛ صندوق طلا نیز از این قاعده مستثنی نیست!

در این مطلب از کاریزما لرنینگ قصد داریم در مورد حباب صندوق طلا صحبت کنیم. همچنین در خصوص محاسبه حباب صندوق های طلا در بورس و انواع حباب، توضیحات کاملی ارائه خواهیم داد.

منظور از حباب صندوق طلا چیست؟

صندوق طلا نوعی صندوق کالایی است که حداقل 70 درصد از پرتفوی آن را گواهی‌های سپرده کالایی سکه و شمش طلا تشکیل می‌دهند؛ بنابراین این صندوق‌ها نیز حباب قیمتی دارند. حباب قیمتی صندوق طلا حاصل اختلاف قیمت معامله واحدهای صندوق با ارزش ذاتی آن صندوق است.

این اختلاف قیمت ممکن است به دلایل مختلف از جمله یکسان نبودن عرضه و تقاضا به‌وجود بیاید. به‌طور کلی، حـبـاب صـنـدوق طـلا به دلایل زیر ایجاد می‌شود:

• انتظار تورم
• چالش‌های اقتصادی
• تغییرات قیمت دلار
• تنش‌های سیاسی

این عوامل باعث می‌شوند قیمت‌های صندور و ابطال صندوق‌ها از یکدیگر فاصله بگیرند و شاهد حباب در صندوق های طلا باشیم. اگر اطلاعات کاملی درباره صندوق‌های طلا ندارید، توصیه می‌کنیم ابتدا مقاله‌ی زیر را مطالعه کنید تا با عملکرد این صندوق‌ها کامل آشنا شوید:

انواع حباب در صندوق‌های طلا

در بررسی حباب صندوق های طلا، به سه نوع حباب اسمی، ذاتی و واقعی می‌رسیم. بررسی و شناخت این سه نوع حباب هنگام خرید و فروش صندوق‌ها طلا اهمیت زیادی دارد. در ادامه، این سه نوع حباب را بررسی می‌کنیم.

حباب اسمی صندوق های طلا چیست؟

اگر واحدهای یک صندوق طلا در بازار با قیمتی بالاتر یا پایین‌تر از “NAV” یا ارزش خالص دارایی‌های صندوق معامله شوند، می‌گوییم صندوق حباب دارد و حباب آن از نوع اسمی است. به بیان ساده‌تر، حباب اسمی اختلاف قیمت بین ارزش ذاتی و قیمت معاملاتی واحدهای صندوق است.

چنانچه واحدهای یک صندوق طلا با قیمتی پایین‌تر از “NAV” معامله شوند، اصطلاحاً می‌گوییم با حباب منفی صندوق طلا مواجه هستیم. در این شرایط تحلیلگرها معمولاً نظر مثبتی بر خرید آن صندوق طلا دارند؛ زیرا می‌توانیم صندوق‌های طلا را زیر قیمت بخریم.

حباب ذاتی صندوق طلا چیست؟

حـبـاب ذاتـی یعنی قیمت دارایی‌های طلای یک صندوق با قیمت طلای فیزیکی در بازار چقدر اختلاف دارد. حباب ذاتی صندوق طلا ارتباط مستقیمی با ترکیب دارایی‌های آن صندوق دارد. برای مثال، اگر بخش زیادی از دارایی‌های صندوق طلای الف، گواهی سپرده سکه طلا باشد و سکه طلا در بازار با 15 درصد حباب معامله شود، آنگاه حباب ذاتی این صندوق برابر 15 درصد است.

یک صندوق طلا ممکن است حباب اسمی نداشته باشد و با قیمت واقعی یا نزدیک به “NAV” معامله شود، اما حباب ذاتی دارد. این نوع حباب نشان می‌دهد دارایی‌های صندوق با طلای فیزیکی در بازار، از نظر ارزش چقدر اختلاف دارند.

حباب واقعی صندوق های طلا چیست؟

در صندوق‌های طلا، حباب واقعی حاصل جمع حباب اسمی و حباب ذاتی است. حـبـاب واقعی، حباب کل نیز نامیده می‌شود.

نحوه محاسبه حباب صندوق طلا

محاسبه حباب اسمی و حباب ذاتی با فرمول‌هایی که در ادامه می‌گوییم، امکان‌پذیر است. حساب واقعی نیز از مجموع این دو حباب به‌دست می‌آید. در فرمول محاسبه حـبـاب صـنـدوق طلا به دو پارامتر زیر نیاز داریم:

• قیمت آخرین معامله یا قیمت پایانی: اگر در ساعات معاملاتی صندوق‌های طلا بخواهیم حـباب را محاسبه کنیم، باید از قیمت آخرین معامله‌ی واحدهای صندوق استفاده کنیم. بعد از بسته شدن صندوق‌های طلا، قیمت پایانی ملاک ما خواهد بود.
• خالص ارزش دارایی (NAV): ارزش واقعی هر واحد صندوق

این دو پارامتر را می‌توانید به راحتی از سایت TSETMC به‌دست آورید. نماد صندوق مورد نظر خودتان را در این سایت جستجو کنید. سپس این دو عدد را در صفحه اطلاعات صندوق مشاهده خواهید کرد. برای محاسبه حبـاب اسمی صندوق های طلا، از فرمول زیر استفاده کنید:

برای محاسبه دقیق‌تر و بهتر حباب صندوق های طلا، بهتر است عدد به‌دست‌آمده از فرمول بالا را در 100 ضرب کنیم تا درصد حباب صندوق های طلا محاسبه شود. مثبت بودن عدد نهایی نشان می‌دهد که صندوق طلا حباب مثبت دارد. بالعکس، منفی بودن حاصل فرمول به معنی وجود حباب منفی است و این یعنی واحدهای صندوق طلا کمتر از ارزش واقعی معامله می‌شوند.

برای مثال، اگر در صندوق طلای کهربا قیمت پایانی برابر 73400 ریال و خالص ارزش دارایی (NAV) برابر 75160 ریال باشد، آنگاه مطابق فرمول، این صندوق 2.3 درصد حـباب اسمی منفی دارد.

محاسبه حباب ذاتی در صندوق‌های طلا

برای محاسبه حباب ذاتی صندوق‌های طلا نیز باید از فرمول زیر استفاده کنیم:

فرض کنید یک صندوق طلا، 18 درصد گواهی سپرده کالایی سکه و 85 درصد گواهی سپرده شمش طلا دارد. در این صورت اگر شمش و سکه طلا به ترتیب 4 و 15 درصد حباب داشته باشند، مطابق فرمول، حباب ذاتی این صندوق برابر با 6.1 درصد است.

حباب واقعی نیز برابر جمع حباب اسمی و حباب ذاتی است. برای مثال اگر جمع حباب‌های اسمی و ذاتی برابر با 12 درصد بود، نتیجه می‌گیریم که قیمت هر واحد این صندوق 12 درصد بالاتر از ارزش واقعی دارایی‌های آن معامله می‌شود.

حباب صندوق های طلا چقدر است؟

حباب صندوق های طلا عدد ثابت و مشخصی نیست که برای مثال بگوییم صندوق طلای کهربــا همواره 10 درصد حباب دارد! ترکیب دارایی‌های صندوق‌های طلا با یکدیگر متفاوت است و بخش زیادی شامل گواهی سپرده کالایی سکه و شمش طلا می‌شود و درصد کمی نیز به سایر دارایی‌ها مانند قرارداد‌های آتی طلا، سپرده بانکی و غیره اختصاص دارد.

ترکیب دارایی صندوق‌های طلا به صلاحدید مدیر صندوق تغییر می‌کند؛ بنابراین شما به‌عنوان سرمایه‌گذار باید حباب روزانه صندوق های طلا را رصد کنید. البته با کمک وب‌سایت‌های مختلف مانند TSETMC، حباب لحظه ای صندوق طلا نیز قابل محاسبه است، اما نیازی به این کار نداریم.

بهترین کار این است که به‌عنوان سرمایه‌گذار، حباب روزانه صندوق های طلا را بررسی کنیم و چنانچه دیدیم حباب یک صندوق زیاد است، از خرید و فروش آن موقتاً صرف نظر کنیم. برای بررسی ترکیب دارایی صندوق‌های طلا، می‌توانید به سایت کدال مراجعه نمایید.

کدام صندوق طلا حباب کمتری دارد؟

همانطور که اشاره شد، صندوق‌های طلا بخش بزرگ دارایی‌های خود را روی سکه و شمش طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. نسبت سکه و شمش در صندوق‌های مختلف، کاملاً متغییر است. بعضی از صندوق‌ها تماماً گواهی سپرده کالایی شمش طلا دارند و روی سکه سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.

از آنجایی که در بازار طلا، شمش کمترین میزان حباب را دارد، به راحتی می‌توانیم نتیجه بگیریم هرچه نسبت شمش طلا به سکه در یک صندوق طلا بیشتر باشد، آن صندوق حباب کمتری دارد. البته پایین بودن یا نداشتن حباب در صندوق‌های طلا لزوماً به این معنی نیست که آن صندوق، بهترین صندوق طلا برای سرمایه‌گذاری است!

به بیان ساده‌تر، زمانی که قیمت طلا در حال افزایش است، حباب سکه طلا مانند کاتالیزور عمل می‌کند و سود بیشتری نصیب سرمایه‌گذار می‌شود. بنابراین بهتر است این‌طور مطلب را اصلاح کنیم که صندوق‌های طلا باید ترکیبی از شمش و سکه طلا داشته باشند و مدیر صندوق هنگام افزایش قیمت طلا، بیشتر روی سکه و بالعکس هنگام کاهش قیمت طلا، بیشتر روی شمش سرمایه‌گذاری کند.

جدول حـبـاب صـنـدوق های طـلا

همانطور که اشاره شد، حباب صندوق های طلا دائماً تغییر می‌کند و حباب هر صندوق با صندوق دیگر بسته به ترکیب دارایی‌ها ممکن است در یک زمان کاملاً متفاوت باشد. حباب صندوق های طلا به‌صورت روزانه می‌تواند ملاک خوبی برای بررسی عملکرد یک صندوق در گذشته باشد.

برای به‌دست آوردن تاریخچه روزانه حـبـاب صندوق‌های طلا، می‌توانید به سایت‌هایی مانند تریدرز آرنا مراجعه کنید و با جستجوی نام هر صندوق، به سوابق صندوق از جمله حبـاب دسترسی پیدا کنید. برای مثال، حبـاب روزانه صندوق طلای کهربا، از ابتدای سال 1404 تا بیستم فروردین ماه، در جدول زیر آورده شده است:

حـبـاب صندوق طلا کهربا تا 20 فروردین 1404
تاریخ	حباب صندوق کهربا
5 فروردین	0.19-
6 فروردین	0.26
9 فروردین	1.4
10 فروردین	0.81-
16 فروردین	1.68-
17 فروردین	0.96
18 فروردین	0.41-
19 فروردین	4.8-
20 فروردین	2.73-

حـبـاب صـنـدوق طلا کهربا

صندوق طلای کهربا متعلق به گروه مالی کاریزما با بیش از 18 هزار میلیارد تومان دارایی تحت مدیریت، از نظر عملکرد همواره جزو برترین صندوق‌های طلا بوده است. کهربا در ترکیب دارایی خود توانسته نسبت سکه و شمش طلا را به‌خوبی رعایت کند، به‌طوری که در شرایط ریزش قیمت طلا، سرمایه‌گذاران کهربا متحمل ضررهای سنگین نمی‌شوند.

پرتفوی کــهربا بیشتر بر گواهی سپرده شمش طلا (80 درصد) متمرکز است؛ از این جهت، این صندوق حـبـاب بالایی ندارد و واحدهای آن همواره نزدیک به “NAV” معامله می‌شوند. حباب صندوق هیچگاه بیش از حد بالا نبوده است و این یعنی تقریباً تمام سرمایه شما در طلا سرمایه‌گذاری می‌شود و شما پولی بابت حـبـاب طلا پرداخت نمی‌کنید. برای آشنایی بیشتر با این صندوق و سرمایه‌گذاری در صندوق طلای کهربا، روی دکمه زیر کلیک کنید:

خرید صندوق طلا کهربا

صندوق کهربا از نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی در بورس است. چنانچه علاقه دارید در مورد انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس و عملکرد آن‌ها بیشتر بدانید، توصیه می‌کنیم مقاله‌ی زیر را مطالعه کنید و دانش خود در زمینه‌ی انواع صندوق‌ها در بورس را تکمیل نمایید:

جمع‌بندی مطلب

حـبـاب صندوق‌های طلا و به‌طور کلی حـبـاب در بازار طلا موضوع مهمی است که ندانستن آن قطعاً باعث ضرر و زیان شما خواهد شد. حـبـاب در بازار طلا و صندوق‌های طلا یعنی قیمت فعلی طلا چقدر با قیمت واقعی فاصله دارد و به‌عبارت ساده‌تر، طلا یا واحدهای صندوق طلا چقدر بالاتر یا پایین‌تر از ارزش ذاتی معامله می‌شوند.

در صندوق‌های طلا، حـبـاب سه نوع است؛ حباب‌ اسمی، حباب ذاتی و حباب واقعی، که در این مطلب این سه نوع حباب را تعریف کردیم و فرمول‌های محاسبه حباب صندوق های طلا را نیز توضیح دادیم. بعد از خواندن این مقاله اگر قصد سرمایه‌گذاری در طلا و صندوق‌های طلا را دارید، حتماً ابتدا حباب را محاسبه کنید تا تاثیر آن بر تصمیم‌گیری‌های خود را مشاهده نمایید.

سوالات متداول