آشنایی با ضریب آلفا و بتا صندوق های سرمایه گذاری

ضریب آلفا و بتا در صندوق های سرمایه گذاری ازجمله شاخص‌های مهم برای سنجش عملکرد سرمایه‌گذاری هستند. شاخص آلفا برای اندازه‌گیری میزان بازده نسبی و بتا برای اندازه‌گیری نوسانات نسبی به کار می‌رود. هر فرد علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در بازار بورس باید اطلاعات جامعی در مورد ضریب آلفا و بتا داشتـه باشد.

ما در این بخش از مجله کاریزما شما را با مفهوم کلی ضریب آلفا و بتا در صندوق های سرمایه گذاری آشنا خواهیم کرد.

ضریب آلفا چیست؟

این روزها تعداد زیادی از مردم به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی علاقه‌مند شده‌اند، اما همه آنها به اندازه کافی با این بازار آشنا نیستند و نمی‌دانند از بین بی‌شمار سهم موجود در بازار، کدام سهم را انتخاب کنند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان یک گزینه کم‌هزینه، متنوع و حتی مطمئن، راه نجات سرمایه‌گذاران مخصوصا تازه‌واردها در این بازار است. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، یک تجربه درست و خوشایند است که می‌تواند مسیر زندگی شما را تغییر دهد.

ضریب آلفا، یکی از متداول‌ترین شاخص‌های عملکرد سرمایه‌گذاری، به‌عنوان بازده اضافی یک سرمایه‌گذاری نسبت به بازده در شاخص معیار تعریف می‌شود. در حالت کلی، آلفا را «بازده فعال» صندوق نیز می‌نامند. در واقع آلفا مقدار بازده مازاد یک صندوق را نسبت به شاخص بازار نشان می‌دهد.

محاسبه آلفا در صندوق سرمایه گذاری

اگر آلفا برابر با یک باشد یعنی آن صندوق 1% عملکرد بهتری نسبت به شاخص معیار خود داشتـه است. اگر الفا 0.05 – باشد یعنی عملکرد صندوق مذکور 0.05%  ضعیف‌تر از شاخص معیار خود بود‌ه است.

به طور کلی، آلفا می‌تواند عددی مثبت، منفی یا صفر باشد. آلفای صفر یعنی بازده متناسب با ریسک عمل می‌کند. در واقع، هرچه مقدار آلفا بیشتر باشد، یعنی صندوق عملکرد بهتری دارد.

به طور ساده تر می توان گفت، آلفا یک اصطلاح است که در سرمایه‌گذاری برای توصیف توانایی استراتژی برای ضرب و شتم بازار یا لبه آن استفاده می‌شود. بنابراین آلفا نیز اغلب به “ بازده بیش از حد ” یا “ نرخ بازگشت غیرطبیعی ” گفتـه می‌شود. این موضوع به این ایده اشاره می‌کند که بازارها کارآمد هستند و بنابراین هیچ راهی برای کسب درآمد منظم برای بازده بیش از کل بازار گسترده وجود ندارد.

آلفا اغلب در رابطه با بتا مورد استفاده قرار می‌گیرد، که نوسانات یا ریسک کلی بازار گسترده، معروف به ریسک منظم بازار را اندازه گیری می کند.

آلفا در امور مالی به عنوان معیار عملکرد مورد استفاده قرار می گیرد. این نشان می‌دهد که یک مدیر استراتژی، معامله‌گر یا نمونه کارها چگونه توانستـه است بازده بازار را در طی دوره‌ای ضرب کند.

ضریب آلفا که اغلب بازده فعال سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود، عملکرد یک سرمایه‌گذاری را در برابر شاخص بازار یا معیار سنجش می‌کند که به‌عنوان یک جنبش بازار به‌عنوان یک کل معرفی می‌شود. بازده اضافی یک سرمایه‌گذاری نسبت به بازده شاخص معیار، آلفای سرمایه‌گذاری است.

آلفا ممکن است مثبت یا منفی باشد و نتیجه سرمایه گذاری فعال باشد. آلفا معمولاً برای رتبه‌بندی وجوه فعال متقابل و همچنین سایر انواع سرمایه گذاری‌ها استفاده می‌شود.

ضریب بتا چیست؟

برخلاف آلفا که میزان بازده نسبی را اندازه‌گیری می‌کند، بتا نوسانات نسبی را اندازه می‌گیرد. در واقع بتا، ریسک سیستماتیک ابزار مالی یا سبد سرمایه‌گذاری را در مقایسه با بازار اندازه‌گیری می‌کند.

به بیان دیگر، بتا ضریبی است که تغییرات ارزش دارایی‌ها را در طول زمان نسبت به نوسانات بازار نشان می‌دهد. در واقع، بتا نشان می‌دهد که اگر شما دارایی A را داشتـه باشید، نسبت به کل بازار چه ریسکی را قبول کرده‌اید و حساسیت سرمایه‌گذاری شما در بازار چقدر بود‌ه است.

بتا می‌تواند عددی مثبت یا منفی باشد. هرچه مقدار عددی بتا بیشتر باشد، حساسیت سرمایه‌گذاری شما به تغییرات شاخص بازار بیشتر است. یعنی با تغییر شاخص بازار، ارزش دارایی شما تغییرات بیشتری را تجربه می‌کند. بنابراین، ریسک سرمایه گذاری شما بیشتر خواهد بود.

از آنجاکه ریسک و بازده رابطه مستقیم دارند، پس می‌توان بتا را ملاکی برای بررسی بازده نیز درنظر گرفت. یعنی بتای بیشتر مساوی است با ریسک بیشتر و ریسک بیشتر همان بازده بیشتر است.

به بیان راحت‌تر بتا معیاری از نوسانات یا خطر سیستماتیک امنیت یا سبد خرید در مقایسه با کل بازار است. بتا در مدل قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه استفاده می‌شود، که رابطه بین ریسک سیستماتیک و بازده مورد انتظار دارایی‌ها سهام‌ها را توصیف می‌کند.

ضریب بتا به طور گسترده‌ای به‌عنوان روشی برای قیمت‌گذاری اوراق بهادار ریسک‌پذیر و برای تولید برآورد بازده مورد انتظار دارایی‌ها، با در نظر گرفتـن خطر آن دارایی‌ها و همچنین هزینه سرمایه استفاده می‌شود. ضریب بتا وسیله‌ای برای ارزیابی ریسک و بازده یک سهم خاص یا سبدی از سهام در جریان حرکت کلی بازار است.

محاسبه بتا در صندوق سرمایه گذاری

در یک تعریف بهتر می‌توان گفت که ضریب بتا میزان ریسک سیستماتیک سهام یا سبد سهام  شما را نسبت به کلیت بازار می‌سنجد. ضریب بتا را می‌توان با تقسیم کردن کوواریانس بین بازدهی دارایی (سهام) شما و بازدهی شاخص بازار بر واریانس بازار به دست آورد.

مطلب پیشنهادی: ضریب بتا و کاربرد آن در بازار سهام

جمع بندی مطالب در مورد ضریب آلفا و بتا در صندوق های سرمایه گذاری

برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه باید برخی اطلاعات پایه و مفهومی را بدانید تا عملکرد و بازدهی صندوق مورد نظر را به خوبی ارزیابی کنید. ضریب آلفا و بتا یکی از اصلی‌ترین شاخص های اندازه گیری بازده صندوق است. در این مقاله سعی داشتیم تا شما را با مفاهیم اولیه این دو ضریب آشنا سازیم. امید است مطالب آموزشی این بخش از کاریزما نیز برای شما مفید واقع شد‌ه باشید.