صندوق هم تراز چیست؟ | آشنایی با صندوق شاخصی هم وزن تراز
بسیاری از صندوق‌های بورسی بر پایه شاخص کل حرکت می‌کنند؛ شاخصی که در آن، شرکتهای بزرگ و شاخص‌ساز، تمام قدرت را در دست دارند. اما صندوق شاخصی هم وزن تراز داستان متفاوتی دارد. اما صندوق هم تراز چیست؟
این صندوق با الگوبرداری از شاخص هموزن بورس تهران طراحی شده است؛ شاخصی که در آن همه شرکتها به یک اندازه تأثیرگذارند. به همین دلیل، سرمایهگذاران با ورود به صندوق هم تراز نه‌تنها از رشد بزرگان بازار، بلکه از فرصتهای موجود در شرکتهای کوچک و متوسط نیز بهرهمند می‌شوند.
در این مقاله از کاریزما لرنینگ، به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که صندوق هم تراز چیست؟، چه مزایا و ریسکهایی دارد، چگونه می‌توان در آن سرمایهگذاری کرد و چرا می‌تواند گزینه‌ای هوشمندانه برای کسانی باشد که به دنبال تنوع‌بخشی و بازدهی متناسب با رشد کلی بازار هستند.
صندوق هم تراز چیست؟
صندوق سرمایهگذاری شاخصی هم وزن تراز (با نماد هم تراز)، با هدف تقلید از عملکرد شاخص هموزن بورس طراحی شده است. در شاخص هموزن، همه شرکتها فارغ از اندازه و ارزش بازارشان، وزنی یکسان دارند. به همین دلیل، سهم شرکتهای کوچک و متوسط به اندازه شرکتهای بزرگ در شاخص تأثیرگذار است و سرمایه‌گذار می‌تواند از مزایای تنوع بیشتری بهرهمند شود.
این صندوق به صورت قابل معامله (ETF) در بورس تهران عرضه میشود و به همین دلیل خرید و فروش واحدهای آن درست مانند سهام عادی امکان‌پذیر است. این ویژگی، نقدشوندگی بالا و دسترسی آسان را برای سرمایهگذاران فراهم می‌سازد.
برای درک بهتر صندوق هم تراز، باید با مفهوم صندوق‌های شاخصی نیز آشنا باشید. اگر آشنایی کامل با این نوع از صندوق‌های سرمایهگذاری ندارید، مقاله «صندوق سرمایه گذاری شاخصی چیست و چه نکاتی دارد؟» می‌تواند به شما کمک بسیار زیادی بکند.
ترکیب دارایی صندوق هم تراز چیست؟
استراتژی صندوق هم تراز به گونه‌ای طراحی شده است که بازدهی آن بیشترین شباهت را به شاخص هموزن داشته باشد. بر این اساس، بخش عمده دارایی‌های صندوق، یعنی دست‌کم ۸۵ درصد، در سهام شرکتهای موجود در شاخص هموزن سرمایهگذاری میشود.
باقی دارایی‌ها نیز می‌توانند به سهام و حق تقدم سهام سایر شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس و بازار اول و دوم فرابورس، اوراق با درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت اختصاص پیدا کند تا ضمن مدیریت ریسک، انعطاف بیشتری در ترکیب دارایی‌ها ایجاد شود.
دارایی موجود در پرتفوی صندوق هم تراز |
|
| نوع اوراق بهادار | حدنصاب |
| سهام و حق تقدم سهام شرکتهای موجود در لیست شاخص کل هم وزن بورس اوراق بهادار تهران | حداقل ۸۵ درصد |
| سهام و حق تقدم سهام سایر شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس، بازار اول و دوم فرابورس که شرایط لازم را دارند، وجه نقد، سپرده‌های بانکی، گواهی سپرده، اوراق مشارکت و اوراق بهادار با درآمد ثابت | حداکثر ۱۵ درصد |
مدیریت این صندوق‌ها معمولاً به صورت غیرفعال انجام میشود. به این معنا که مدیر صندوق به جای انتخاب مداوم سهام و تلاش برای بازدهی بالاتر از بازار، ترکیب پرتفوی را مطابق شاخص مبنا تنظیم میکند. این ویژگی ضمن کاهش هزینه‌ها، ریسک ناشی از تصمیمات شخصی مدیران را نیز حذف میکند.
مزایای سرمایهگذاری در صندوق هم تراز چیست؟
با سرمایهگذاری در صندوق هم تراز می‌توانید از مزایای قابل توجهی برخوردار شوید. یکی از مزایای این صندوق، مدیریت غیرفعال آن است که باعث میشود هزینه‌های سبدگردانی و کارمزدها نسبت به صندوق‌های فعال بسیار کمتر باشد. از سوی دیگر، عملکرد صندوق بر پایه شاخص هموزن تعیین میشود و به تصمیمات فردی یک مدیر وابسته نیست، بنابراین ریسک ناشی از خطاهای شخصی به حداقل می‌رسد.
این موضوع صندوق هم تراز را به گزینه‌ای مطمئن برای افرادی تبدیل میکند که به دنبال بازدهی متناسب با روند کلی بازار در بلندمدت هستند. همچنین به دلیل قابل معامله بودن در بورس و حضور بازارگردان، واحدهای صندوق نقدشوندگی بالایی دارند و خرید و فروش آن‌ها به‌سادگی انجام میشود.
ریسک‌ها و محدودیت‌های صندوق هم تراز چیست؟
با وجود مزایای متعدد، سرمایهگذاری در صندوق هم تراز خالی از ریسک نیست. از آنجا که هدف اصلی این صندوق انطباق با شاخص هموزن است، بازدهی آن هرگز بالاتر از شاخص نخواهد رفت و در صورت افت شاخص، عملکرد صندوق نیز کاهش خواهد یافت.
همچنین مدیریت غیرفعال صندوق باعث میشود که انعطاف‌پذیری چندانی در برابر تغییرات ناگهانی بازار وجود نداشته باشد. علاوه بر این، هزینه‌ها و کارمزدهای صندوق می‌تواند باعث تفاوت جزئی میان عملکرد صندوق و شاخص اصلی شود.
صندوق هم تراز برای چه کسانی مناسب است؟
این صندوق بیش از همه برای کسانی مناسب است که تجربه زیادی در بورس ندارند و به دنبال راهی ساده و مطمئن برای ورود به بازار هستند. همچنین افرادی که مشغله زیادی دارند و فرصت رصد لحظه‌ای بازار یا تحلیل‌های پیچیده را ندارند، می‌توانند از طریق این صندوق به‌راحتی سرمایهگذاری کنند.
صندوق هم تراز برای کسانی که به دنبال تنوع‌بخشی به سبد دارایی‌های خود هستند نیز انتخابی مناسب است، زیرا شاخص هموزن وزن برابر برای همه شرکتها در نظر می‌گیرد و تمرکز ریسک بر چند سهم بزرگ را کاهش می‌دهد. سرمایهگذاران بلندمدت نیز می‌توانند از طریق این صندوق بازدهی متناسب با رشد کلی بازار را تجربه کنند.
چگونه در صندوق هم تراز سرمایهگذاری کنیم؟
سرمایهگذاری در این صندوق فرآیند ساده‌ای دارد. نخست باید کد بورسی دریافت کنید. سپس می‌توانید با ورود به اپلیکیشن کاریزما، سفارش خرید خود را بدون محدودیت زمانی و 24 ساعت شبانه‌روز ثبت کنید تا سفارش شما در طی ساعات بازار انجام شود. حداقل مبلغ لازم برای خرید صندوق هم تراز، 100 هزار تومان به‌همراه کارمزد خرید است.
هزینه‌ها و کارمزد صندوق هم تراز چقدر است؟
مانند هر صندوق دیگری، سرمایهگذاری در صندوق هم تراز نیز شامل هزینه‌هایی است. کارمزد مدیریت این صندوق، سالانه ۰.۰۵ درصد از ارزش خالص دارایی‌ها تعیین شده است. همچنین با توجه به قابل معامله بودن این صندوق، در زمان خرید و فروش واحدهای آن، مبلغی تحت عنوان کارمزد خرید و فروش کسر میشود که مجموع آن برای معاملات خرید و فروش ۰.۰۰۲۳۴۷۵ از کل مبلغ معامله است.
پاسخی کوتاه به سوال صندوق هم تراز چیست؟
صندوق شاخصی هموزن تراز یکی از ابزارهای کارآمد برای سرمایهگذاری در بورس به شمار می‌رود. این صندوق با ساختار قابل معامله، هزینه‌های پایین، نقدشوندگی مناسب و امکان تنوع‌بخشی بالا، راهکاری هوشمندانه برای کسانی است که می‌خواهند بدون درگیری مستقیم با تحلیل‌های پیچیده بازار، سرمایهگذاری مطمئن و بلندمدت داشته باشند. تراز به سرمایهگذاران کمک میکند همسو با رشد شاخص هموزن، از فرصتهای بازار سرمایه ایران بهرهمند شوند.
سوالات متداول
صندوق هم تراز یک صندوق سرمایهگذاری قابل معامله در بورس (ETF) است که عملکرد آن از شاخص هموزن بورس تهران الگوبرداری میکند. در این شاخص، تمامی شرکتها فارغ از اندازه و ارزش بازارشان، وزن یکسانی دارند.
این صندوق برای افراد تازهکار یا کسانی که وقت کافی برای تحلیل بازار ندارند و همچنین برای افرادی که بهدنبال متنوعسازی پرتفوی خود هستند، بسیار مناسب است. از آنجا که صندوق هم تراز به صورت غیرفعال مدیریت میشود و بر اساس شاخص هموزن عمل میکند، به سرمایهگذاران کمک میکند تا بدون نیاز به دانش تخصصی، از فرصتهای سرمایهگذاری در شرکتهای کوچک و متوسط نیز بهرهمند شوند.
مهمترین ریسک سرمایهگذاری در صندوق هم تراز این است که به دلیل مدیریت غیرفعال، بازدهی آن هرگز از شاخص هموزن فراتر نمیرود و در صورت افت شاخص، عملکرد صندوق نیز کاهش خواهد یافت.
