نرخ شکست چیست و چگونه محاسبه میشود؟
نرخ شکست چیست و چگونه محاسبه میشود؟
سپرده گذاری بلند مدت در بانکها یکی از روش‌های رایج برای کسب سود است، اما برداشت زودتر از موعد می‌تواند باعث کاهش سود دریافتی شود. این کاهش که به آن نرخ شکست سپرده گفته میشود، جریمهای برای جلوگیری از خروج زودهنگام سرمایه از بانک است. در این مقاله از کاریزما لرنینگ، به این سوال می‌پردازیم که نرخ شکست چیست؟ و نحوه محاسبه آن چگونه است؟ همچنین با معرفی طرح مگاسود، راه‌های کسب سود بیشتر را بررسی خواهیم کرد.
نرخ شکست سپرده چیست؟
نرخ شکست سپرده به عنوان جریمهای شناخته میشود که در صورت برداشت وجه از سپرده‌های بلندمدت بانکی پیش از سررسید مقرر، به سپردهگذار تعلق می‌گیرد. این جریمه برای جلوگیری از برداشت زودهنگام و حفظ ثبات مالی بانکها در نظر گرفته میشود. اگر اطلاعات کافی از سپرده بلند مدت ندارید، ابتدا مقاله زیر را مطالعه کنید.
در واقع، هنگامی که شما سپرده بلندمدت افتتاح می‌کنید، با بانک توافق می‌کنید که پول خود را برای مدت مشخصی در بانک نگه دارید. در عوض، بانک به شما سود مشخصی پرداخت می‌کند. اما اگر قبل از پایان این مدت، پول خود را برداشت کنید، بانک سود کمتری به شما پرداخت می‌کند و تفاوت بین سود توافق‌شده و سود پرداختی به عنوان نرخ شکست سود شناخته میشود.
نحوه محاسبه نرخ شکست سپرده چگونه است؟
برای محاسبه نرخ شکست سپرده، ابتدا باید مراحل زیر را طی کنید:
- تعیین مدت زمان سپرده‌گذاری: ابتدا مدت زمانی که مشتری پول خود را در بانک سپرده‌گذاری کرده است، مشخص میشود.
- مشخص کردن نرخ سود سالانه و نرخ شکست: بانک نرخ سود سالانه سپرده (مثلاً ۱۸ درصد) و نرخ شکست برای برداشت زودتر از موعد (مثلاً ۸.۵ درصد برای کمتر از سه ماه) را اعلام می‌کند.
- محاسبه سود سالانه: سود سالانه با ضرب مبلغ سپرده در نرخ سود سالانه به دست می‌آید. برای مثال، سپرده ۱۰۰ میلیون تومانی با نرخ ۱۸ درصد، سود سالانهای معادل ۱۸ میلیون تومان خواهد داشت.
- اعمال نرخ شکست: در صورتی که سپرده قبل از موعد برداشت شود، نرخ شکست از سود سالانه کسر شده و نرخ سود نهایی محاسبه میشود. به‌طور مثال، با نرخ شکست ۸.۵ درصد، سود نهایی معادل ۹.۵ درصد خواهد بود.
مثال از نحوه محاسبه نرخ شکست
برای مثال فرض کنید مبلغی را در گواهی سپرده بانکی با نرخ سود سالانه 20 درصد و دوره زمانی 3 ساله سرمایه‌گذاری کرده‌اید. پس از گذشت مدتی، قصد برداشت بخشی از وجه سپرده را دارید. در این شرایط، بانک با اعمال نرخ شکست، سود پرداختی را کاهش داده و مبلغ نهایی را به شما پرداخت خواهد کرد.
فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان در سپرده یکساله با نرخ سود 22 درصد سرمایه‌گذاری کرده‌اید و پس از سه ماه تصمیم به برداشت آن دارید. محاسبه سود شما به این شکل خواهد بود:
- سود سالانه: ۱۰۰ میلیون تومان × 22٪ = 22 میلیون تومان
- نرخ شکست: ۸.۵٪
- سود نهایی: 100 میلیون تومان × (۸.۵٪ – 22٪) = 13.۵ میلیون تومان
بنابراین تنها 13.5 میلیون تومان سود دریافت می‌کنید و مابقی سود بهعنوان جریمه شکست کسر خواهد شد.
درصد نرخ شکست بانکی چقدر است؟
درصد نرخ شکست سپرده به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- نوع سپرده
نرخ شکست سپرده بلند مدت معمولاً بیشتر از نرخ شکست سپرده کوتاه مدت است. نرخ شکست گواهی سپرده، با نرخ سود سالانه و تاریخ سررسید آن‌ها مشخص میشود.
- مدت زمان باقیمانده تا سررسید
هر چه مدت زمان بیشتری تا سررسید باقی مانده باشد، نرخ شکست معمولاً بیشتر است.
- سیاستهای بانک
هر بانک می‌تواند نرخ شکست متفاوتی را برای سپرده‌های خود تعیین کند. اما به‌صورت کلی، درصد شکست سپرده به‌صورت زیر است.
درصد نرخ شکست سپرده یک ساله |
|
| کمتر از 3 ماه | 8.5% |
| 3 تا 6 ماه | 6.5% |
| 6 تا 9 ماه | 4.5% |
| 9 ماه تا کمتر از یک سال | 2.5% |
چگونه سود بیشتری کسب کنیم؟
وجود نرخ شکست در سپرده‌های بلندمدت بانکی، منجر به کاهش چشم‌گیر سود سرمایه‌گذاران میشود. به همین دلیل، اغلب افراد به دنبال روشی هستند که سود بیشتری کسب کنند. یکی از این روش‌ها، طرح مگاسود کاریزما است.
طرح مگاسود کاریزما، به عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری امن، بازدهی پیش‌بینی شده 38 درصدی (شامل 24 درصد سود علی‌الحساب و مشارکت در منافع) را در سررسید یکساله ارائه می‌دهد. این طرح، که در مقاله «طرح مگاسود چیست؟ + راهنمای کامل و ویدئوی آموزشی» به طور کامل به آن پرداخته‌ایم، تحت نظارت شرکت بیمه زندگی کاریزما و بیمه مرکزی ایران، در قالب بیمه‌نامه زندگی و مدیریت سرمایه عرضه می‌گردد و دارای پوشش عمر رایگان به ارزش سرمایه‌گذاری است.
اگرچه طرح مگاسود نیز سررسید یکساله و نرخ شکست دارد؛ اما سود بالای این طرح، آن را به یک روش سرمایه‌گذاری عالی نسبت به سپرده بانکی تبدیل می‌کند.
جمع‌بندی
در این مقاله به سوال نرخ شکست چیست پاسخ دادیم. نرخ شکست سپرده یکی از مهم‌ترین عواملی است که هنگام انتخاب سپرده‌های بلندمدت بانکی باید در نظر گرفت. این نرخ بهعنوان جریمه برداشت زودهنگام، موجب کاهش سود دریافتی سپردهگذاران میشود. با توجه به میزان تأثیر نرخ شکست بر سرمایه، بررسی دقیق شرایط سپرده‌گذاری و انتخاب گزینه‌های سرمایه‌گذاری جایگزین، مانند طرح مگاسود کاریزما، می‌تواند سودآوری بیشتری را به همراه داشته باشد. در نهایت، آگاهی از شرایط نرخ شکست و مقایسه روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری، به تصمیم‌گیری بهتر و مدیریت بهینه دارایی کمک می‌کند.
سوالات متداول
نرخ شکست سپرده جریمهای است که در صورت برداشت زودتر از موعد وجه سپرده بلندمدت از بانک، اعمال میشود. این نرخ باعث کاهش سود دریافتی سپردهگذار شده و بهعنوان مکانیزمی برای جلوگیری از خروج ناگهانی سرمایه از بانکها طراحی شده است.
نرخ شکست ۱۰ درصد به این معناست که اگر سپردهگذار قبل از موعد مقرر، سرمایه خود را از بانک برداشت کند، ۱۰ درصد از نرخ سود سالانهای که در ابتدا تعیین شده بود، کسر میشود. بهعنوان مثال، اگر نرخ سود سپرده ۲۰ درصد باشد و نرخ شکست ۱۰ درصد اعمال شود، سود نهایی دریافتی سپردهگذار ۱۰ درصد خواهد بود.
خیر، نرخ شکست سپرده در بانکهای مختلف متفاوت است و به سیاستهای هر بانک بستگی دارد. برخی بانکها نرخ شکست بالاتری دارند تا سپردهگذاران را به نگهداشتن سرمایه تا پایان دوره تشویق کنند، در حالی که برخی دیگر نرخهای شکست پایینتری در نظر میگیرند تا انعطاف بیشتری برای مشتریان فراهم کنند. علاوه بر این، نرخ شکست ممکن است بر اساس نوع سپرده، مدتزمان باقیمانده تا سررسید و شرایط اقتصادی تغییر کند. به همین دلیل، قبل از افتتاح سپرده، بررسی شرایط و مقایسه نرخهای شکست در بانکهای مختلف توصیه میشود.
