انواع حساب بانکی را باید بشناسید تا نحوه سوددهی و نوع برداشت هرحساب را بدانید و سپس اقدام به افتتاح یک نوع حساب خاص کنید. پیشتر در مقاله اصطلاحات مهم و کاربردی بانکی مهم‌ترین مفاهیم بانکی را شرح دادیم. در این مقاله از کاریزما سعی می‌کنیم به طور مفصل درباره انواع حساب بانکی در ایران بیشتر توضیح دهیم.

انواع حساب های بانکی

شاید بتوان گفت حساب های بانکی و ذخیره پس‌انداز مشتریان نزد بانک از اولین خدمات بانک‌ها و مهم‌ترین آن بود‌ه است. هر شخص در ابتدای امر با حساب های بانکی سرو کار دارد. بنابراین بسیار مهم است که انواع آن را به خوبی بشناسید، چراکه تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند و هرچند هر بانک می‌تواند ویژگی‌های خاصی را برای نوعی از حساب در نظر بگیرد. اما به طور کلی، انواع حساب های بانکی در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:

• حساب های قرض الحسنه
• حساب های سپرده سرمایه گذاری مدت دار

هر کدام از حساب‌های بالا خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد. همچنین حساب‌هایی هستند مانند حساب وکالتی که نوعی حساب در اختیار بورس کالا است و زیرمجموعه‌ای از حساب‌های بالا محسوب می‌شود. 

1- حساب سپرده قرض الحسنه

همانطور که از نام این حساب پیداست، این دستـه از حساب‌ها از طرف مشتریان (حقیقی/ حقوقی) به منظور انجام فعالیت‌های خیرخواهانه و بدون قصد انتفاع افتتاح می‌شوند. بنابراین، هیچ گونه سودی به مانده این حساب‌ها تعلق نمی‌گیرد. بانک‌ها از محل این سپرده‌ها تسهیلاتی به صورت قرض‌الحسنه در اختیار عموم قرار می‌دهند تا در جهت رفع احتیاجات ضروری، توسعه کسب و کار و درمان بیماری از آن بهره‌مند شوند.

بعضی از بانک‌ها برای تشویق مشتریان خود به افتتاح اینگونه حساب‌ها، به صورت دوره‌ای اقدام به قرعه‌کشی و در نظر گرفتـن جوایز نقدی و غیرنقدی می‌کنند. کارت و دفترچه سپرده به دسته‌ای از حساب‌ها نیز تعلق می‌گیرد. بنابراین مشتریان می‌توانند به موجودی حساب خود دسترسی داشتـه باشند. همچنین این حساب‌ها دارای خدمات الکترونیکی شامل اینترنت بانک، تلفن بانک، موبایل بانک و درگاه بانکداری و غیره هستند.

حساب‌های قرض‌الحسنه خود نیز به دو دستـه تقسیم می‌شوند:

حساب قرض الحسنه پس انداز

اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند مبادرت به افتتاح حساب قرض الحسنه پس‌انداز نمایند و همانطور که گفتـه شد هیچ‌گونه سودی به این حساب تعلق نخواهد گرفت. شرایط افتتاح حساب برای شخص حقیقی و حقوقی متفاوت است و شخص حقیقی با در دست داشتـن اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی حساب خود را افتتاح کند.

برداشت از این حساب بدون محدودیت است و برخی از بانک‌ها برای ترغیب افراد به افتتاح حساب قرض‌الحسنه، جوایزی را با قرعه‌کشی به دارندگان این حساب‌ها هدیه می‌دهند.

حساب قرض الحسنه جاری

حساب قرض الحسنه جاری نوعی حساب قرض‌الحسنه و بدون سود است برای پرداخت وجه در آینده؛ یعنی با این حساب با صدور چک در وجه خود یا اشخاص حقیقی و حقوقی وجه پرداخت می‌کنید. حساب‌های قرض‌الحسنه جاری ازطریق چک قابل برداشت هستند ولی برخی از بانک‌ها امکان برداشت از طریق کارت‌بانکی را نیز فراهم کرده‌اند.

2- حساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار

هرگاه صحبت از افتتاح حساب می‌شود شاید منظور عموم مردم سپرده های مدت دار است. به این دسته از انواع حساب های بانکی سود تعلق می‌گیرد که مهم‌ترین ویژگی آنهاست. این دستـه از حساب‌ها خود به دو دستـه حساب (سپرده) کوتاه مدت و سپرده بلند مدت تقسیم می‌شود.

سپرده کوتاه مدت

حساب کوتاه مدت عادی به آن دسته از سپرده‌های بانکی گفتـه می‌شود که به آن سود تعلق می‌گیرد و در عین حال بدون هیچ‌گونه محدودیتی امکان برداشت و واریز روزانه را به مشتری می‌دهد. سودی که برای این نوع سپرده درنظر گرفتـه شد‌ه است، بسیار کمتر از سودی است که به سپرده طولانی مدت اختصاص یافتـه است. اما در عوض، دارنده این حساب مجاز است تا عملیات روزانه بانکی خود را با کارت بانکی، تلفن بانک و سامانه‌های اینترنتی انجام دهد.

نرخ سود علی‌الحساب سپرده‌ کوتاه مدت عادی، به صورت ماه‌شمار حساب می‌شود و در پایان هر ماه به حساب شما افزود‌ه خواهد شد. توجه داشتـه باشید که در حال حاضر سودهای ۱۲ درصدی و ۱۴ درصدی مربوط به سپرده‌های کوتاه مدت ویژه هستند و سود سپرده کوتاه مدت عادی (یعنی همین حساب‌هایی که ما استفاده می‌کنیم)، تنها ۱۰ درصد و بعضا 8 درصد است. میزان این سود را بانک مرکزی تعیین می‌کند.

سپرده بلندمدت

بانک‌ها با اندوخته سپرده‌گذاران سرمایه‌گذاری می‌کنند و با پرداخت سود، آنها را در این سرمایه‌گذاری شریک می‌کنند. اصل و میزان سود این سپرده‌ها از طرف بانک‌ها تضمین می‌شود. بنابراین سپرده‌گذاران امکان برداشت از این نوع حساب‌ها را ندارند و تنها اگر نیاز به مبالغ این حساب‌ها داشتـه باشند امکان ابطال هست که با نرخ شکست مواجه می‌شوند. نرخ شکست به این معنی است که در صورتیکه مشتری اقدام به برداشت بخشی یا تمام سپرده بلندمدت خود بنماید با نرخی غیر از نرخ بلندمدت سود حساب به آن تعلق خواهد گرفت که درصد این سود به مدت زمان نگهداری سپرده در بانک بستگی دارد و براساس نرخ سود کوتاه مدتی محاسبه خواهد شد.

هر چند که حساب های گفتـه شد‌ه به طور کلی در عموم بانکها به همین صورت است اما هر بانک بنا به امتیازاتی که برای مشتریان خود در نظر می‌گیرند می‌توانند ویژگی‌های منحصر به فردی برای آنها در نظر بگیرند. همچنین افتتاح حساب به صورت وکالتی، از طرف قیم یا ولی یا وصی، حساب های مشترک و… نیز میسر است و می‌بایست قبل از مراجعه به بانک مورد نظر از شرایط افتتاح حساب آگاهی کامل پیدا کنید.

 

حساب وکالتی چیست؟

شاید با شنید‌ن این واژه به فکر حساب‌هایی که از طرف شخصی دیگر برای صاحب حساب افتتاح می‌شود می‌افتید اما منظور از حساب‌های وکالتی در اینجا حسابی است که برای خرید و فروش در بورس کالا استفاده می‌شود. بنابراین، شخص هنگامی‌که اقدام به گرفتـن کد معاملاتی در بورس کالا می‌نماید می‌بایست به بانک مراجعه نماید و تقاضای افتتاح حساب وکالتی نماید که با در دست داشتـن معرفی‌نامه از سوی بورس کالا میسر خواهد شد. تنها با داشتـن این حساب می‌توانید از بورس کالا خرید و فروش خودرو و دیگر کالاها را انجام دهید.

مقاله پیشنهادی: چگونه از بورس کالا خودرو بخریم؟

حساب وکالتی چه کاربردی دارد؟

حساب وکالتی، در واقع یک نوع حساب بانکی است که برای واریز وجوه پیش‌پرداخت مشتری نزد یکی از بانک‌های منتخب افتتاح می‌شود. در حساب وکالتی، به بورس وکالت داد‌ه می‌شود وجوه واریزی مشتری را مسدود کرد‌ه تا پس از انجام معامله به نام مشتری در بورس کالا، وجه مسدودی به حساب اتاق پایاپای بورس کالای ایران منتقل شود. توجه داشتـه باشید که اگر معامله‌ای به نام مشتری انجام نشود، وجه مسدود شد‌ه در همان روز آزاد می‌شود.

براساس دستورالعمل ثبت سفارش در بورس کالا، کلیه نقل و انتقالات وجوه بین کارگزار و مشتری باید ازطریق انتقال بین حساب‌های بانکی کارگزاری و مشتری انجام شود و هرگونه انتقال وجه از روش‌های دیگر ممنوع است. بنابراین حساب وکالتی راهی برای انتقال وجه پیش‌پرداخت به حساب کارگزاری است.

دقت داشتـه باشید که نوع حساب مشتری یا حساب مبداء، باید پس‌انداز یا سپرده کوتاه‌مدت باشد. حساب مقصد یا حساب به نام کارگزاری که وجوه پیش پرداخت به آن واریز خواهد شد نیز باید حساب جاری باشد. مشتریان می‌توانند به تعداد کارگزاری‌ها یا بانک‌های عاملی که معاملات خود را از طریق آن‌ها انجام می‌دهند حساب وکالتی داشتـه باشند. با این حال، هر مشتری اجازه دارد برای هر کارگزاری فقط یک حساب وکالتی از یک بانک معرفی کند و این یعنی، نمی‌توان نزد یک کارگزاری بیش از یک حساب وکالتی تعریف کرد.

سخن آخر در زمینه انواع حساب های بانکی

 یکی از مهم‌ترین خدماتی که بانک‌ها به مشتریان خود ارائه می‌دهند حساب‌های بانکی هستند که انواع مختلفی دارند و برحسب نوع آن، سود و نوع برداشت متفاوتی نیز دارند. برای انتخاب درست حساب سپرده مورد نظر خود می‌بایست تفاوت آنها با یکدیگر را به خوبی بشناسید.

در مقاله فوق، به طور مفصل انواع حساب بانکی و نحوه سوددهی و شرایط افتتاح هریک از آنها را توضیح دادیم. با مطالعه هریک از این موارد به راحتی قادر خواهید بود حساب بانکی متناسب با نیاز خود را تشخیص دهید.

سوالات متداول