از کجا بفهمیم یک سهم بنیادی است؟

سهم بنیادی را اگر بخواهیم انتخاب کنیم، باید معیارهایی همچون نسبت P/E، نقدشوندگی، EPS و میزان سود خالص آن را بررسی کنیم. در صورتی که ارزش ذاتی سهم مورد نظر کمتر از قیمت آن در بازار باشد، می‌توانیم بگوییم که سهمی بنیادی را برای انتخاب کرده‌ایم.

برای اینکه بدانیم یک سهم بنیادی است یا خیر، تمامی نکات مذکور در این مقاله از کاریزما را باید رعایت کنیم.

سهم بنیادی چیست؟

به سهمی که با استفاده از روش بنیادی انتخاب و خرید می‌شود، سهم بنیادی می‌گویند. سهام بنیادی همیشه جزء سهم‌های کم‌ریسک و سودده در بازار بود‌ه و در آینده روبه رشد خواهد بود.

تحلیلگران بنیادی به‌منظور تحلیل سهم بنیادی در سطح یک شرکت عوامل اصلی مالی از جمله سودآوری شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهند تا با استفاده از آن ارزش ذاتی آن را به دست آورند. سپس به بررسی عوامل موثر دیگر در تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم بنیادی می‌پردازند که شامل موارد زیر می باشد:

• استهلاک
• میزان فروش
• کیفیت مدیریت
• حاشیه سود
• سطح تکنولوژی
• منابع مالی
• نرخ مالیات
• گردش دارایی‌ها
• رقابت خارجی
• جایگاه رقابتی شرکت در صنعت مربوطه

سهم بنیادی کدامند؟

در حالت کلی، برای انتخاب یک سهم بنیادی با ارزش و سودآور توجه به نکاتی از قبیل زیر الزامی است:

1- نسبت پایین قیمت به درآمد

هر شرکتی P/E مخصوص به خود را دارد. هرچه مقدار این نسبت بیشتر باشد، نسبت قیمت سهام به نسبت سود آن نیز بالاتر می‌رود. در حالی‌که P/E پایین می‌تواند نشان‌‌دهنده‌ فرصت خرید خوبی باشد، باید همواره به خاطر داشتـه باشیم که دلایلی برای پایین بود‌ن مقدار این نسبت وجود دارد. مثلا یک شرکت می‌تواند درآمد بالایی را گزارش دهد، اما سرمایه‌گذاران حرفه‌ای می‌دانند که شرکت‌ها همه‌ حقایق را نمی‌گویند. در نتیجه، قیمت سهام پایین می‌ماند و مقدار نسبت P/E به نظر می‌رسد.

2- عملکرد کند نسبی قیمت

اگر قیمت سهم یک شرکت در مقایسه با دیگر شرکت‌های هم‌تراز و مشابه خود کمتر باشد، نشان‌‌دهنده‌ عملکرد پایین شرکت است که می‌تواند به چند دلیل اتفاق بیفتد. مثلا یکی از این دلایل می‌تواند توجه تحلیلگران سهم به یک فاکتور مالی خاص باشد. اتفاقی که می‌افتد این است که سرمایه‌گذاران قیمت را تا حدی پایین می‌آورند که به یک سهم بی‌ارزش تبدیل می‌شود. شما می‌توانید با استفاده از غربالگرها پیشینه‌ قیمت یک سهم را در طول زمان‌های مختلف و در مقایسه با دیگر سهام‌ها و شاخص‌های سهامی بررسی کنید.

3- نسبت رشد پایین

نسبت رشد PGE، در مقایسه با P/E یک کمپانی، نسبت دقیق‌تری در نظر گرفتـه می‌شود. هنگامی‌که به تحلیل یک سهم می‌پردازید، نسبت P/E را انتخاب کرد‌ه و آن را ‌بر نرخ رشد درآمد، تقسیم کنید. اگر نسبت کمتر از یک بود، سرمایه‌گذاران ممکن است به عملکرد گذشته بیشتر از فرصت‌های رشدی آینده توجه داشتـه باشند. در نظر داشتـه باشید که این‌ها پیش‌بینی‌هایی از رشد به شمار می‌روند.

4- سود تقسیمی بالا

اگر نرخ پرداخت سود سهام شرکت بیش از رقبای خود باشد، این ممکن است نشان دهد که قیمت سهام نسبت به وضعیت کم ‌ارزش در رابطه با پرداخت سود سهام کاهش ‌یافته است. همچنین اگر شرکت از نظر مالی دچار مشکل نباشد و میزان سود تقسیمی آینده امن باشد، فرصت‌های سود سهام می‌تواند در کوتاه ‌مدت بازده داشته باشند و امکان افزایش قیمت سهام در آینده را نیز بالا ببرند. اگر از یک غربالگر سهم استفاده کنید، می‌توانید با استفاده از سود تقسیمی، سهام ارزشمند و معرفی ‌شده در صنعت را پیدا کنید.

5- نسبت پایین ارزش بازار به ارزش دفتری

یک شرکت با ارزش بازار پایین منظور، کل سرمایه بازار است  نسبت به ارزش دفتری سهام کل سهامداران وضعیت خوبی دارد. موضوع اصلی درک ارزش واقعی دارایی‌های ملموس مثل زمین، ساختمان‌ها، پول نقد و دارایی‌های نامشهود مثل دارایی‌های معنوی و غیره  است. به ‌عنوان ‌مثال، یک شرکت که اسباب‌بازی تولید می‌کند ارزش دارایی‌های شرکت می‌تواند به‌طور بالقوه از میزان کسب‌وکار تولید اسباب‌بازی بیشتر باشد. سرمایه‌گذاران ممکن است این را نادیده بگیرند. قیمت سهام، منعکس‌کننده ارزش اساسی دارایی‌های شرکت اسباب‌بازی در دفاتر نخواهد بود.

6- جریان نقدی آزاد

بسیاری از سرمایه‌گذاران تأکید کمی بر سود گزارش ‌شد‌ه دارند. در حالی‌که بیشترین توجه آن‌ها به جریان نقدی آزاد است. جریان نقدی آزاد، مقداری از نقدینگی است که بعد از تمامی مخارج تولید شد‌ه توسط کسب‌وکار به دست می‌آید. سهمی که با قیمت پایین به دلیل درآمد گزارش ‌شد‌ه‌ پایین‌تر عرضه می‌شود می‌تواند گزینه خوبی در راستای جریان نقدی باشد. به ‌این ‌ترتیب، می‌توانید متوجه شوید که چطور دو شرکت یکسان از نظر نقدینگی، با هم متفاوت هستند.

یک سهم بنیادی خوب و ارزشمند چه ویژگی‌هایی دارد؟

برای اینکه یک سرمایه‌‎گذاری خوب در بورس داشتـه باشیم ابتدا نیازمند یک استراتژی مناسب بر اساس مدت زمان، بازه انتظاری و میزان ریسک‌پذیری هستیم. در این راستا، اولین قدم شناسایی سهام شرکت‌ها با استفاده از یکی از متدهای حرفه‌ای تجزیه و تحلیل است.

برای انتخاب یک سهم معیارهای مشخصی وجود دارد مانند چشم‌انداز صنعت، میزان سودآوری، نقدینگی، بدهی‌ها، نسبت P/E، سهام شناور، قدرت نقدشوندگی، ترکیب سهامداران، سابقه قیمتی سهام و…

از سوی دیگر، برای انتخاب سهام باید خصوصیات شخصیتی فرد سود مدنظر و میزان ریسک‌پذیری فرد را نیز مدنظر قرار دهیم.

نکات زیر به طور خلاصه باعث پیدا کرد‌ن سهم بنیادی می‌شود :

1. سود خالص شرکت بیشتر باشد.
2. نقدشوندگی سهام شرکت بالا باشد.
3. مقدار eps سهم مثبت باشد و رفته‌رفته زیاد شود.
4. ارزش بازاری و ارزش دارایی بالایی داشتـه باشد.
5. هزینه‌های اداری و سایر هزینه‌ها در حال کاهش باشد.
6. مقدار p/e سهام شرکت به مرور زمان کم شود اما منفی نشود.
7. میزان تولید شرکت و متناسب با آن میزان فروش شرکت زیاد باشد.
8. دارایی‌های جاری شرکت نسبت به بدهی‌های جاری‌اش در حد قابل قبول باشد.
9. شرکت برای آینده نزدیک قراردادهای مهمی داشتـه باشد یا در حال افتتاح ساختمان جدید باشد.
10. اگر شرکت افزایش سرمایه داشتـه باشد نسبت به افزایش سرمایه درآمد قابل قبولی را ثبت کند.
11. شرکتی که سال قبل یا ماه‌های قبل زیان‌ده بود‌ه و به شرکت سودده تبدیل شد‌ه باشد بنیاد خوبی دارد.
12. روند درآمد و سودآوری شرکت در گزارش‌های یک ماهه و فصلی رفته‌رفته صعودی باشد و نسبت به سال قبل افزایش داشتـه باشد.
13. نرخ فروش محصولات شرکت رفته‌رفته زیاد شود (این مورد بسیار مهم است مخصوصا افزایش نرخ فروش محصول اصلی شرکت).