انواع الگوی ادامه دهنده و نحوه استفاده از آنها

یکی از مباحث جذابی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد، شناخت انواع الگوها است که پیشتر در مقاله های متعدد به آن‌ها اشاره کردیم. الگوی ادامه دهنده یا Continuation Patterns یکی از انواع الگوها در تکنیکال است که اگر در نمودار قیمتی بورس یا هر شاخص دیگری مشاهده شوند نشان دهنده تداوم روند قبلی است.

در این مقاله قرار است به طور مفصل به الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال بپردازیم و ضمن معرفی آن‌ها، نحوه به کارگیری آن‌ها در تحلیل بهتر نمودارها را آموزش دهیم.

انواع الگوها در تحلیل تکنیکال

پیش از اینکه به طور خاص به الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال و نحوه شناخت و معامله با استفاده از آن‌ها بپردازیم خوب است بدانیم به طور کلی در تکنیکال چند نوع الگو وجود دارد و در حال حاضر ما کدام بخش را بررسی می‌کنیم. الگوهای نموداری یا همان chart patterns به اشکال و الگوهایی گفته می‌شود که در نمودار قیمتی سهام یا هر شاخص دیگری به طور تکرار شونده و مشابه دیده می‌شوند و نسبت های ریاضی و هندسی خاصی دارند. در مقاله «انواع الگوهای تحلیل تکنیکال» به طور کامل به دسته بندی 4 گانه الگوهای تکنیکال اشاره کرده ایم.

به عنوان مثال الگوهای قیمتی و شمعی دو دسته از آن‌ها هستند که هر کدام دارای الگوهای ادامه دهنده و برگشتی هستند که موضوع بحث ما در این مقاله الگوهای ادامه دهنده است. با وجود آنکه الگوهای ادامه دهنده قیمتی و شمعی داریم با این حال به دلیل کاربرد بیشتر الگوهای قیمتی، بیشتر به الگوهای ادامه دهنده قیمتی می‌پردازیم که به الگوهای ادامه کلاسیک نیز معروف هستند.

مقاله پیشنهادی: انواع الگوهای برگشتی در تحلیل تکنیکال

الگوی ادامه دهنده چیست؟

الگوی ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال به این معنی است که روند نمودار پس از خروج از الگو با روند پیش از ورود به آن هم جهت خواهد بود. به طور دقیق تر یعنی اینکه اگر نمودار قیمتی پیش از ورود به الگوی ادامه دهنده روندی صعودی داشته، پس از خروج از الگو نیز روندی صعودی خواهد داشت و در صورتیکه پیش از الگوی ادامه دهنده روندی نزولی داشته، پس از خروج از آن نیز روندی نزولی خواهد داشت. این الگوها در نمودارهای قیمتی بازار سهام و دیگر دارایی ها قابل مشاهده است.

همانطور که گفته شد الگوهای ادامه دهنده که ترجمه عبارت Continuation Patterns است، دارای مثال های زیادی است که احتمالا با برخی از آنها مانند الگوهای مثلت و پرچم آشنا باشید. در ادامه هر کدام را به طور کامل توضیح خواهیم داد.

اهمیت تشخیص درست الگوهای ادامه دهنده

قبل از هر چیز لازم است نکته بسیار مهمی را متذکر شویم. عنوان الگوی ادامه دهنده به این دلیل به برخی الگوهای تکنیکال اطلاق می‌شود که با احتمال بالایی نمودار قیمتی تمایل به ادامه روند پس از تشکیل الگو دارد. درک درست این موضوع به ما کمک می‌کند تا متوجه شویم چرا در برخی مواقع امکان این وجود دارد که الگو به درستی تشکیل نشده باشد و تحلیل ما با شکست مواجه شود که اصطلاحا می‌گویند الگو Fail شده است.

در هر صورت باید درصدی از احتمال را برای شکست در الگو در نظر بگیرید. تنها در این صورت است که می‌توانید استراتژی مناسبی را اتخاذ کنید و با داشتن حد ضرر، ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش دهید. ترسیم خطوط روند و استفاده از برخی روش ها مانند الگوهای پرایس اکشن می‌تواند کمک بهتری در تحلیل روند داشته باشیم.

مقاله پیشنهادی:پرایس اکشن چیست؟

انواع الگوی ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال

برخی از معروف ترین الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال شامل الگوی مثلت، الگوی مستطیل، الگوی پرچم هستند که می‌تواند به شکل پرچم مستطیل یا پرچم مثلثی باشد.

1) الگوی مثلث

الگوی مثلث زمانی تشکیل می‌شود که نمودار قیمتی یک سهم وارد فاز اصلاحی می‌شود که به آن correction گفته می‌شود. نوسان در این مرحله به گونه ای است که اگر حمایت ها و مقاومت ها ترسیم شود یک الگوی مثلث به ما می‌دهد که می‌تواند به شکل مثلث قائم الزاویه در ضلع بالا (مثلث افزایشی رو به بالا) یا مثلث با ضلع قائمه پایین (مثلث کاهشی رو به پایین) و یا حتی مثلث متقارن باشد.

هر کدام از این سه شکل تشکیل شود نکته ای که باید به آن دقت کنیم این است که خروج نمودار قیمتی از الگو شرط تایید الگو است و برگشت از محدوده های حمایت و مقاومت به معنی Fail شدن احتمالی الگو است. با این وجود هر برگشتی به معنای شکست الگو نیست و احتمال دارد تنها یک پولبک و قدرت گرفتن روند برای تداوم باشد. شکل الگوهای ادامه دهنده مثلث صعودی و نزولی را می‌توانید در تصویر زیر ببینید.

الگوی ادامه دهنده مثلث متقارن نیز به شرط خروج نمودار قیمتی از ضلع مقابل تایید می‌شود و تفاوت آن این است که شکل مثلث آن پس از ترسیم حمایت ها و مقاومت های آن متقارن است که در تصویر زیر قابل مشاهده است.

دقت شود نقطه ورود به سهم زمانی است که نمودار قیمتی به طور کامل حمایت یا مقاومت ضلع مقابل را بکشند و برای اطمینان بهتر است حتی یک کندل نیز پس از آن تشکیل شود. شکست یا Fail شدن الگو نیز زمانی اتفاق میوفتد که قیمت مجدد به سطوح قبلی بازمیگردد و قدرت روند به قدری نیست که تداوم روند صعودی یا نزولی قبل از الگو را داشته باشد.

بنابراین وقتی روند صعودی است و وارد الگوی مثلت صعودی (افزایشی می‌شود) خروج نمودار از ضلع بالا به معنای تداوم روند صعودی است. در مورد روند نزولی نیز چنین است و خروج نمودار از ضلع پایین مثلث و شکست حمایت به معنای تداوم روند نزولی است و باید منتظر کاهش بیشتر قیمت بود.

2) الگوی مستطیل

الگوی مستطیل نیز نوعی correction یا اصلاح است که در محدوده کف و سقف مشخص و موازی رخ می‌دهد. به عنوان مثال اگر روندی صعودی باشد و سپس نمودار وارد یک روند نوسانی شود به طوریکه در یک محدوده حمایت و مقاومت مشخصی نوسان داشته باشد یک مستطیل خواهیم داشت که به الگوی ادامه دهنده مستطیل معروف است.

شکل زیر یک الگوی مستطیل صعودی است.

شکست سقف این الگو که در ادامه یک روند صعودی اتفاق میوفتد به معنای تداوم روند صعودی است. این موضوع در روند نزولی برعکس است و شکست حمایت الگوی مستطیل که در ادامه یک روند نزولی تشکیل شده است به معنای تداوم روند نزولی است. شکل زیر نمونه ای از یک الگوی مستطیل نزولی است.

3) الگوی پرچم

این الگو یکی از پرکاربردترین و پرتکرارترین الگوهای ادامه دهند‌ه در تحلیل تکنیکال است و مطمئنا بارها در نمودارهای مختلف آن را دیده‌اید یا خواهید دید. این الگو نیز مشابه با الگوی مستطیل است و نمودار قیمتی در یک کانال با حمایت و مقاومت موازی در نوسان است. تفاوت آن با الگوی ادامه دهند‌ه مستطیل در این است که حمایت و مقاوت های ترسیم شد‌ه از کف و سقف ها از نوع داینامیک (همراه با شیب) هستند نه از نوع استاتیک (خطوط بدون شیب).

بنابراین هنگامیکه حمایت و مقاومت نمودار ترسیم می‌شود مشابه با پرچم می‌شود که میله پرچم روندی است که پیش از خطوط موازی وجود داشتـه است. به عنوان مثال در چارت زیر می‌توانید الگوی ادامه دهند‌ه پرچم را مشاهده کنید که میله آن نیز مشخص شد‌ه است.

هرچه تراکم نمودار در ناحیه پرچم بیشتر باشد و به اصطلاح تکنیکالیست ها correction به صورت متراکم تر یا impulse باشد قدرت روند پس از خروج از الگو بیشتر بوده و احتمال تداوم روند و صحت تحلیل بیشتر خواهد بود. بنابراین به طور خلاصه در صورتیکه روندی صعودی باشد و نمودار قیمتی وارد فاز اصلاحی شود و الگویی تشکیل دهد که به پرچم شبیه باشد، با خروج نمودار از سقف الگوی پرچم می‌توانیم انتظار داشته باشیم به اندازه میله پرچم شاهد صعود نمودار خواهیم بود.

در روند نزولی نیز در صورتیکه شاهد الگوی پرچم باشیم به احتمال زیاد نمودار کف یا حمایت الگو را خواهد شکست و به اندازه میله پرچم نزولی کاهش قیمتی را شاهد خواهیم بود. پرچم نزولی نیز در تصویر زیر نشان داد‌ه شد‌ه است.

نکته ای که باید خاطر نشان کنیم این است که الگوی پرچم می‌تواند به شکل سه گوش یا مثلثی (Pennants) باشد که به الگوی پرچم مثلث صعودی یا نزولی معروف است. این الگو نیز شباهت زیادی به الگوی مثلث دارد اما تفاوت های اساسی نیز با آن دارد. از جمله اینکه شیب اضلاع آن با الگوی مثلت متفاوت است و باید به آن دقت شود.

الگوهای ادامه دهنده پرچم مثلثی را می‌توانید به صورت زیر مشاهده کنید.

مانند قبل معامله گری با الگوهای ادامه دهنده پرچم سه گوش یا Pennants زمانی است که نمودار قیمتی در روند صعودی سقف الگو و در روند نزولی کف الگو را بشکند. داشتن حد ضرر متناسب با استراتژی که دارید می‌تواند کمک بزرگی باشد برای زمانی که به احتمال اندکی تحلیل شما غلط از آب در می‌آید.

سخن آخر

الگوی ادامه دهند‌ه در تحلیل تکنیکال به الگوهایی گفتـه می‌شود که خروج نمودار از آن به احتمال زیاد با تداوم روند قبلی همراه خواهد بود. به عنوان مثال هنگامیکه روند صعودی است و الگوی پرچم صعودی تشکیل می‌شود به احتمال خیلی زیاد ادامه روند نیز صعودی خواهد بود و می‌تواند سیگنال ورود ما به سهم باشد. در روند نزولی نیز چنین اتفاقی می تواند رخ بدهد. یعنی هنگامی که روند نزولی است و الگوی ادامه دهنده مثلت نزولی تشکیل می‌شود به احتمال زیاد شاهد تداوم روند نزولی در نمودار پس از خروج از الگو خواهیم بود. در این مقاله به طور مفصل به توضیح انواع الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال پرداختیم.

علاوه بر الگوهایی که گفتـه شد ممکن است الگوهای دیگری نیز معرفی شوند که در تحلیل تکنیکال پیشرفته به آنها اشار‌ه می‌کنند. نکته مهم در تمامی این الگوها این است که شرط صحت تحلیل ما به تشکیل کامل الگو بازمی‌گردد. بنابراین تا زمانیکه الگو به طور کامل تشکیل نشد‌ه و شاهد خروج نمودار قیمتی از حمایت یا مقاوت مشخص شد‌ه نباشیم، از انجام هرگونه معامله باید خودداری کنیم.