خرید پله ای و تمام نکات و استراتژی‌های آن به زبان ساده

در دنیای سرمایه‌گذاری، استراتژی‌ها و تکنیک‌های متنوعی وجود دارد که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با ریسک‌های موجود در بازار مقابله و سود بیشتری کسب کنند. یکی از این روش‌ها، خرید پله ای است. این استراتژی به معنای خرید سهام در چند مرحله و با قیمت‌ها یا زمان‌های مختلف است، به گونه‌ای که سرمایه‌گذار می‌تواند به تدریج وارد بازار شود و از نوسانات کوتاه‌مدت جلوگیری کند. 

در این مقاله از کاریزما لرنینگ، ضمن آموزش خرید پله ای سهام به بررسی مزایا، روش‌ها و نکات کلیدی مربوط به خرید پله ای در بورس خواهیم پرداخت. برای آشنایی با نکات خرید پله ای و تحلیل شرایطی که این استراتژی می‌تواند مؤثر باشد، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

خرید پله ای چیست؟

یکی از اولین اصطلاحاتی که در زمان آموزش خرید و فروش سهام در بورس با آن آشنا می‌شوید، خرید پله ای است. اگر بخواهیم خرید پله‌ای به زبان ساده تعریف کنیم یعنی سهام را در چند مرحله و با فواصل زمانی یا در قیمت‌های متفاوت خریداری کینم. گاهی اوقات برخی سرمایه‌گذاران زمانی که از پتانسیل رشد یک سهم آگاهی دارند اما از وضعیت کوتاه‌مدت آن اطمینان ندارد، خرید‌های خود را به بخش‌های مختلف تقسیم می‌کنند.

بنابراین می‌توان گفت که نحوه خرید پله‌ای در بورس به این صورت است که معامله‌گر حجم سفارش خرید یا فروش خود را طی چند پله انجام می‌دهد. البته انتخاب تعداد پله‌ها تحت تاثیر میزان سرمایه مورد نظر و ریسک‌پذیرت شما است. معمولا برای خرید و فروش پله ای در سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت با میزان سرمایه کم، 3 تا 5 پله در نظر گرفته می‌شود؛ اما با افزایش مبلغ مورد نظر بهتر است برای کاهش ریسک، تعداد پله‌ها را افزایش داد.

روش خرید پله ای در بورس چگونه است؟

سه روش اصلی برای خرید پله‌ای وجود دارد:

1. خرید با حجم نزولی: در این روش، حجم خرید در هر مرحله کاهش می‌یابد. به این ترتیب، اگر تحلیل‌ها اشتباه باشد و قیمت سهام کاهش یابد، زیان کمتری متحمل خواهید شد. برای مثال، فرض کنید که شما قصد خرید 1000 سهم فملی را دارید، در این روش خرید پله‌ای، ابتدا 500 سهم را خریداری می‌کنید. در مرحله دوم 300 سهم و در مرحله سوم، 200 سهم می‌خرید.
2. خرید با حجم ثابت: در این روش، حجم خرید در هر مرحله ثابت است. این روش ریسک را به طور مساوی در تمام مراحل توزیع می‌کند و برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال روشی ساده هستند، مناسب است. فرمول خرید پله ای در بورس با این روش، این است که باید کل حجم مدنظر برای خرید را تقسیم بر تعداد مراحل خریدتان کنید. مثلا برای خرید 1000 سهم، می‌توانید طی چهار مرحله و در هر مرحله 250 سهم خریداری کنید.
3. خرید اقتضایی: نحوه خرید پله ای در بورس با روش اقتضایی، انعطاف‌پذیرترین روش است و به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد تا با توجه به شرایط بازار، به صورت لحظه ای تصمیم بگیرد که از کدام روش یا ترکیبی از آن‌ها استفاده کند. البته این روش نیازمند تحلیل دقیق و مداوم بازار است.

روش خرید پله ای مارتینگل چگونه است؟

یکی از استراتژی‌های مطرح برای خرید و فروش پله ای، روش مارتینگل است. رویکرد خرید پله ای مارتینگل این است که، با هر بار کاهش قیمت، حجم خرید بعدی دو برابر می‌شود. این روش ریشه در بازی‌های شانسی و قمار دارد و در سال‌های اخیر به دنیای سرمایه‌گذاری، به ویژه بازار ارزهای دیجیتال، راه یافته است. مارتینگل می‌گوید: «همیشه یک شانس دیگه هست، فقط کافیه بیشتر شرط‌بندی کنی!». 

هدف از این روش، کاهش میانگین قیمت خرید و کسب سود در صورت برگشت قیمت به حالت اولیه است. برای درک بهتر این استراتژی، فرض کنید شما سهمی را خریداری کرده‌اید و قیمت آن کاهش یافته است. به جای اینکه تسلیم شوید و سهام خود را بفروشید، با استفاده از استراتژی مارتینگل، حجم خرید خود را دو برابر حجم خرید قبل کنید تا میانگین قیمت خرید شما کاهش یابد. به این ترتیب، اگر قیمت سهم در آینده افزایش یابد، سود شما بیشتر خواهد شد.

آموزش خرید پله ای به روش مارتینگل در بازار بورس

با اینکه ریشه استراتژی مارتینگل به قمار برمی‌گردد، اما امروزه یک استراتژی کاربردی در بازار بورس به‌شمار می‌آید. شما با این روش می‌توانید در صورت کاهش ارزش سهام خود، میانگین کم کرده و سریع‌تر از ضرر خارج شوید. 

فرض کنید شما 100 سهم از شرکتی را به قیمت 100 تومان خریداری کرده‌اید. اگر قیمت به 90 تومان کاهش یابد، به جای اینکه 100 سهم دیگر بخرید، 200 سهم دیگر می‌خرید. به این ترتیب، میانگین قیمت خرید شما به حدود 95 تومان کاهش می‌یابد. اگر قیمت به 110 تومان افزایش یابد، شما سود خواهید کرد.

اما باید بدانید که استراتژی خرید پله ای مارتینگل یک روش بسیار پرریسک است و به هیچ عنوان برای سرمایه‌گذاران مبتدی توصیه نمی‌شود. در واقع، بازارهای مالی بسیار پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی هستند و استفاده از استراتژی‌های ساده مانند مارتینگل می‌تواند منجر به ضررهای هنگفت شود.

محاسبه میانگین خرید پله ای چگونه است؟

باتوجه به اینکه خرید پله ای در چند مرحله انجام می‌شود، قیمت خرید سهام در مراحل مختلف، متفاوت خواهد بود. به همین دلیل، یکی از موضوعاتی که اهمیت پیدا می‌کند، محاسبه قیمت میانگین سهام است. زیرا میانگین قیمت خرید به شما نشان می‌دهد که به طور متوسط، هر سهم را به چه قیمتی خریداری کرده‌اید. اگر قیمت سهام در آینده از میانگین قیمت خرید بالاتر رود، شما سود خواهید کرد.

برای محاسبه میانگین قیمت خرید، ابتدا باید مبلغ خرید در هر مرحله را در تعداد سهام خریداری‌شده در همان مرحله ضرب کرده و اعداد به‌دست‌آمده را با یکدیگر جمع کنید. سپس این عدد را بر کل تعداد سهام خریداری‌شده تقسیم کنید.

مثلا فرض کنید می‌خواهید سهام شرکت X را خریداری کنید. در مرحله اول، 300 سهم به قیمت هر سهم 100 تومان خریداری می‌کنید. در مرحله دوم، 200 سهم به قیمت 120 تومان و در مرحله سوم، 100 سهم به قیمت 110 تومان خریداری می‌کنید. برای محاسبه میانگین قیمت خرید، از فرمول بالا استفاده می‌کنیم:

108.3 = 600 ÷ (110 × 100) + (120 × 200) + (100 × 300)

بنابراین، میانگین قیمت خرید شما برای سهام شرکت 108.3 تومان است.

چه زمانی از استراتژی خر‌ید پله‌‌ا‌ی استفاده کنیم؟

استراتژی خرید پله‌ای می‌تواند در شرایط خاصی مفید باشد. در ادامه به زمان‌هایی اشاره می‌کنم که استفاده از این استراتژی توصیه می‌شود:

• سهام با بنیاد قوی: شرکت‌هایی با سابقه خوب، مدیریت قوی و چشم‌انداز روشن، گزینه‌های مناسبی برای این استراتژی هستند.
• افت قیمت‌های موقتی: زمانی که قیمت سهم به دلیل عوامل هیجانی یا موقت کاهش می‌یابد، فرصت خوبی برای خرید پله‌ای است.
• سرمایه‌گذاری بلندمدت: این استراتژی برای سرمایه‌گذارانی که دیدگاه بلندمدت دارند و به دنبال کسب سود در طولانی مدت هستند، مناسب‌تر است.

چه زمانی از این استراتژی اجتناب کنیم؟

اجتناب از استراتژی خرید پله‌ای در شرایط خاص می‌تواند به شما کمک کند تا از زیان‌های بزرگ جلوگیری کنید. در ادامه به زمان‌هایی اشاره می‌کنم که بهتر است از این استراتژی پرهیز کنید:

• سهام با ریسک بالا: شرکت‌هایی که در صنایع پر ریسک فعالیت می‌کنند یا مشکلات مالی جدی دارند، برای این استراتژی مناسب نیستند.
• نوسانات شدید: در صورتی که بازار دچار نوسانات شدید و غیرقابل پیش‌بینی باشد، استفاده از این استراتژی می‌تواند ریسک بالایی داشته باشد. ممکن است قیمت‌ها به شدت کاهش یابند و شما را در موقعیت‌های مالی دشواری قرار دهند.
• سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت: این استراتژی برای افرادی که به دنبال سودهای سریع هستند، مناسب نیست.

مزایای خرید پله ای چیست؟

مفهوم خرید پله ای سهام در بورس یک مفهوم ساده است. با این حال بسیاری از سرمایه‌گذاران از اهمیت آن غافل هستند. بنابراین بهتر است این موضوع را شفاف کنیم که چرا سرمایه‌گذاران باید از این روش استفاده کنند؟

• کاهش ریسک: وقتی از پتانسیل رشد یک دارایی مطمئن هستیم اما در مورد نوسانات کوتاه‌مدت آن تردید داریم، خرید پله‌ای کمک می‌کند تا با وارد کردن تدریجی سرمایه به بازار، ریسک زیان کل سرمایه را کاهش دهیم.
• میانگین‌گیری از قیمت خرید: با خرید در قیمت‌های مختلف، میانگین قیمت خرید کاهش می‌یابد. به این ترتیب، اگر قیمت دارایی پس از خریدهای اولیه کاهش پیدا کند، با خریدهای بعدی در قیمت پایین‌تر، میانگین قیمت خرید را پایین‌تر آورده‌ایم و در نتیجه احتمال سودآوری در بلندمدت بیشتر می‌شود.
• انعطاف‌پذیری بیشتر: خرید پله‌ای به سرمایه‌گذار این امکان را می‌دهد تا با توجه به تغییرات بازار، تصمیمات خود را تعدیل کند. مثلاً در صورت کاهش شدید قیمت، خرید بیشتری انجام دهد.

نکات مهم در استفاده از خرید و فرو‌ش پله ا‌ی

استفاده از روش خرید و فروش پله‌ای در بازار سرمایه نیاز به دقت و استراتژی مناسب دارد. در ادامه، نکات مهمی که باید در این روش مد نظر قرار دهید را بررسی می‌کنیم:

• تعیین حجم هر پله: حجم هر پله را بر اساس میزان ریسک‌پذیری و سرمایه خود تعیین کنید.
• تعیین فاصله بین پله‌ها: فاصله بین هر پله را با توجه به نوسانات بازار و اهداف سرمایه‌گذاری خود تعیین کنید.
• استفاده از حد ضرر: برای هر پله، حد ضرری تعیین کنید تا در صورت کاهش شدید قیمت، از زیان بیشتر جلوگیری کنید.
• انطباق با شرایط بازار: استراتژی خرید و فروش پله‌ای باید به طور مداوم با توجه به شرایط بازار به روز شود.
• مدیریت ریسک: همیشه حد زیان (stop-loss) تعیین کنید تا از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید. برای هر خرید، مشخص کنید که چه میزان ضرر را قبول دارید.
• تنوع سبد سرمایه‌گذاری: سعی کنید در دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید. این کار به کاهش ریسک کمک می‌کند و در صورت کاهش ارزش یکی از دارایی‌ها، دیگر دارایی‌ها ممکن است عملکرد بهتری داشته باشند.
• صبوری و انضباط: در بازارهای نوسانی، صبر و انضباط از اهمیت بالایی برخوردار است. از تصمیم‌گیری‌های احساسی خودداری کنید و به استراتژی خود پایبند باشید.
• توجه به نوسانات بازار: نوسانات بازار می‌تواند به شدت بر تصمیمات شما تأثیر بگذارد. از نوسانات کوتاه‌مدت نترسید، اما بر اساس تحلیل‌های دقیق عمل کنید.
• نظارت مستمر: بازار را به طور مداوم نظارت کنید و در صورت نیاز استراتژی خود را اصلاح کنید. شرایط بازار می‌تواند به سرعت تغییر کند و شما باید برای تغییرات آماده باشید.

معایب خر‌ید پله ایی

کاهش میانگین خرید و قیمت سر به سر از طریق خرید دو برابر همان سهم در زمان شروع احتمالی رشد قیمت، می‌تواند یک استراتژی مؤثر باشد. با این حال، باید توجه داشت که پیش‌بینی بازار به آسانی امکان‌پذیر نیست و در صورت کاهش قیمت سهم، ضرر سرمایه‌گذار ممکن است افزایش یابد. یکی دیگر از معایب این روش، برهم خوردن توازن پرتفوی است.

استراتژی خرید پله‌ای در میان سرمایه‌گذاران نظرات متفاوتی دارد. طرفداران این رویکرد بر این باورند که خرید پله‌ای و کاهش میانگین خرید، روشی مناسب برای سرمایه‌گذاری است. در مقابل، مخالفان اعتقاد دارند که این استراتژی نه تنها کارآمد نیست، بلکه ممکن است به فاجعه و ضررهای بزرگتری منجر شود.

اصول روانشناسی خرید و فروش پله ا‌ی

بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار در بازار بورس به خرید انواع سهام در شرایط مثبت فکر می‌کنند، اما معمولاً پس از چند روز با حذف صف خرید مواجه می‌شوند و در نهایت با زیان مالی روبرو می‌شوند.

با این استراتژی، سرمایه‌گذاران خود را با روندهای صعودی یا نزولی بازار تطبیق می‌دهند و هدفشان حداکثرسازی سود در هر مرحله از خرید سهام است. این استراتژی به طور طبیعی با روند بازار پیش می‌رود، زیرا بازار همیشه مثبت یا منفی نیست و معمولاً پس از یک روند صعودی، روند نزولی نیز مشاهده می‌شود و بالعکس.

بهترین اقدام برای مبتدیان در بازار بورس، استفاده از استراتژی خرید و فروش پله‌ای در شرایط نزولی به منظور حداکثرسازی سود است. همچنین، کنترل هیجانات در زمان انجام معاملات اهمیت بسیار زیادی دارد.

خلاصه آنچه در این مقاله گفته شد!

در این مقاله به مفهوم خرید پله ای سهام در بورس پرداختیم. خرید پله ای بورس به عنوان یک استراتژی سرمایه‌گذاری در بورس، شامل خرید سهام در چند مرحله با قیمت‌ها و زمان‌های متفاوت است. این روش به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا ریسک را کاهش دهند و میانگین قیمت خرید خود را پایین بیاورند. استفاده از این استراتژی در شرایط خاصی مانند نوسانات بازار، افت قیمت‌های موقتی و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت می‌تواند مفید باشد.

روش خرید پله ای سهام، از جمله خرید با حجم نزولی، حجم ثابت و خرید اقتضایی، به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که بر اساس شرایط بازار و تحلیل‌های خود تصمیم‌گیری کنند. استراتژی مارتینگل نیز به عنوان یک روش پرریسک در خرید پله‌ای شناخته می‌شود، که با افزایش حجم خرید در زمان کاهش قیمت، میانگین قیمت خرید را پایین می‌آورد.

با این حال، اجتناب از این استراتژی در شرایط رکود بازار، نوسانات شدید یا هنگام سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پرریسک توصیه می‌شود. همچنین، برای موفقیت در خرید و فروش پله‌ای، سرمایه‌گذاران باید به نکات کلیدی مانند تعیین حجم هر پله، فاصله بین پله‌ها و مدیریت ریسک توجه کنند.

سوالات متداول