ارزش خالص دارایی چیست و چرا NAV مهم است؟
ارزش خالص دارایی چیست و چرا NAV مهم است؟
ارزش خالص دارایی یکی از راه‌های متفاوت برای بدست آوردن ارزش ذاتی یا ارزش واقعی شرکت‌ها و واحدهای هر صندوق سرمایه گذاری است که با نام اختصاری NAV شناختـه میشود. در این مقاله از کاریزما لرنینگ می‌گوییم که ارزش خالص دارایی nav چیست و چگونه محاسبه میشود. در ادامه با ما همراه باشید.
nav مخفف چیست؟
NAV مخفف عبارت انگلیسی Net Asset Value به معنی “ارزش خالص داراییها” است. در ادبیات مالی ایران گاهی دیده شده‌است که به آن “ناو” هم می‌گویند. آگاهی از این اصطلاح برای سرمایه‌گذاران بسیار ضروری است، چرا که در تحلیل های مالی بسیار مفهوم پرکاربردی است. در ادامه بیشتر با ارزش خالص دارایی آشنا می‌شویم.
nav چیست و چگونه محاسبه میشود؟
ارزش خالص دارایی یکی از اصطلاحات بورسی است که معیاری برای ارزیابی ارزش واقعی صندوق سرمایهگذاری یا شرکت سرمایهگذاری پس از کسر بدهی‌های آن است. ارزش خالص دارایی ها، ارزش خالص یک واحد تجاری را نشان می‌دهد و به عنوان ارزش کل داراییهای آن واحد منهای ارزش کل بدهی‌های آن محاسبه میشود. این شاخص معیاری استاندارد شد‌ه به حساب می‌آید که می‌توان از آن به منظور انجام مقایسه عملکرد شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایهگذاری استفاده کرد.
همانطور که گفته شد، اصطلاح NAV در رابطه با ارزش‌گذاری و قیمت‌گذاری شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایهگذاری استفاده میشود که با تقسیم اختلاف بین داراییها و بدهی‌ها بر تعداد سهام سرمایه‌گذاران حاصل میشود. ارزش خالص دارایی صندوق‌های سرمایهگذاری برای واحد هر سهم صندوق بیان میشود، زیرا استفاده از آن معامله صندوق سهام را آسان‌تر میکند.
به عنوان مثال اگر ارزش ذاتی دارایی (NAV) یک سهم 1000 تومان باشد، در حالی که همان سهم در بازار 1500 تومان معامله شود، به این معناست که آن سهم با قیمتی بالاتر از ارزش واقعی خود در حال معامله است و برای خرید مناسب نیست. در مقابل اگر قیمت سهم در بازار کمتر از ارزش ذاتی خود باشد، می‌تواند برای خرید و سرمایهگذاری مناسب باشد و می‌توان انتظار داشت قیمت آن در آینده افزایش یابد.
nav صندوق چیست؟
همانطور که گفتیم، NAV علاوه‌بر شرکت‌های سرمایهگذاری در صندوق‌های سرمایهگذاری نیز کاربرد دارد. منظور از NAV صندوق ارزش خالص داراییهای یک صندوق سرمایهگذاری است که معمولاً به صورت ارزش هر واحد صندوق بیان میشود. به عنوان مثال، زمانی که NAV یک صندوق 20 هزار تومان باشد، یعنی هر واحد سرمایهگذاری آن صندوق، معادل ۲۰ هزار تومان دارایی خالص دارد. اگر ارزش دارایی یک صندوق به علت رشد قیمت سهام یا دریافت سود نقدی افزایش یابد، NAV هر واحد صندوق نیز افزایش خواهد یافت و بالعکس در صورت کاهش ارزش داراییها، NAV هر واحد کاهش می‌یابد.
بر اساس مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار ایران، ارزش خالص دارایی هر واحد صندوق (NAV) به صورت روزانه محاسبه میشود و مبنای محاسبه آن، ارزش‌گذاری داراییهای صندوق بر اساس قیمت‌های پایانی بازار در پایان روز کاری است. به عبارت دیگر، پس از پایان ساعت معاملات روزانه، ارزش پرتفو‌ی صندوق پس از کسر بدهی‌ها، محاسبه میشود و با تقسیم بر تعداد واحدهای صندوق، NAV هر واحد به دست می‌آید.
به عنوان مثال صندوق های سرمایه گذاری به طور کامل از این فرآیند پیروی می‌کنند و اطلاعات مرتبط با NAV را به شکل روزانه در سایت صندوق منتشر می‌کنند. برای خرید صندوق سرمایه گذاری بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
واحدهای صندوق‌های ETF مانند سهام در بورس خرید و فروش میشوند و قیمت آن‌ها در طول روز تحت تأثیر عرضه و تقاضا قرار دارد. قیمت واحدهای این صندوق‌ها در طول روز تغییر میکند و ممکن است کمی بالاتر یا پایین‌تر از NAV واقعی باشد. در مقابل در صندوق‌های صدور و ابطالی می‌توان دو نوع NAV تعریف نمود که سرمایه‌گذاران بیشتر با آن سروکار دارند و شامل موارد زیر است:
- NAV صدور
- NAV ابطال
در ادامه با نحوه محاسبه nav ابطال و صدور بیشتر آشنا می‌شویم.
nav ابطال چیست؟
قیمت ابطال یا ارزش خالص دارایی ابطال، به قیمت فروش هر واحد صندوق در زمان خروج یا فروش واحدها گفته میشود. چنانچه سرمایهگذاری به پول نقد نیاز داشته باشد و قصد فروش واحدهایش را کند، قیمت واحدها به صورت NAV ابطال محاسبه میشود.
قیمت هر واحد در زمان ابطال با فرض کسر هزینههای مربوط به معاملات از بهای فروش داراییهای سبد، تعیین میشود و مبنای خالص پرداخت به شخص قرار می‌گیرد؛ یعنی هزینه کارمزد معاملات فروش، در نظر گرفته میشود و از ارزش خالص هر واحد کسر میگردد. به همین علت NAV ابطال معمولاً کمتر یا مساوی NAV صدور است؛ چون در NAV صدور، کارمزد خرید داراییها اضافه میشود، اما در NAV ابطال کارمزد فروش داراییها کسر میگردد.
NAV صدور چیست؟
NAV صدور که قیمت خرید هر واحد است، به مبلغی که سرمایه‌گذاران برای خرید واحدهای جدید صندوق پرداخت می‌کنند، ارزش خالص دارایی صدور گفته میشود و اندکی بیشتر از ارزش خالص NAV هر واحد است. این تفاوت قیمتی به این دلیل است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینه‌ای را بابت کارمزد پرداخت کند، بنابراین NAV صدور اندکی از NAV هر واحد صندوق بیشتر است.
نحوه محاسبه ارزش خالص دارایی ها
گفتیم ارزش خالص دارایی یا همان NAV، ارزش خالص یک صندوق یا شرکت را نشان می‌دهد و براساس کل داراییهای مجموعه و کل بدهی‌های آن محاسبه میشود. بدین ترتیب که ارزش کل داراییها منهای کل بدهی‌های آن مجموعه، برابر با ارزش خالص داراییها یا NAV آن مجموعه است.
فرمول ارزش خالص دارایی ها در یک شرکت یا یک صندوق سرمایهگذاری به صورت زیر است:
محاسبه ارزش خالص دارایی = مجموع ارزش بدهی‌ها – مجموع ارزش داراییها
محاسبه ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم (NAVPS)
پس از محاسبه ارزش خالص دارایی برای کل صندوق، معمولاً NAV را برای هر واحد، گزارش می‌کنند. برای به‌دست آوردن NAV به ازای هر واحد صندوق کافی است خالص ارزش دارایی صندوق را بر تعداد واحدهای سرمایهگذاری منتشر‌شده تقسیم کنیم.
فرمول خالص ارزش دارایی به ازای هر سهم (Net Asset Value Per Share) به صورت زیر است:
هرگونه افزایش یا کاهش در ارزش داراییهای صندوق به علت نوسان قیمت سهام موجود در سبد یا اضافه شدن سود نقدی سهام، مستقیماً باعث افزایش یا کاهش NAV هر واحد خواهد شد. به همین دلیل NAV صندوق‌ها به صورت روزانه محاسبه میشود تا سرمایه‌گذاران از ارزش واقعی دارایی خود مطلع باشند
نکات مهم در ارزش خالص دارایی
نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که ارزش خالص دارایی کاملا متعلق به دارندگان واحدهای صندوق است؛ به این معنا که پس از کسر بدهی‌ها، آنچه باقی می‌ماند دارایی خالص سرمایه‌گذاران محسوب میشود. به همین علت در خرید و فروش سهام و نماد شرکت‌های سرمایهگذاری و صندوق‌ها باید به NAV آن توجه نمود. مقایسه اختلاف قیمت بازار با NAV یک نماد با دیگر نمادها که به آن نسبت P/NAV گفته میشود از جمله راهکارهای مقایسه صندوق‌ها و شرکت‌ها با یکدیگر است.
اگر NAV یک صندوق یا شرکت سرمایهگذاری به هر علتی به صفر یا زیر صفر برسد، نشاندهنده ورشکستگی کامل و از دست رفتن تمام دارایی‌هاست. در واقع، NAV منفی در صندوق‌ها اتفاق نمی‌افتد و اگر به سمت صفر میل کند، نهاد ناظر مداخله خواهد کرد.
سخن پایانی
NAV یا ارزش خالص دارایی، یکی از مهم‌ترین مفاهیم در دنیای سرمایهگذاری است. این شاخص، بیانگر ارزش واقعی هر واحد سرمایهگذاری پس از کسر بدهی‌هاست و به سرمایهگذار کمک میکند تا درک دقیقی از میزان دارایی خود داشته باشد. در این مقاله دیدیم که NAV چگونه به‌طور مستقیم با عملکرد صندوق و تصمیم‌گیری سرمایهگذار ارتباط دارد.
سوالات متداول
بالا بودن NAV بیانگر ارزش بالای داراییهای صندوق است، اما مهمتر از آن، مقایسه قیمت بازار با NAV است. اگر قیمت بازار کمتر از NAV باشد، ممکن است فرصت خرید مناسبی باشد.
NAV یا ارزش خالص دارایی، معیاری است برای سنجش ارزش واقعی داراییهای یک شرکت یا صندوق سرمایه گذاری پس از کسر بدهی‌ها. در بورس، از NAV برای ارزیابی ارزش ذاتی سهام یا واحدهای صندوق سرمایه گذاری استفاده میشود.
NAV ابطال، قیمتی است که سرمایهگذار هنگام فروش واحدهای صندوق سرمایه گذاری دریافت میکند. این قیمت پس از کسر هزینههای مربوط به معاملات و کارمزدها از ارزش خالص داراییها محاسبه میشود.
NAV ابطال صندوق، ارزش خالص هر واحد سرمایهگذاری در زمان فروش است. این مقدار نشاندهنده مبلغی است که سرمایهگذار پس از کسر هزینههای مرتبط، از فروش واحدهای خود دریافت میکند.
معمولاً در پایان هر روز کاری بر اساس ارزش روز داراییهای صندوق سرمایه گذاری محاسبه میشود و در سایت رسمی صندوق منتشر میگردد.
در NAV ابطال هزینههای فروش داراییها مثل کارمزد معاملات کسر میشود، اما در NAV صدور این هزینهها به قیمت خرید اضافه میشوند.
