پادکست کاریزما-قسمت 93

قسمت ۹3 پادکست کاریزما: جزئیات فرمول گاز خوراک صنایع
مهمان: رضا پدیدار (رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی تهران)

 
بازار سرمایه در این یک ماه گذشته روزهای خوبی را پشت سر نگذاشته است و افت حدود 6 درصد در شاخص کل و ریزش بیشتر از 10 درصدی قیمت در بسیاری از سهم های بازار سرمایه باعث شده که اوضاع وخیم‌تر از گذشته شود. شاخص 1 میلیون و 260 هزار واحد برای بسیاری از افراد یک عدد تکان‌دهنده است از طرفی دلار هم زیر سقف تاریخی خود در حال نوسان است و آمارهای اقتصادی نشان از رشد دوباره نقدینگی و تورم دارد با این وجود دو سوال خیلی مهم در وضعیت فعلی این است که دلیل اصلی بروز این اتفاقات چیست و این مسیر ریزشی تا کجا ادامه خواهد داشت؟

اگر پیش‌بینی یک ماه قبل شاخص را بعد از ارائه گزارشات 6 ماهه بازار به میانه‌های کانال 1200 هزار واحد متصور می‌شد قطعا این پیش‌بینی خیلی قابل باور و منطقی به نظر نمی‌رسید اما دولت از راه‌های پیش روی خود، همان راهی را انتخاب کرد که آسان‌ترین راه محسوب می‌شد. برای درک وضعیت فعلی باید به شکلی کلان به اقتصاد نگاه کرد. دولت از اول سال کاملا تصمیم گرفت که یارانه‌ها را در صنایع به تدریج قطع کند و در اولین قدم به سمت حذف ارز 4200 حرکت کرد که شاهد شوک تورمی حاصل از آن در اردیبهشت ماه بودیم. دولت توضیح شفافی در خصوص این مسیر اصلاح یا جراحی اقتصادی نمی‌داد و همین موضوع باعث همراه نشدن جامعه با این موضوع شد . ما بارها در مورد آیتم اعتماد در اقتصاد صحبت کردیم و گفتیم برای پیشبرد اقتصاد نیاز به اعتماد وجود دارد. در وضعیت فعلی دولت این اصلاح اقتصادی را متوقف کرد و مسیر خودش را به بدترین راه ممکن تغییر داد و آن راهکار نیز انتشار اوراق با نرخ های بسیار بالا بود. ماه‌ها قبل نیز بارها اعلام شد که امیدواریم دولت به سمت انتشار اوراق نرود ولی با این حال دولت به سمت این مسیر حرکت کرد.

اگر نگاهی به بازار اوراق بیندازیم کف نرخ بهره اوراق به 25 تا 26 درصد رسیده و این به معنای سیاست پولی انقباضی شدیدی است که دولت در مسیر  آن به پیش می‌رود. دولت وارد یک بازی پانزی بسیار نامطلوب شده است. در واقع برای جبران بدهی‌های گذشته، بدهی جدید ایجاد می‌کند با این تفاوت که نرخ بدهی جدید را بالاتر می‌برد از طرفی ریسک اقتصاد ایران هم از نظر سیاسی هم از نظر اجتماعی به شدت بالا رفته و خریدار این اوراق هم به نرخ های پایین‌تر راضی نیست. 

موضوع این است که کل نقدینگی اقتصاد به سمت اوراق با نرخ بالا می‌رود. باید در نظر داشت که با توجه به ریسک‌های یک ماه قبل دلار نتوانسته است سقف قبلی خود را رد کند و صرفا در حال نوسان است. این نوسان به دلیل این که فعلا حجم نقدینگی در این بازار توان شکست سقف را ندارد. حالا نرخ بهره‌ای که رقیب اصلی بازار سرمایه است به شدت در حال رشد است بنابراین هیچ نفسی در بازار سرمایه باقی نمی‌ماند. این بازی پانزی دولت، باعث رشد شدید نقدینگی و پایه پولی می‌شود و این بازی جایی قطع میشه که سود های این اوراق به دست دارندگان برسد و اون زمان جایی است که دولت با نرخ بالاتر نمی‌‎‌تواند نقدینگی را کنترل کند و این حجم نقدینگی  به بازارها سرازیر می‌شود و همان سناریو دولت‌های قبلی ولی این بار بدتر تکرار خواهد شد. در نتیجه بازارها به خصوص بازار سرمایه تا زمانی ه نرخ بهره در این اعداد میباشد نمیتواند رشد خاصی را داشته باشد اما قطعا در وضعیت فعلی بازار سرمایه تا حدی کاهش پیدا کرده است که ورود اندکی نقدینگی باعث ایجاد شوک به بازار می‌شود و روند را سریع بر می‌گرداند.

اخبار مهم هفته‌ای که گذشت

در هفته‌ای که گذشت نرخ بهره اوراق بدهی دولتی به 26 و 27 درصد رسید که در دو سال گذشته سابقه نداشته است و آخرین بار تابستان سال 1399 اوراق اخزای دولتی با این نرخ منتشر می‌شد. همچنین بانک مرکزی اعلام کرد، مجموع اوراق گام صادرشده توسط بانک‌ها از بهمن ۱۳۹۹ تا پایان مهر ۱۴۰۱ برابر با ۳۰.۲هزار میلیارد تومان می‌باشد که بیش از ۲۱.۴هزار میلیارد تومان آن مربوط به عملکرد ماه‌های اخیر می‌باشد. اوراق گام یک ابزار مالی برای تامین مالی واحدهای تولیدی است که در اواخر  سال ۱۴۰۰ رونمایی شده و در عمل، از قابلیت‌های بازار سرمایه برای تامین مالی زنجیره تولید و همچنین تامین مالی واحدها استفاده می‌کند.

در این هفته مجددا عرضه خودرو را در بورس کالا داشتیم. مطابق با برنامه عرضه بورس کالا در روز یکشنبه، ۲۰۰ دستگاه لاماری ایما توسط مجتمع صنعتی آرین پارس موتور، با تاریخ تحویل١٠ دی (با پیش پرداخت ٢۵ درصد) روی تابلوی عرضه و معامله شد علاوه بر آن مدیر پذیرش بورس کالای ایران اعلام کرد : هیات پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا با پذیرش محصول های تارا و 207 تولیدی شرکت ایران خودرو موافقت شد. اما متعاقبا گروه صنعتی ایران خودرو در اطلاعیه‌ای اعلام کرد عرضه خودروهای تارا و  پژو ۲۰۷ در بورس کالا تا اطلاع ثانوی امکان پذیر نیست و باید شرایطی را فراهم کرد تا اختلاف قیمت کارخانه و بازار کاهش پیدا کند و در ادامه برای تحقق این هدف برنامه‌ریزی کرد.

فرابورس ایران نیز در روز سه شنبه میزبان پذیره نویسی سهام تامین سرمایه کیمیا با نماد «تکیمیا» بود که در نخستین روز از پذیره‌نویسی شاهد به فروش رفتن ۸ میلیارد سهم قابل پذیره‌نویسی این شرکت و پایان موفقیت‌آمیز آن بودیم. سومین ملک شهرداری، ۱۵ آبان در بورس کالا عرضه می‌شود. شهرداری تهران قصد دارد یک واحد ۱۶۴ متر مربعی مسکونی واقع در نیاوران را در تاریخ ۱۵ آبان ماه در تالار املاک و مستغلات بورس کالا عرضه کند.

در بخش مصاحبه این قسمت از پادکست برای بررسی این مساله که آیا تغییر در شاخص‌های بهای تمام شده کالا و خدمات  به ویژه نرخ گاز در اروپا بر قیمت تمام شده نرخ خوراک گاز در کشور ما تاثیر می‌گذارد یا خیر و همچنین بررسی جزییات نقشی که نرخ گاز اروپا در فرمول قیمت‌گذاری نرخ خوراک ما بازی می‌کند، در ادامه با رضا پدیدار رییس کمیسیون انرژِی اتاق بازرگانی تهران گفتگویی داشتیم.