ارز دیجیتال یا به اصطلاح رایج رمزارز، نوعی ارز ساختـه شد‌ه بر پایه فناوری بلاک‌چین است. در عصر حاضر، خرید و فروش ارز دیجیتال در میان اکثر افراد رایج یافتـه و به نوعی از روش‌های سرمایه‌گذاری جذاب تبدیل شد‌ه است. با این حال، برخی از افراد بدون کسب دانش و اطلاعات کافی وارد این عرضه شد‌ه و تنها با مشاهده قیمت لحظه ای ارز دیجیتال برای خرید آن وسوسه می‌شوند. اینجاست که ضررهای هنگفتی به فرد وارد می‌شود.

اگر شما هم جزء افرادی هستید که وسوسه خرید ارزهای دیجیتال و کسب سود از این طریق را دارید، تا آخر این مقاله از کاریزما لرنینگ همراه ما باشید. در این مطلب تمامی نکات مربوط به ارز دیجتال را شرح خواهیم داد.

ارز دیجیتال چیست؟

در دنیای امروز، برخی پول‌های دیجیتال بر پایه علم رمزنگاری ایجاد شده‌اند که در بستر بلاک‌چین فعالیت می‌کنند. ارز دیجیتال به انگلیسی (Cryptocurrency) نوع خاصی از این پول‌های دیجیتالی است که تحت عنوان رمز ارز در بین کاربران شناختـه می‌شود.

بلاک‌چین یک سیستم غیر متمرکز است که اطلاعات معاملات را به صورت امن و شفاف ثبت می‌کند. به عبارت دیگر، بلاک‌چین به ارزهای دیجیتال امکان می‌دهد که بدون نیاز به واسطه‌های مالی متمرکز مثل بانک‌ها و ادارات مالیاتی منتقل و ذخیره شوند.

یکی از ویژگی‌های بارز ارزهای دیجیتال، عدم وابستگی به هیچ دولت یا سازمان مرکزی است. بدین معنا که ارزهای دیجیتال معمولا توسط شبکه‌های متشکل از کامپیوترهای متصل به اینترنت اداره می‌شوند و هیچ یکی از دولت‌ها یا موسسات مالی به تنهایی قادر به کنترل یا تغییر ارزش آن‌ها نیستند.

فرایند خلق رمزارزها به دو صورت انجام می‌شود:

• بعضی از این پول‌ها مانند بیت کوین با ماینینگ انجام می‌شود
• برخی دیگر از آن‌ها به شکل سکه‌هایی از قبل استخراج شد‌ه و در شبکه قرار می‌گیرند

ارز دیجیتال چگونه به وجود آمد؟

در حالت کلی، مفهوم رمزارزها به عنوان ارزهای دیجیتال و تکنولوژی بلاک‌چین در دهه‌ی ۲۰۰۰ میلادی پدید آمد. البته ایده ارز دیجیتال، برای نخستین بار در سال 1983 توسط فردی به نام دیوید چائوم مطرح شد.

اولین ارز دیجیتال معرفی شد‌ه به شکل متاپن ارز اولیه در دنیا  بیت‌کوین بود که در سال ۲۰۰۹ توسط ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. بیت کوین (Bitcoin) به عنوان معروف‌ترین رمزارز پیشتاز، از تکنولوژی بلاک‌چین استفاده می‌کند. پس از بیت کوین، رمزارزهای دیگری همچون اتریوم (Ethereum)، ریپل (Ripple)، لایت‌کوین (Litecoin) و… به وجود آمدند. از آن پس تاکنون 1600 رمز ارز پایه معرفی شده‌اند که پیش‌بینی می‌شود این عدد در آینده افزایش یابد.

با پیشرفت تکنولوژی بلاک‌چین و افزایش توجه به رمزارزها، بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها به سمت ایجاد رمزارزهای مرتبط با خود و توسعه‌ی بلاک‌چین برای مصارف مختلف روی آوردند.

کار ارز دیجیتال چیست؟

همانطور که گفتیم، ارز دیجیتال پولی است که در اینترنت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع از ارزها فقط به شکل دیجیتالی وجود دارند و در دنیای واقعی معادل فیزیکی ندارند. با این وجود، تمام ویژگی‌های پول فیزیکی را دارند. ارز دیجیتال محدودیت سیاسی یا جغرافیایی ندارند و تراکنش‌ها می‌توانند از هر مکانی و در هر نقطه از جهان انجام شوند.

عده اندکی از افراد از پیدایش انواع ارزهای دیجیتال اطلاع دارند. این پدیده، در واقع به عنوان اختراعی در کنار یک اختراع دیگر، پا به دنیای ارزها گذاشت. بیت‌کوین، معروف‌ترین ارز دیجیتالی است که خالق آن، فردی ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو است. هویت این فرد کاملا مشخص نیست و فرضیه‌هایی وجود دارد که شاید این فرد، نامی جعلی برای گروهی از افراد باشد که اقدام به تولید و طراحی نخستین ارز دیجیتال یعنی بیت‌کوین کرده‌اند که نخستین و مهم‌ترین پول دیجیتال است و از سایر انواع این ارز بیشتر در معرض قضاوت و تحلیل قرار می‌گیرد.

به عبارت دقیق‌تر، در دنیای دیجیتال به بیت‌کوین توجه زیادی می‌شود. این ارز، قیمت‌ ارزهای دیگر را تعیین می‌کند و روی مسیری که ارزهای دیگر دیجیتالی طی می‌کنند، اثرات فوق‌العاده‌ای دارد.

قبل از اینکه ایده طراحی و تولید اسکناس‌های دیجیتالی به عرصه ظهور برسد، بیت‌کوین به عنوان ارزی به بازار عرضه شد که برای معامله و انجام تراکنش‌های مختلف با آن، هیچ واسطه‌ای میان دریافت‌کننده و گیرنده وجود نداشت.

در واقع، ارز دیجیتـال بیت کوین در بستری کاملا غیرمتمرکز، امکان معامله میان دو فرد را بدون نیاز به بانک‌ها و موسسات فراهم می‌کند. در واقع، بیت کوین و شیوه جذاب تراکنش با آن، قبل از اینکه ایده پول دیجیتالی به منصه ظهور برسد، پا به دنیا گذاشت.

ارز دیجیتال چگونه کار میکند؟

همانطور که در بالا گفتیم، ارزهای دیجیتال یا رمزارزها بر اساس تکنولوژی بلاک‌چین (Blockchain) کار می‌کنند. این تکنولوژی یک سیستم دیجیتال غیرمتمرکز است که به صورت پیوسته و جهانی، تراکنش‌های مالی را ثبت و انجام می‌دهد. در اینجا، نحوه عملکرد ارزهای دیجیتال را به صورت خلاصه توضیح می‌دهیم:

• ثبت تراکنش‌ها

تراکنش‌هایی که در شبکه بلاک‌چین صورت می‌گیرد، به صورت بلوک‌هایی از اطلاعات ثبت می‌شوند. هر تراکنش باید تأیید شود و سپس به بلوک‌های قبلی متصل شود.

• تأیید تراکنش‌ها

تراکنش‌ها توسط شبکه بلاک‌چین و تعدادی از کاربران آن (به نام ماینرها) تأیید می‌شوند. این تأییدها با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری انجام می‌شود و به اطمینان از اعتبار تراکنش کمک می‌کند.

• تولید و توزیع ارز

ماینرها به عنوان افرادی که تأیید تراکنش‌ها را انجام می‌دهند، به عنوان پاداش برای خدمات خود ارز دیجیتـال دریافت می‌کنند. ارزهای دیجیتال معمولاً با استفاده از فرآیند ماینینگ (Mining) تولید می‌شوند.

• انتقال ارزها

کاربران می‌توانند ارزهای دیجیتال خود را به دیگر کاربران انتقال دهند. این انتقال‌ها با استفاده از آدرس‌های دیجیتال کاربران صورت می‌گیرد و به صورت غیرقابل بازگشت انجام می‌شود.

• ثبت تاریخچه تراکنش‌ها

همه‌ی تراکنش‌ها در شبکه بلاک‌چین به صورت عمومی ثبت می‌شوند. بدین معنی که تاریخچه کاملی از تمامی تراکنش‌ها قابل مشاهده است و هرگونه تغییر در آن‌ها برای تأیید لازم دارد.

ارزهای دیجیتال به روش فوق امکان انجام تراکنش‌های مالی بین دو نفر یا گروه را بدون نیاز به واسطه‌های مالی متمرکز مانند بانک‌ها فراهم می‌کنند و به صورت غیرمتمرکز و امن اطلاعات تراکنش‌ها را ثبت می‌کنند.

رمز ارزها برای اجرای تراکنش‌های خود، مدل‌های مختلفی را به کار می‌گیرند. به عنوان نمونه بیت کوین از مدل اثبات کار استفاده می‌کند که طی آن استخراج‌کنندگان یا ماینرها تراکنش‌ها را تایید می‌کنند.

تراکنش‌ ارزهای دیجیتال به صورت همتا به همتا (P2P) عمل می‌کند و براساس مدل استفاده شده، نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برند.

مسئولیت نظارت بر شبکه ارزهای دیجیتال و تامین امنیت آن توسط نودها تامین می‌شود. نودها در شبکه‌های مختلف به روش‌های مختلفی انتخاب می‌شوند. برای مثال در بیت کوین، استخراج‌کنندگان یا ماینرها هستند که این مسئولیت را بر عهده دارند، در ایاس و ترون درباره انتخاب این نودها رای‌گیری می‌شود و در شبکه‌های اثبات سهام، هر کسی که بخشی از سکه‌هایش را در شبکه به صورت سهام قفل کرده باشد، می‌تواند در مورد تراکنش‌ها تصمیم‌گیری کند.

چگونه وارد ارز دیجیتال شویم؟

سایت‌های فارسی‌زبان برای اشاره به ارزهای رمزنگاری‌شده (Cryptocurrency) از نام‌های زیر نیز استفاده می‌کنند:

1. رمزارز
2. ارز رمزی
3. ارز رمزپایه
4. کریپتوکارنسی‌
5. ارز مجازی

در واقع ارزهای دیجیتال دسته گسترده‌ای ارزها هستند و ارزهای رمزنگاری شده (یا اصطلاحا کریپتوکارنسی‌ها) به عنوان زیردسته این ارزها محسوب می‌شوند.

ارزهای دیجیتال ارزهایی هستند که فقط بصورت دیجیتال وجود دارند، به صورت دیجیتال نگهداری و منتقل می‌شود. این ارزها شکل فیزیکی ندارند، گرچه می‌توان کلید خصوصی آنها را بطور مثال روی یک کاغذ چاپ کرد. (کلید خصوصی، مانند یک رمز است)

نقل و انتقال ارزهای دیجیتال از طریق کیف پول‌ های نرم‌افزاری که روی موبایل و کامپیوتر نصب می‌شوند انجام می‌شود. البته کیف پول‌های سخت‌افزاری که برخی از آنها شکلی مشابه فلش مموری دارند نیز برای این ارزها ساخته شده است.

معروف‌ترین ارزهای دیجیتال، بیت‌کوین است که احتمالا نام آن را شنیده‌اید.

بیت‌کوین مانند تمام ارزهای دیگر دنیا دارای ارزش است. برخی کشورها بیت‌کوین را به عنوان کالا دسته‌بندی کرده‌اند و برخی دیگر به عنوان ارز دیجیتـال، قوانینی برای آن وضع کرده‌اند. اما چه بیت‌کوین را به عنوان یک کالا یا دارایی دیجیتال در نظر بگیریم و چه به عنوان یک ارز، بیت‌کوین ارزش بالایی پیدا کرده و حجم معاملات روزانه آن به میلیاردها دلار می‌رسد.

تکنولوژی ارزهای دیجیتال (و به خصوص تکنولوژی بلاک‌چین) استفاده‌ها و کاربردهای بسیار زیادی دارد که در ادامه به شما توضیح خواهیم داد.

ارز دیجیتال چگونه تولید میشود؟

ارزهای دیجیتال، عموما از طریق فرآیندی به نام ماینینگ (Mining) تولید می‌شوند. به طوریکه:

1. ابتدا در شبکه بلاک‌چین، تراکنش‌های انجام شده توسط کاربران برای ثبت در بلاک‌های جدید بررسی و تأیید می‌شوند.
2. سپس، ماینرها (اشخاص یا گروه‌هایی که به حل مسائل ریاضی برای تأیید تراکنش‌ها مشغول هستند) در پی حل یک مسئله ریاضی پیچیده برمی‌آیند.
3. هنگامی که یک ماینر موفق به حل مسئله ریاضی شد، تراکنش‌های موجود در بلاکی که ماین شده است، تأیید و به طور غیرقابل تغییری به بلاک اضافه می‌شوند. این کار برای بررسی صحت معاملات انجام می‌گردد.
4. در آخر، به عنوان پاداشی برای انجام این کار، ماینر موفق به تولید یک بلاک جدید از شبکه بلاک‌چین شد‌ه و مقداری از ارز دیجیتـال مربوط به آن شبکه را به عنوان پاداش دریافت می‌کند.

ارز دیجیتال چگونه سود میدهد؟

در حقیقت ارزهای دیجیتال به چند روش مختلف می‌توانند سودآور باشند که عبارتند از:

• تجارت و معامله: بسیاری از افراد ارزهای دیجیتال را به عنوان تجارت و معامله استفاده می‌کنند. آنها با خرید و فروش ارزهای دیجیتال در مواقعی که قیمت ارز مورد نظر صعودی است، از معاملات سود کسب می‌کنند.
• آوری داشت.
• استخراج ارز: ماینرها با تولید و استخراج ارزهای دیجیتال پاداشی در قالب ارز دیجیتال که تولید کرده‌اند دریافت می‌کنند.
• مشارکت در Initial Coin Offerings (ICOs): روشی رایج برای جذب سرمایه از طریق فروش ارز دیجیتال جدید به سرمایه‌گذاران است. اگر ارز دیجیتالی که شما در یک ICO خریداری کرده‌اید به موفقیت برسد و قیمت آن افزایش یابد، می‌توانید از این راه کسب سود کنید.

در حالت کلی، برای سودگیری از خرید و فروش ارزهای دیجیتال، تریدرها بایستی عوامل مختلفی را بررسی کنند. به طوریکه، قبل از هرچیزی با استفاده از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال نمودار لحظه‌ای ارز دیجیتال را چک کرده و قیمت آتی آن را تشخیص دهند. در انتها، لازم است بدانید که برای سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال نیز نیاز به دقت و تبحر زیادی است. در صورتی که بدون دانش کافی و در نظرگیری ریسک‌های مرتبط با هر یک از روش‌های فوق، وارد این حیطه کاری شوید احتمال از دست دادن سرمایه خود را خواهید داشت.

ارز دیجیتال چگونه استخراج می شود؟

در حالت معمول، فرآیند تولید ارزهای دیجیتال را استخراج ارز دیجیتال می‌نامند. تولید ارز یا همان ماینینگ با حل مسائل ریاضی و معادلات دیجیتال انجام می‌گیرد. به عبارت دیگر، ماینرها ارز دیجیتال را به‌عنوان پاداشی در ازای حل مسائل دیجیتال و ثبت آن‌ها دریافت می‌کنند.

فرآیند استخراج ارز دیجیتال به روشهایی که در زیر آورده‌ایم امکان‌پذیر است:

مهمترین نکته این است که استخراج ارز دیجیتال نیازمند قدرت محاسباتی بسیار زیاد است. از این رو، افراد یا شرکت‌هایی که به طور جدی در این فعالیت مشغول هستند، از تجهیزات کامپیوتری قدرتمندی استفاده می‌کنند. همچنین، توجه به هزینه‌ها و مصرف انرژی مرتبط با استخراج ارز دیجیتال نیز امری ضروری است که قبل از ورود به این حیطه باید آنها را در نظر بگیرید.

انواع ارز دیجیتال

در حالت کلی، انواع ارز دیجیتال (به جز بیت کوین) به دو دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

• آلت کوین‌ها: هر کدام بلاک چین مخصوص خود را داشته و اغلب  با اعمال اصلاحاتی در تعداد سکه‌ها، الگوریتم استخراج، زمان ایجاد بلاک‌ها و… از بیت کوین به وجود آمده‌اند.
• توکن‌ها: بر بستر پلتفرم‌هایی مانند اتریوم یا ویوز و ایاس ساخته می‌شوند. این نوع از ارزهای دیجیتال بلاک چین جداگانه‌ای ندارند. توکن‌ها خود به دو نوع توکن‌های اوراق بهادار و توکن‌های کاربردی تقسیم شده و اغلب به چشم یک ارز دید‌ه نمی‌شوند.

هزاران ارز دیجیتال وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب و استفاده از هر ارز دیجیتال بستگی به نیازها و ترجیحات شخصی دارد. اما اگر بخواهیم انواع ارزهای دیجیتال رایج و شناختـه شد‌ه در بین عموم را برای شما نام ببریم، به موارد زیر باید اشاره کنیم:

1- بیت کوین (Bitcoin)

اولین و پراستفاده‌ترین ارز دیجیتالی است که در سال 2009 توسط شخص یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو ایجاد شد. بیت کوین بر اساس تکنولوژی بلاک‌چین کار می‌کند و به عنوان یک ارز دیجیتال متمرکز شناختـه می‌شود.

2- اتریوم (Ethereum)

اتریوم یک پلتفرم قراردادهای هوشمند است که در سال ۲۰۱۳ توسط ویتالیک بوترین مطرح شد و امکان اجرای برنامه‌های توزیع شد‌ه بر اساس تکنولوژی بلاک‌چین را فراهم می‌کند. اتریوم دارای ارز دیجیتـالی به نام اتر (Ether) است که برای انجام تراکنش‌ها و پرداخت هزینه‌ها در شبکه اتریوم استفاده می‌شود.

3- ریپل (Ripple)

ریپل یک پلتفرم تبادل پول و پرداخت‌های بانکی است که در سال ۲۰۱۲ عرضه شد. این سیستم پرداختی بر اساس تکنولوژی بلاک‌چین عمل نمی‌کند؛ بلکه از یک دیتابیس توزیع شده به نام ریپل‌نت (RippleNet) استفاده می‌کند. ارز دیجیتـال ریپل به نام XRP نیز برای انجام تراکنش‌ها در شبکه ریپل استفاده می‌شود.

4- لایت‌کوین (Litecoin)

لایت‌کوین یکی از ارزهای دیجیتال اولیه پس از بیت کوین است که در سال 2011 توسط چارلی لی ایجاد شد. لایت‌کوین بر اساس کد باز و به عنوان یک ارز متمرکز شناخته می‌شود و برخی ویژگی‌هایی از بیتکوین را داراست اما با سرعت بیشتر و هزینه‌های کمتر تأیید تراکنش‌ها.

این نوع از ارزهای دیجیتال با نام نقره دیجیتال شناخته می‌شود که یکی از قدیمی‌ترین آلت کوین‌هاست.

5- دوج‌کوین (Dogecoin)

دوج‌کوین یک شوخی اینترنتی است که در سال 2013 معرفی شد. این ارز  با ترویج شخصیت‌های مشهوری مانند ایلان ماسک، در بازار رمزارزها به شهرت رسید.

ارز دیجیتال دوج کوین از تکنولوژی بلاک‌چین استفاده می‌کند و به عنوان یک ارز دیجیتال متمرکز شناخته می‌شود.

ارز دیجیتال در ایران

با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال هم در کوتاه‌مدت و هم خصوصا در بلندمدت بازده بالایی دارد و بسیاری به دنبال آن هستند تا علاوه بر کسب سود، از ارزش پول خود را در مقابل تورم محافظت کنند، طرفدارن ارزهای دیجیتال در ایران روزبه‌روز در حال افزایش است. از طرفی دیگر بی اعتمادی مردم به برخی نهادها و عملکردهای نامطلوب، مردم را بیشتر به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال ترغیب کرده است.

چکیده مطلب

ارز دیجیتال یکی از روشهای نوین سرمایه‌گذاری است که به علت چالش‌برانگیز بود‌ن آن بسیاری از افراد را جذب خود می‌کند. فرآیند ماینینگ و تولید ارزهای دیجیتال به طور کلی به صورت غیرمتمرکز است و توسط شبکه بلاک‌چین اداره می‌شود، بنابراین هیچ سازمان یا فردی قادر به کنترل یا تغییر در این فرآیند نیست.

در مقاله‌ای که مطالعه کردید، متداول‌ترین روش‌های استخراج ارز دیجیتال را به شما معرفی کردیم. گفتیم که اکثر ارزهای دیجیتال با استفاده از پردازنده مرکزی (CPU)، پردازنده گرافیکی (GPU) و تراشه‌های ای سیک (ASIC) استخراج می‌شوند اما انجام این عملیات نیاز به امکانات پیشرفته و استعداد فراوانی دارد که از عهده هرکسی برنمی‌آید.

سوالات متداول