تحلیل و بررسی سودآوری بانک سینا

بانک سینا یکی از بانک‌های خصوصی کشور بوده و سهم حدود 1.1 درصدی از کل سپرده‌های شبکه بانکی را دراختیار دارد. مالکیت حدود 56 درصد از این بانک در اختیار بنیاد مستضعفان بوده که به طبع کنترل نهایی آن در اختیار دولت جمهوری اسلامی است. در این تحلیل به بررسی وضعیت کلی این بانک از نظر عملکردی و پیش‌بینی سودآوری آن خواهیم پرداخت.

پیشنهاد می‌شود برای درک بهتر مفاهیم عنوان شده در ادامه، به مقاله “بررسی جزئیات صورت سود و زیان بانک‌ها” مراجعه فرمایید.

بررسی وضعیت بانک از منظر حاکمیت شرکتی

حاکیمت شرکتی به بررسی روابط بین مدیریت، هیأت مدیره، سهامداران و سایر ذینفعان می‌پردازد و طبق تعریف کمیته بازل هدف حاکمیت شرکتی باید حفظ منافع ذینفعان همراستا با منافع عمومی براساس وضعیتی پایدار باشد که در نهایت منجر به ثبات و سلامت سیستم بانکی می‌گردد.

تغییرات اعضای هیئت مدیره

به عنوان اولین پارامتر حاکمیتی، ساختار هیئت مدیره که منجر به تعیین خط مشی عملیاتی و استراتژی‌های اصلی شرکت می‌شود، طی سه سال 98 تا 1400 مورد بررسی قرار گرفته شده است. همانطور که در این جدول مشخص است از شش عضو سال مالی 98 ، پنج عضو آن در سال 99 تغییر کرده است و همچنین دو تغییر از سال مالی 99 به 1400 وجود داشته است. با توجه به این اصل که اعضای هیئت مدیره و مدیران ارشد برای رسیدن به اهداف تعیین شده، نیاز به زمان کافی هستند تا برنامه‌های خود را اجرایی کنند و تغییرات کوتاه مدتی آنها از رسیدن به این اهداف جلوگیری می‌کند، پس سیاست بانک در این تغییرات ممکن است در بلند‌مدت به عملیات بانک آسیب زند که به طبع ریسک بانک را افزایش خواهد داد.

بررسی نسبت کفایت سرمایه بانک

نسبت کفایت سرمایه بانک عبارتست از توانایی و میزان کفایت سرمایه بانک‌ها در مقابله با شرایط بحرانی و پوشش ریسک. این نسبت یکی از ابزارهای مهم نظارتی و نیز اهرم اعمال فشار برای تصحیح ساختار صورت مالی است که توسط بانک مرکزی اعمال می‌شود و هیئت مدیره ملزم به رعایت همه جانبه آن است. بانک مرکزی، بانک‌ها را ملزم به تامین حداقل نسبت کفایت سرمایه معادل 8 % کرده است و در صورت عدم رعایت آن محدودیت هایی را برای بانک‌ها در نظر می‌گیرد.

• در محاسبات بالا نسبت کفایت سرمایه منفی بانک‌ها لحاظ نشده و همچنین در سال 91 به دلیل آغاز به کار بانک خاورمیانه از محل سرمایه، رقم این بانک در سال مذکور از محاسبات حذف گردیده است.

همانطور که در نمودار مشخص است بانک سینا عمدتا بالاتر از میانگین صنعت، فعالیت کرده و سعی در حفظ حداقل نسبت کفایت سرمایه نموده است. البته کاهش این نسبت در سال 95 تا 97 عمدتا به دلیل شدت گرفتن تحریم‌ها بوده که به طور کلی سبب افت نسبت کفایت سرمایه صنعت بانک شده است.

طبق نمودار فوق متوجه می‌شویم بانک سینا در سال‌های اخیر عمدتا در مرز کفایت سرمایه 8% فعالیت نموده که به طبع ریسک بانک را افزایش می‌دهد.

بندهای حسابرسی

در جدول زیر خلاصه وضعیت بند‌های حسابرسی بانک سینا را مشاهده می‌کنیم.

بانک سینا در طی سه سال اخیر نه تنها بندهای حسابرس را کاهش نداده بلکه علی‌رغم تکرار آن ، بندهای دیگری نیز افزوده شده است و از این منظر عملکرد ضعیفی از خود نشان داده است.

مازاد سود پرداختی به سپرده گذاران

حاکمیت شرکتی را میتوان به عنوان اهرم نظارت و تامین امنیت مالی و ریسک ذینفعان اعم از سپرده‌گذار و سهامدار دانست. لذا بررسی عملکرد شرکت در تامین مصالح سپرده‌گذاران از جنبه ایجاد و تخصیص سود به سپرده‌گذاران می‌تواند در بررسی عملکرد هیئت مدیره مفید باشد. جدول زیر مازاد سود پرداختی به سپرده گذاران که از کسر سود علی‌الحساب پرداختی از سود قطعی حاصل می‌شود را نشان می‌دهد. با توجه به این که بانک طبق قراردادی که با مشتری دارد، در طول سال ملزم به پرداخت سود سپرده به مشتری است و چون سود قطعی در انتهای سال محاسبه می‌شود، پس به صورت علی‌الحساب سودی به مشتری پرداخت می‌کند تا در انتهای سال پس از قطعی شدن محاسبات مابه‌التفاوت را به وی پرداخت کند(در صورتی که سود پرداختی بیشتر از سود قطعی باشد، بانک نمی‌تواند مازاد را از مشتری طلب نماید).

پس طبق مطالب گفته شده در صورتی که بانک مازاد پرداختی دارد، این مبلغ از سرمایه سهامداران کسر خواهد شد و به طبع سهامداران متضرر خواهند شد. (البته این عامل بیشتر در بانک‌هایی رخ می‌دهد که از کمبود سرمایه در گردش رنج می‌برند و با پرداخت مازاد سود سعی می‌کنند سپرده‌گذاران را راضی و حتی سپرده ‌بیشتری جذب نمایند.)

در بانک سینا از سال 91 تا 95 شاهد مازاد سود پرداختی هستیم که این مازاد از سال 96 به بعد تقریبا به کمترین میزان کاهش پیدا کرده و نشان‌دهنده بهبود وضعیت حاکیمت شرکتی در این بانک است.

پیش بینی سودآوری بانک سینا

در گام اول برای برآورد سودآوری یک بانک نیاز به پیش‌بینی تسهیلات و سپرده‌های انتهای سال بانک مذکور وجود دارد. برای این برآورد یک از مسیر‌ها محاسبه سهم از بازار بانک از کل نقدینگی است. به این صورت روند تاریخی سهم از بازار بانک را محاسبه کرده و بر حسب نسبت‌های به دست آمده اقدام به پیش‌بینی نقدینگی در انتهای سال و درنهایت محاسبه تسهیلات و سپرده‌های بانک می‌نماییم.

طبق آخرین گزارش بانک مرکزی، مقدار کل نقدینگی در مهر 1401 برابر با پنج هزار و 677 همت(هزار میلیارد تومان) بوده که بر حسب نرخ رشد 2.5 درصدی تا انتهای سال، مقدار کل نقدینگی در انتهای اسفند 1401 برابر شش هزار و 423 همت پیش‌بینی شد. درنهایت بر حسب تغییرات ماهانه نقدینگی، اقدام به پیش‌بینی مبلغ تسهیلات و سپرده‌های بانک گردید.

برای تخمین درآمد تسهیلات به صورت ماهانه و از روش نسبتی اقدام به تحلیل درآمد کل سال نموده و از جمع درآمد‌های مشاع و استفاده از نسبت 76.5 درصد طبق روند گذشته به محاسبه هزینه سپرده‌ها پرداخته شد. لازم به ذکر است در محاسبات مذکور از نرخ ذخیره قانونی  11.2 درصد برای سپرده‌های بلندمدت و جایزه سپرده یک درصدی استفاده شد و نرخ حق‌الوکاله بانک 3 درصد فرض گردید.

در جدول زیر خلاصه مفروضات تحلیل را مشاهده می‌نمایید. طبق مفروضات فوق به پیش بینی صورت سود و زیان بانک سینا پرداخته شده است که نتیجه آن در جدول زیر قابل مشاهده است.

نتیجه گیری

در این مقاله به بررسی برخی از مهمترین شاخصه‌های بانک سینا پرداختیم. در بخش حاکمیت شرکتی نقاط ضعفی از این بانک نشان داده شد که از آنها می‌توان به تغییرات بالای اعضای هیئت مدیره، عدم رعایت و کاهش بندهای حسابرسی، فعالیت در مرز حداقل کفایت سرمایه و … اشاره کرد. نکاتی که ذکر شد از ریسک‌های بانک است که ممکن است در صورت تداوم در آینده عملکرد بانک را تحت تاثیر قرار دهد ولی در شرایط فعلی، بانک سینا نسبت به فضای بانکی کشور عملکرد مناسبی از خود نشان داده و طبق محاسبات صورت گرفته نیز، انتظار می‌رود سودآوری این بانک نسبت به سال مالی قبل با رشد 20 درصدی همراه باشد.

مقاله پیشنهادی: بررسی جامع صنعت بانک در ایران