تک سهم بودن در بورس + مزایا، معایب و نکات کلیدی آن
احتمالاً تا حالا وسوسه شده‌اید که تمام پولتان را روی یک سهم بگذارید؛ مخصوصاً وقتی نمودار آن صعودی است و حدس می‌زنید که قرار است بازدهی بسیار بالایی داشته باشد و تک سهم شوید. اما تک سهم بودن در بورس به چه معناست؟ چه ریسک‌هایی دارد؟ چه زمانی باید تک سهم شد؟ و جایگزین‌های حرفهای آن چیست؟ این مقاله از کاریزما لرنینگ یک راهنمای کاربردی، ساده و کامل است برای اینکه درباره پرتفوی‌تان یک تصمیم آگاهانه بگیرید.
تک سهم بودن در بورس به چه معناست؟
تک سهم بودن در بورس یعنی بخش عمده (معمولاً بیشتر از ۸۰ درصد) دارایی‌تان فقط روی یک سهم متمرکز باشد. این کار ریسک شما را چند برابر می‌کند؛ چون سرنوشت کل سرمایه شما به وضعیت همان شرکت و خبرها و شایعات مربوط به آن سهم گره می‌خورد و هر نوسانی در قیمت آن نماد، مستقیماً بر کل سرمایه‌تان تأثیر می‌گذارد.
چرا تک سهم شدن در بورس برای سرمایهگذاران جذاب است؟
با وجود اینکه اختصاص دادن کل سرمایه تنها به یک سهم ریسک بسیار بالایی دارد، اما تک سهم شدن در بورس همچنان جذابیت خود را برای برخی از سرمایه گذاران حفظ کرده است. دلایل اصلی این استراتژی سرمایه گذاری عبارتند است از:
1. جذابیت سودهای کلان
افرادی امیدوارند با پیش‌بینی درست روند صعودی یک سهم، بازدهی بیشتری نسبت به یک سبد متنوع کسب کنند. این موضوع حقیقت دارد که یک رشد 80 درصدی روی کل پرتفوی بسیار چشم‌گیرتر از رشد 80 درصدی روی سهمی است که تنها 5٪ پرتفوی شما را به خود اختصاص می‌دهد؛ اما اگرچه احتمال کسب سود بالا با تک سهم شدن در بورس وجود دارد اما ریسک ضرر را افزایش می‌دهد.
2. باور به شناخت کامل سهم
برخی فکر می‌کنند که با تحلیل عمیق یک شرکت، می‌توانند تمام تمرکز و سرمایه خود را روی آن بگذارند. این روش نیاز به پیگیری کمتری دارد و اجازه می‌دهد به جای تحلیل و پیگیری چندید سهم، تمام انرژی روی یک نماد صرف شود.
3. تأثیر جو بازار و شایعات
سرمایهگذاران تازهکار اغلب تحت تأثیر اخبار داغ، پست‌های شبکه‌های اجتماعی یا تبلیغات گسترده قرار می‌گیرند و در زمان خرید سهام در بورس، تمام سرمایه‌شان را روی یک سهم می‌گذارند.
4. داشتن سرمایه محدود
برای کسانی که سرمایه کمی دارند، تقسیم آن بین چند سهم ممکن است سود قابل توجهی نیاورد، بنابراین ترجیح می‌دهند تمام سرمایه را روی خرید یک سهم متمرکز کنند.
5. سادگی فرآیند سرمایه گذاری
پیگیری یک سهم آسان‌تر از رصد یک پرتفوی متنوع است و همین موضوع باعث می‌شود افرادی که زمان زیادی برای رصد و پیگیری بازار ندارند، تک سهم بودن در بورس را انتخاب کنند.
تک سهم های بورس کدامند؟
کسانی که تک‌سهم می‌شوند معمولاً یک سهام بنیادی با پتانسیل رشد بالا، بازدهی خوب و دارای ریسک پایین‌تر در بلندمدت را انتخاب می‌کنند. این سهم‌ها معمولاً از میان شرکت‌هایی انتخاب می‌شوند که عملکرد مالی قوی، طرح‌های توسعه‌ای مهم یا اخبار مثبت بنیادی دارند. برای مثال، در سال‌های اخیر سهام برخی از شرکت‌های بزرگ و بنیادی مثل سهم‌های زیر در مقاطع زمانی مختلف جزو تک‌سهم‌های محبوب بازار بوده‌اند:
- فولاد مبارکه (فولاد)
- ملی مس ایران (فملی)
- پتروشیمی خلیج فارس (فارس)
- بانک ملت (وبملت)
- سرمایه گذاری غدیر (وغدیر)
- پتروشیمی زاگرس (زاگرس)
- سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کشوری (وصندوق)
البته فهرست تک‌سهم‌ها همیشگی نیست و بسته به شرایط اقتصادی، اخبار صنعت و رفتار سرمایهگذاران، به‌طور مرتب تغییر می‌کند. به همین دلیل بهتر است بهجای اینکه به دنبال خرید تنها یک سهم باشید، با شناسایی بهترین سهام برای خرید، به دنبال ساخت پرتفوی بورسی مناسب باشید.
ریسک‌های تک سهم بودن در بورس چیست؟
تک سهم شدن در بورس معایب بیشتری نسبت به مزایای آن دارد و در بیش از ۹۰ درصد موارد، به زیان ختم می‌شود. مهم‌ترین خطرات تک سهم شدن در بورس شامل موارد زیر است:
۱. ریسک غیرسیستماتیک بالا
با تمرکز روی یک شرکت، تمام ریسک‌های خاص آن مانند مشکلات مالی، تغییرات مدیریتی یا حتی حوادثی مثل آتش‌سوزی در کارخانه مستقیماً به سرمایه‌تان ضربه می‌زند. در بدترین حالت، اگر آن شرکت ورشکست شود، کل پولتان از دست خواهد رفت.
2. امکان بلوکه شدن سرمایه و کاهش نقدشوندگی
اگر نماد معاملاتی متوقف شود یا نقدشوندگی پایینی داشته باشد (بهویژه در شرکت‌های کوچک)، پولتان قفل می‌شود. این موضوع می‌تواند ماه‌ها طول بکشد و با تورم، ارزش واقعی سرمایه‌تان کاهش یابد.
۴. افزایش هیجانات روانی
هر نوسان قیمت، استرس و اضطراب را چند برابر می‌کند. این هیجانات می‌توانند منجر به تصمیم‌گیری‌های احساسی شوند.
۵. از دست دادن فرصت‌های سرمایه گذاری دیگر
با تمرکز روی یک سهم، از رشد سایر صنایع جا می‌مانید. اگر صنعتی دیگر رونق بگیرد، شما سهمی از آن نخواهید داشت.
آیا تک سهم بودن در بورس همیشه اشتباه است؟
تک سهم شدن در بورس برای افرادی که با تازگی سرمایه گذاری در بورس را شروع کرده‌اند، توصیه نمیشود و حتی حرفه‌ای‌ها هم از آن اجتناب می‌کنند. با این حال، در موارد نادری ممکن است توجیه‌پذیر باشد.
برای مثال، نوسان‌گیران حرفهای و کسانی که به طور فعال معامله می‌کنند و هدفشان سرمایهگذاری بلندمدت نیست، ممکن است گاهی نیازی به سبد متنوع نداشته باشند و برای کسب سود بیشتر گاهی تمام پرتفوی خود را روی یک سهم متمرکز کنند.
معرفی روش جایگزین برای تک سهم شدن در بورس
اولین قدم سرمایه گذاری منطقی، ساختن یک سبد کوچک اما متنوع است. تنوع یعنی پرهیز از تمرکز در یک سهم یا حتی یک صنعت؛ ترکیبی از صنایع مختلف به شما کمک می‌کند تا نوسان‌های غیرمنتظره را بهتر مدیریت کنید.
یکی از بهترین ابزارها برای ساخت چنین سبدی، صندوق های سرمایه گذاری هستند. صندوق‌ها به شما امکان می‌دهند بدون نیاز به تحلیل مداوم بازار یا صرف زمان زیاد، در مجموعه‌ای از سهام، اوراق درآمد ثابت یا طلا سرمایهگذاری کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره صندوقهای سرمایه گذاری، مقاله «صندوق سرمایه گذاری چیست و چه انواعی دارد؟» را مطالعه کنید.
خرید آنلاین صندوق سرمایه گذاری
این صندوق‌ها توسط تیمی از مدیران حرفهای مدیریت می‌شوند و تنوع، میزان ریسک و هدف سرمایهگذاری متفاوتی دارند. مدیریت و خرید و فروش صندوقهای سرمایه گذاری ساده‌تر از سهام است.
به‌علاوه، میتوانید از طریق اپلیکیشن کاریزما، به مجموعه‌ای متنوع از بهترین صندوق‌ها موجود در بازار بورس ایران دسترسی داشته باشید و سفرش خرید و فروش خود را بدون محدودیت زمانی ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از صندوقهای سرمایهگذاری و شروع فعالیت خود، روی بنر زیر کلیک کنید.
با ترکیب هوشمندانه صندوقهای سرمایه گذاری میتوانید سبدی بسازید که هم بازدهی مناسبی داشته باشد و هم در برابر ریسک‌های ناگهانی بازار متحمل ضرر کمتری شود.
گاهی تصور می‌شود تنوعسازی فقط برای سرمایه‌های بزرگ ممکن است. واقعیت این است که با صندوقهای قابل‌معامله، از همان ابتدا میتوانید یک پرتفوی متنوع و حرفهای بچینید. زیرا حداقل مبلغ مورد نیاز برای سرمایه گذاری در صندوق‌ها تنها 100 هزار تومان است و صندوقهای سرمایه گذاری تنوع بسیار بالایی دارند.
جمع‌بندی
تک سهم شدن در بورس خطراتی مثل ریسک شرکتی، بلوکه شدن سرمایه و تصمیمات هیجانی در نوسانات بازار را دارد. تک سهم شدن در بورس برای افراد کم‌تجربه اغلب به قمار شبیه است و می‌تواند سرمایه را نابود کند.
به جای تک سهم بودن، روی متنوع‌سازی پرتفوی تمرکز کنید و سبدی متعادل بسازید. اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید، در کامنت‌ها به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
خیر، اما برای بیشتر سرمایهگذاران، بهویژه افراد تازهکار، این کار توصیه نمیشود. تنها معاملهگران حرفهای که توانایی تحلیل روزانه بازار و مدیریت ریسک بالا را دارند، ممکن است در بازههای کوتاهمدت بهصورت آگاهانه تک سهم شوند.
بهترین راه، تنوعسازی پرتفوی از طریق صندوقهای سرمایهگذاری است. با سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت، سهامی یا طلا، میتوانید ریسک نوسانات یک سهم خاص را کاهش دهید و بازدهی متعادلتری داشته باشید.
بله، با استفاده از صندوقهای سرمایه گذاری مانند صندوقهای کاریزما، حتی با مبلغی در حدود ۱۰۰ هزار تومان میتوانید در چندین دارایی مختلف (سهام، اوراق، طلا و…) سرمایهگذاری کنید و از مزایای تنوعسازی حرفهای بهرهمند شوید.
