بررسی قوانین جدید سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403
بررسی قوانین جدید سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403
سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403 موضوع مهمی است که با توجه به تصویب قوانین جدید، بد نیست نگاهی دقیق به این موضوع داشته باشیم. همانطور که می‌دانید، سال گذشته قانون جدیدی در خصوص افزایش سن بازنشستگی در چارچوب برنامه هفتم توسعه تصویب شد. این قانون شامل افزایش سن و سابقه لازم برای بازنشستگی در گروه‌های مختلف شغلی است.
در این مقاله از کاریزما لرنینگ می‌خواهیم به افزایش سن بازنشستگی در سال 1403 بپردازیم و در نهایت جدیدترین مطالب در خصوص سن بازنشستگی در ایران در سال 1403 را بررسی خواهیم کرد. تفاوتی ندارد چند سال سابقه بیمه دارید؛ خواندن این مطلب تا انتها ضروری است!
سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403 چقدر است؟
بازنشستگی تامین اجتماعی به وضعیتی گفته می‌شود که فرد با رسیدن به سن و سابقه کار مشخص، پس از سال‌ها پرداخت حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی، از اشتغال فعال بازنشسته می‌شود و حقوق بازنشستگی دریافت می‌کند. سازمان تأمین اجتماعی با دریافت حق بیمه از کارکنان و کارفرمایان، صندوقی برای حمایت مالی افراد در دوران بازنشستگی فرآهم می‌کند.
حقوق بازنشستگی به عنوان حمایت مالی ماهانه به فرد بازنشسته پرداخت می‌شود تا او بتواند پس از اتمام دوران کاری خود، از یک منبع مالی پایدار برای تامین نیازهای خود بهره‌مند شود. قوانین تامین اجتماعی در مورد سن بازنشستگی در سال ۱۴۰۳ هنوز کاملاً نهایی تعیین نشده‌اند. افزایش سن بازنشستگی در آبان ماه ۱۴۰۲ در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در ۲۴ دی ماه به تایید شورای نگهبان رسید، اما زمان دقیق اجرای آن همچنان مشخص نیست! این قانون احتمالاً در سال ۱۴۰۳ یا سال ۱۴۰۵ اجرایی می‌شود. البته با توجه به نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال 1403، احتمالاً اجرای این قانون به سال‌های بعد موکول خواهد شد.
سن جدید بازنشستگی افراد شاغل در سال 1403
در جلسه علنی روز ۲۸ آبان ماه مجلس شورای اسلامی، بند الحاقی بند «خ» ماده ۲۹ با موافقت دولت و کمیسیون برنامه به رأی گذاشته شد و به تصویب رسید که مطابق آن سن جدید بازنشستگی برای افرادی که در حال حاضر حق بیمه پرداخت می‌کنند، به این شرح است:
- کسانی که حق بیمه پرداخت می‌کنند و بین ۲۸ تا ۳۰ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آنها برای بازنشستگی چیزی اضافه نمی‌شود.
- کسانی که حق بیمه پرداخت می‌کنند و بین ۲۵ تا ۲۸ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آنها به‌ازای هر سال تا زمان بازنشستگی دو ماه اضافه می‌شود.
- کسانی که حق بیمه پرداخت می‌کنند و بین ۲۰ تا ۲۵ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آنها به‌ازای هر سال تا زمان بازنشستگی سه ماه اضافه می‌شود.
- کسانی که حق بیمه پرداخت می‌کنند و مطابق قوانین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آنها به‌ازای هر سال تا زمان بازنشستگی چهارماه اضافه می‌شود.
- کسانی که حق بیمه پرداخت می‌کنند و مطابق قوانین تا ۱۰ سال سابقه خدمت دارند، به سنوات اشتغال آنها به‌ازای هر سال تا زمان بازنشستگی پنج ماه اضافه می‌شود.
هنوز سوالات زیادی دربارۀ سن بازنشستگی بی‌جواب مانده‌اند که تا زمان نهایی شدن و اجرای این قانون بهتر است صبر کنیم. اما مسلم است که سن بازنشستگی برای مشاغل مختلف و همینطور مردان و زنان متفاوت است. بنابراین در ادامه‌ی مطلب، سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403 را همراه با جزئیات بررسی می‌کنیم.
سن بازنشستگی تامین اجتماعی مردان در سال 1403 چقدر است؟
به‌طور کلی سن بازنشستگی تامین اجتماعی برای مردان بیشتر از زنان است. حداکثر سن بازنشستگان تامین اجتماعی برای مردان، 60 سال تمام است؛ اما با توجه به شرایط، سن بازنشستگی ممکن است تغییر کند. برای مثال اگر فردی 35 سال سابقه بیمه داشته باشد یا شغل او جزو مشاغل سخت محسوب شود، می‌تواند زودتر از موعد بازنشسته شود. (در نظر داشته باشید هنوز قانون جدید بازنشستگی تامین اجتماعی اجرا نشده است!)
سن بازنشستگی بانوان در سال 1403 چقدر است؟
در قانون، حداکثر سن بازنشستگی برای زنان، 55 سال است. البته مانند آقایان، برای زنان نیز تبصره‌هایی در قانون وجود دارد. تبصره‌های سن بازنشستگی بانوان به این صورت است:
- بانوان اگر بین 10 تا 19 سال سابقه کار داشته باشند و سن آنها از 55 سال بیشتر باشد، می‌توانند درخواست بازنشستگی بدهند.
- زنان کارگر مشمول قانون کار، با داشتن 20 سال سابقه پرداخت بیمه می‌توانند در 42 سالگی درخواست بازنشستگی بدهند.
- خانم‌هایی که 30 سال سابقه کار دارند، در 45 سالگی می‌توانند درخواست بازنشستگی بدهند.
سن بازنشستگی تامین اجتماعی زنان خانه‌دار چقدر است؟
خانه‌داری از سال 1387 به‌صورت رسمی در لیست مشاغل سازمان تامین اجتماعی قرار گرفته است. بر همین اساس بیمه‌ای تجت عنوان بیمه زنان خانه‌دار داریم و بانوان خانه‌دار با رده سنی 18 تا 50 سال، با پرداخت حق بیمه می‌توانند تحت پوشش این نوع بیمه قرار بگیرند. شرایط بازنشستگی برای بیمه زنان خانه‌دار داشتن حداقل 20 سال سابقۀ پرداخت بیمه و سن بیشتر از 55 سال است.
بیمه زنان خانه‌دار یکی از انواع بیمه است که شاید خیلی‌ها اطلاعی از وجود چنین بیمه‌ای نداشته باشند! برای آشنایی بیشتر با انواع بیمه‌ها، توصیه می‌کنیم مطلب زیر را حتماً مطالعه کنید:
سن بازنشستگی تامین اجتماعی مشاغل آزاد چقدر است؟
قطعاً همه افراد کارمند نیستند و شغل آزاد دارند. موضوع بیمه برای این افراد حتماً یک دغدغه محسوب می‌شود، اما با طرح بیمه مشاغل آزاد سازمان تامین اجتماعی، مشکل بیمه افرادی که شغل آزاد دارند برطرف می‌شود. برای ثبت‌نام و استفاده از خدمات بیمه مشاغل آزاد، اگر آقا هستید، حداکثر 50 سال و اگر خانم هستید، باید حداکثر 45 سال سن داشته باشید.
این نوع بیمه درست مانند این است که شما از سمت یک کارفرما بیمه شده‌اید. تهیه این نوع بیمه برای خانم‌ها و آقایان بالای 45 و 50 سال نیز امکان‌پذیر است، اما به شرطی که به ازای هر سال بالاتر بودن سن، فرد دو برابر سابقه بیمه در گذشته داشته باشد. برای مثال، اگر مردی 55 سال سن دارد، بایستی 10 سال حق بیمه پرداخت کرده باشد. سن بازنشستگی بیمه مشاغل آزاد با بیمه‌های دیگر یکسان است و تفاوتی ندارد.
سن بازنشستگی تامین اجتماعی رانندگان چقدر است؟
رانندگی خودروهای سنگین جزو مشاغل سخت به حساب می‌آید. طبق قانون سن بازنشستگی تامین احتماعی در سال 1403، راننده‌های خودروهای سنگین بین‌شهری، در صورت داشتن 25 سال سابقه کار و 55 سال سن، می‌توانند درخواست بازنشستگی بدهند. حقوق بازنشستگی این افراد کامل و برابر 30 روز پرداخت می‌شود.
همانطور که گفتیم رانندگی جزو مشاغل سخت محسوب می‌شود؛ اما بیمه تامین اجتماعی راننده‌های خودروهای سنگین را به دو گروه تقسیم کرده است.
تامین اجتماعی و سختی کار رانندگان خودروهای سنگین
رانندها جهت بهره‌مندی از بازنشستگی کارهای سخت و زیان‌آور در بیمه تامین اجتماعی در یکی از دو گروه زیر قرار می‌گیرند:
- رانندگان مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی
راننده‌هایی که بیمه آنها از نوع کارگری واریز می‌شود، می‌توانند بعد از رسیدن به شرایط بازنشستگی، درخواست بازنشستگی خود را به کمیته بررسی کارهای سخت و زیان‌آور موضوع ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی ارائه کنند و در صورت تایید این کمیته، می‌توانند با عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور بازنشسته شوند و از مزایای بازنشستگی استفاده نمایند.
- رانندگان مشمول تامین اجتماعی و غیر مشمول قانون کار
راننده‌هایی که خودشان حق بیمه واریز می‌کنند یا در استخدام دستگاه‌های دولتی و نهادهای عمومی مانند شهرداری، هلال احمر، ارتش و غیره هستند، مشمول قانون کار نمی‌شوند و متاسفانه نمی‌توانند مانند گروه قبلی درخواستی به به کمیته بررسی کارهای سخت و زیان‌آور موضوع ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی ارائه کنند.
حداقل و حداکثر سن بازنشستگی تامین اجتماعی چقدر است؟
سن بازنشستگی کاملاً به نوع کار بستگی دارد. به‌طور کلی، سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403 را در جدول زیر آورده‌ایم.
فرمول محاسبه حقوق بازنشستگی در ۱۴۰۳
وقتی شما بازنشسته می‌شوید، هر ماه تا پایان عمر، مبلغی را به عنوان حقوق بازنشستگی یا همان مستمری دریافت می‌کنید. مقدار مستمری کاملاً به نوع کار و شرایط شما قبل از بازنشستگی بستگی دارد؛ اما فرمول محاسبه حقوق بازنشستگی به این صورت است:
در ادامه‌ی مباحث مربوط به سن بازنشستگی و بیمه تامین اجتماعی به سه سوال مهم می‌رسیم.. مسائلی که احتمالاً یا آنها را شنیده‌اید یا برای خود شما سوال است. در ادامه به این سه سوال در قالب سه تیتر پاسخ می‌دهیم.
آیا می‌توان بعد از بازنشستگی مجدد مشغول به کار شد؟
اشتغال پس از بازنشستگی امکان‌پذیر است؛ به شرط اینکه شما اشتغال به کار خود را سازمان تامین اجتماعی کنید. در این صورت مستمری بازنشستگی شما قطع می‌شود و کارفرمای شما بایستی اصطلاحاً برای شما بیمه رد کند. هر زمان که ترک کار شما اعلام شود، مستمری شما مجدد برقرار می‌شود و با احتساب سال‌هایی که مجدد کار کرده‌اید، افزایش پیدا می‌کند.
سوای مسئله‌ی بازنشستگی، گاهی ممکن است به دلایل مختلف نتوانیم مدتی کار کنیم. در این شرایط، از دست رفتن رمان و تاثیر آن بر بازنشستگی اولین دغدغه است. به همین دلیل بیمه بیکاری ایجاد شد تا از افرادی که به دلایلی خارج از اراده خود شغلشان را از دست می‌دهند، حمایت کند. این بیمه هزینه‌های زندگی را تا زمانی که فرد شغل جدیدی پیدا کند، پوشش می‌دهد. شرایط دریافت شامل سابقه بیمه‌پردازی، اعلام بیکاری به اداره کار و نبود فرصت شغلی مشابه است. در مطلب زیر می‌توانید در مورد بیمه بیکاری هر آنچه لازم است بدانید را مطالعه کنید:
آیا قانون 42 سال سن و ۲۰ سال سابقه کار در بیمه اختیاری هم صادق است؟
قانون ۴۲ سال سن و ۲۰ سال سابقه فقط برای بیمه‌شده‌های مشمول قانون کار یا همان بیمه اجباری صدق می‌کند. اگر شما این شرایط را دارید، می‌توانید درخواست بازنشستگی بدهید. این شرایط در بیمه اختیاری برقرار نیست.
شرایط بازنشستگی پیش از موعد تامین اجتماعی چیست؟
بازنشستگی پیش از موعد شرایط خاصی دارد که در ادامه به این شرایط می‌پردازیم. البته این بخش خلاصه‌ای از کل مطلب است که به‌صورت یکجا ارائه می‌شود.
1. بازنشستگی پیش از موعد برای آقایان
- داشتن 35 سال سابقه بیمه (بدون محدودیت سنی)
- داشتن 10 سال سابقه بیمه و سن بیشتر از 60 سال
- 20 سال متوالی یا 25 سال کار غیرمتوالی در مشاغل سخت
2. بازنشستگی پیش از موعد برای خانم‌ها
- داشتن 35 سال سابقه بیمه (بدون محدودیت سنی)
- 30 سال سابقه کار با داشتن حداقل 45 سال سن
- سال متوالی یا 25 سال کار غیرمتوالی در مشاغل سخت با داشتن حداقل 42 سال سن
- داشتن 10 سال سابقه بیمه و سن بیشتر از 55 سال
بازنشستگی پیش از موعد پرستاران چگونه است؟
پرستاران اگر 25 سال سابقه کار داشته باشند و حداقل 20 سال آن را در مشاغل سخت گذارنده باشند، 5 سال ارفاق سنوات خواهند داشت و می‌توانند برای بازنشستگی اقدام کنند.
سن بازنشستگی در کشورهای مختلف چگونه است؟
سن بازنشستگی در کشورهای مختلف بسته به سیاست‌های اقتصادی، ساختارهای اجتماعی و میزان امید به زندگی متفاوت است. برخی از کشورها سن ثابتی برای بازنشستگی تعیین کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر این سن را به شرایط کاری و امتیازهای شغلی وابسته می‌کنند. در اینجا به چند مثال از کشورهای مختلف اشاره می‌کنیم:
- آلمان: سن بازنشستگی به تدریج به 67 سال افزایش یافته است، اما برخی افراد با شرایط خاص می‌توانند زودتر بازنشسته شوند.
- فرانسه: سن بازنشستگی 62 سال است، اما برای دریافت کامل حقوق بازنشستگی افراد تشویق می‌شوند که تا 67 سالگی به کار ادامه دهند.
- ایالات متحده: سن بازنشستگی کامل 67 سال است، ولی افراد از 62 سالگی می‌توانند با کاهش در حقوق بازنشستگی خود، بازنشسته شوند.
- ژاپن: سن بازنشستگی 65 سال است، اما دولت با برنامه‌های تشویقی، افراد را به کار تا سنین بالاتر ترغیب می‌کند.
صندوق سرمایه گذاری بازنشستگی تکمیلی کاریز؛ آرامش در بازنشستگی
تا این بخش در مورد سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403 صحبت کردیم؛ اما در این بخش پابانی قصد داریم راه حلی برای سرمایه‌گذاری با هدف رسیدن به آرامش خاطر در دوران بازنشستگی را معرفی کنیم.
صندوق بازنشستگی تکمیلی کاریز یک راه حل جدید برای حفظ ارزش سرمایه و قدرت خرید در آینده است. در این صندوق، افراد به‌صورت مستقل یا با مشارکت کارفرما می‌توانند بخشی از درآمد خود را به‌صورت یکجا یا ماهانه سرمایه‌گذاری کنند و در آینده از منافع این سرمایه‌گذاری با سود بالا بهره‌مند بشوند.
در واقع صندوق بازنشستگی کاریز، یک نوع بیمه تکمیلی برای آینده و دوران بعد از بازنشستگی به حساب می‌آید. شما با سرمایه‌گذاری در این صندوق، به‌نوعی آسایش خود را پس از بازنشستگی تضمین می‌کنید.
خلاصه‌ای از آنچه در این مطلب گفتیم
در این مطلب در خصوص سن بازنشستگی تامین اجتماعی در سال 1403 صحبت کردیم و دیدیم که در حال حاضر سن بازنشستگی برای مردان و زنان در ایران به ترتیب 60 و 55 سال است. افزایش سن بازنشستگی در سال گذشته به تصویب و تایید نهایی رسید، اما تا کنون خبری از اجرایی شدن رسمی آن به گوش نرسیده است.
بازنشستگی کاملاً به نوع فعالیت شغلی شما بستگی دارد. معمولاً مشاغلی که در دسته مساغل سخت قرار می‌گیرند، می‌توانند زودتر درخواست بازنشستگی بدهند. بنابراین تفاوتی ندارد شغل شما دولتی است یا آزاد یا حتی خودتان حق بیمه پرداخت می‌کنید؛ دانستن جدیدترین قوانین در مورد سن بازنشستگی بر هر کسی واجب است!
سوالات متداول
بر اساس قانون جدید برنامه هفتم توسعه، از ابتدای فروردین ۱۴۰۳، سن بازنشستگی در سازمان تأمین اجتماعی به شرح زیر تغییر می‌کند:
- مردان: حداکثر سن بازنشستگی به 60 سال افزایش می‌یابد.
- زنان: حداکثر سن بازنشستگی به ۵۵ سال تعیین می‌شود.
مشاغل سخت و زیان‌آور، کارهایی که به دلیل شرایط فیزیکی سنگین یا محیطی مضر، سلامت جسمی و روحی کارکنان را به خطر می‌اندازند. این مشاغل به دو دسته تقسیم می‌شوند: مشاغل سخت (مانند کار در معادن) و مشاغل زیان‌آور (مانند کار با مواد شیمیایی). افراد شاغل در این حرفه‌ها با سابقه کار و سن کمتری نسبت به سایر مشاغل بازنشسته می‌شوند.
بله، خدمت سربازی برای آقایان می‌تواند به‌عنوان سابقه کار در سازمان تأمین اجتماعی محسوب شود. برای این منظور، فرد باید حداقل دو سال سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان تأمین اجتماعی داشته باشد و کارت پایان خدمت نظام وظیفه را ارائه دهد.
