کارمزد سبدگرانی میزان مبلغی است که هر شخص سرمایه‌گذاری که قصد دریافت خدمات سبدگردانی را دارد باید آن را پرداخت کند. بنابراین قبل از سپرد‌ن سرمایه خود به دست شرکت‌های سبدگردانی باید از نرخ کارمزد سبدگردانی آنها مطلع شوید. همچنین لازم است نحوه محاسبه کارمزد سبدگردانی را بدانید. این مقاله از کاریزما لرنینگ را با این هدف تهیه کردیم که شما را با عوامل تعیین‌کننده نرخ کارمزد سبدگردانی و نحوه محاسبه آن آشنا کنیم. با مثالی از محاسبه کارمزد سبدگردانی، مسئله را برای شما سرمایه‌گذاران عزیز ساده خواهیم کرد.

سبد گردانی چیست؟

سبدگردانی (مدیریت پرتفوی) یکی از مفاهیم جالب در بازار سرمایه (بورس) است. می‌توان در پاسخ به این سوال که سبدگردان کیست؟  و سبدگردانی چیست؟ اینگونه گفت:

سپردن سرمایه به فردی به نام سبدگردان که او مسئولیت مدیریت سهام سرمایه‌ گذار را بر عهده می‌گیرد و با استفاده از دانش و تجربه‌اش سهام و اوراق بهادار گوناگون را خرید و فروش می‌کند.

سبدگردان‌ها افرادی با تجربه و کارشناس حرفه‌ای بازار بورس هستند که براساس ویژگی‌های سرمایه‌گذار مانند سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه، سبدی اختصاصی مناسب او تشکیل می‌دهند و مرتب آن را مدیریت می‌کنند.

هدف نهایی سبدگردان بیشینه‌سازی بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری‌ها با در نظر داشتـن حد معقولی از ریسک است. سـبدگردانی یا مدیریت سبد سرمایه به توانایی مقایسه کردن نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌ها در سراسر طیف سرمایه‌گذاری بستگی دارد.

مقاله پیشنهادی: سبدگردانی چیست و مناسب چه افرادی است؟

کارمزد سبدگردانی چیست؟

یکی از مسئولیت‌های سازمان بورس اوراق بهادار تصویب مقررات و نظارت بر اجرای آن در نهادهای مالی است. کارمزد سبدگردانی نیز از جمله مواردی است که مطابق با قوانین و مقررات سازمان بورس اوراق بهادار تعیین شد‌ه است و نهادهای مالی و سبدگردان‌ها موظف به اجرای آن هستند. علاوه بر این، سازمان بورس اوراق بهادار تعیین بخش دیگری از کارمزد را به عهده خود سبدگردان‌ها قرارداد‌ه تا مطابق با توافق با مشتری تنظیم شود و این بخش بر مبنای مازاد سودآوری سبد تعیین می‌شود.

برای اطلاع از لیست شرکت‌های دارای مجوز اینجا کیلک کنید.

نحوه محاسبه کارمزد سبدگردانی

فرض کنید فرد سرمایه‌گذار، یک میلیارد تومان به شرکت می‌سپارد و توافق می‌کنند تا بازده 20 درصد (عموما به اندازه سود سپرده‌های بانکی و یا اندکی بیشتر) تنها کارمزد مدیریت (کارمزد ثابت) دریافت کند. بنابراین شرکت با بازدهی 200 میلیون تومان در سال به جز کارمزد ثابت هیچگونه کارمزد دیگری دریافت نمی‌کند، همچنین در قرارداد سبدگردانی ذکر شد‌ه است که در صورتیکه بازدهی دارایی تحت مدیریت به 30 درصد رسید، 20 درصد سود مازاد کسب‌شده به سبدگردان اختصاص یابد.

به عنوان مثال، در صورتیکه سود سرمایه‌گذاری حاضر در انتهای سال 300 میلیون تومان باشد، همانطور که مقرر شد تا 200 میلیون تومان کارمزدی دریافت نمی‌شود و 100 میلیون تومان مازاد، 20 درصد (20 میلیون تومان) کارمزد دریافت می‌شود. بنابراین در انتها با 300 میلیون تومان سود، تنها 20 میلیون تومان کارمزد متغیر دریافت می‌شود.

این روش دریافت کارمزد از سبد سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذار و مدیریت سبد یک بازی برد-برد است و باعث می‌شود منافع شرکت سبدگردانی و سبدگردان با سرمایه‌گذار در یک جهت باشد و تعارضی ایجاد نشود. در نتیجه، هرچه عملکرد سبد بهتر باشد و سبدگردان در کسب بازدهی بیشتر برای سرمایه‌گذار تلاش کند، منافع بیشتری کسب می‌کند.

بنابراین می‌توان گفت این شرکت‌ها به صورت زیر کارمزد خود را محاسبه می‌کنند:

کارمزد ثابت + کارمزد متغیر = کارمزد سبدگردانی

کارمزد ثابت سبدگرانی

این کارمزد به صورت قراردادی میان مشتری و شرکت بسته می‌شود به این صورت که هرچه مبلغ سرمایه گذاری بیشتر باشد میزان کارمزد ثابت بالاتر است. این نوع از کارمزد در طول مدت قرارداد توسط شرکت سبدگردان در انتهای قرارداد دریافت خواهد شد. این بخش از کارمزد جهت انجام خدمات سبدگردانی همچون هزینه‌های حسابرسی، مدیریت سبد و تحلیلگران، هزینه‌های نرم افزاری و … است.

کارمزد متغیر سبدگرانی

با توجه به عملکرد شرکت این کارمزد مشخص می‌شود. به این صورت که اگر در طول یک سال تا سقف کارمزد سبدگردانی، ۲۰% سود برای سرمایه‌گذار شناسایی شود، کل ۲۰% متعلق به سرمایه‌گذار است. در حالیکه، اگر بیش از این مقدار سود شناسایی شود شرکت سبدگردان در ۲۰% مازاد سود، با سرمایه‌گذار شریک خواهد بود.

میزان کارمزد سبدگردانی اختصاصی کاریزما

در طرح جدید سبدگردانی کاریزما، با مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان می‌توانید سبد اختصاصی خودتان را داشتـه باشید.  همه افرادی که حداقل ۵۰۰ میلیون تومان سرمایه دارند، می‌توانند در سبدهای سبدگردانی کاریزما شرکت کنند. همچنین کارمزد شرکت کاریزما به شرح زیر است:

همان‌طور که مشاهده می‌کنید شرکت کاریزما دو نوع کارمزد دریافت می‌کند:

کارمزد ثابت کاریزما: این کارمزد به‌صورت هر ۳ ماه یکبار، ۰.۲۵% از ارزش سبد سرمایه‌گذاری خواهد بود.

کارمزد متغیر کاریزما: فقط به سود سرمایه اولیه تعلق می‌گیرد و بستگی به همان سود دارد. اگر سرمایه شما تا ۲۵% سود کرد‌ه باشد، هیچ کارمزدی به آن تعلق نمی‌گیرد. همچنین برای سودهای بیش از ۲۵%، سبدگردان کاریزما تنها ۱۵% از سود را به عنوان کارمزد سبدگردانی کسر می‌کند. در واقع ۸۵% از سود متعلق به مالک سرمایه است.

سبدگردانی

عوامل تعیین‌کننده نرخ کارمزد سبدگردانی

بنابر آنچه که گفتـه شد، مشخص است نرخ کارمزد سبدگردانی به عوامل زیر بستگی دارد:

ارزش سبد سرمایه‌گذاری

بخش ثابت کارمزد که به کارمزد مدیریتی نیز معروف است، بین یک الی دو درصد ارزش سبد سرمایه‌گذاری تعیین می‌شود. برخی سبدگردان‌ها برای سبدهای بزرگتر تخفیف قائل می‌شوند و درصد کمتری را به‌عنوان کارمزد ثابت دریافت می‌کنند.

عملکرد سبد

همانطور که گفتـه شد، بخش کارمزد متغیر که بر مبنای عملکرد سبد تعیین می‌شود مطابق با توافقی خواهد بود که بین سرمایه‌گذار و سبدگردان منعقد می‌شود و تا درصد مشخصی بازدهی کارمزدی اخذ نمی‌شود. هرچه بازدهی بیشتر باشد از مازاد بازدهی درصد مشخصی کارمزد دریافت می‌شود که این برای سرمایه‌گذار و مدیریت سبد منفعت ایجاد می‌کند و در نهایت یک بازی برد-برد است.

سخن پایانی نرخ کارمزد سبدگرانی

با توجه به صحبت‌های بالا در می‌یابیم که کارمزد سبدگردان از دو بخش ثابت و متغیر تشکیل شد‌ه است و کارمزد متغیر آن در گرو سود سرمایه‌گذار می‌باشد. به‌ این‌ ترتیب، هر چه سبدگردان عملکرد بهتری در زمینه مدیریت دارایی سرمایه‌گذاری داشتـه باشد، سرمایه‌گذار سود بیشتری به دست می‌آورد. سبدگردان نیز باتوجه به سود حاصل‌شده از سرمایه سود خود را افزایش می‌دهد.

سوالات متداول