استفاده از بیمه تکمیلی دیگران چه پیامد قانونی دارد؟

استفاده از بیمه تکمیلی دیگران به عنوان یکی از موضوعات مهم حوزه مالی و حقوقی، همواره مورد بحث قرار می‌گیرد. بیمه تکمیلی به افراد این امکان را می‌دهد که هزینه‌های سنگین درمانی کاهش پیدا کند؛ اما در عین حال استفاده از بیمه تکمیلی شخص دیگر دارای پیامدهای قانونی و شرعی است. در این مقاله از کاریزما لرنینگ به حکم شرعی استفاده از بیمه تکمیلی دیگران می‌پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

استفاده از بیمه تکمیلی دیگران چه حکمی دارد؟

حکم شرعی استفاده از بیمه تکمیلی دیگران از نظر بسیاری از مراجع دینی، حرام و خلاف شرع است. علاوه‌بر این استفاده از بیمه تکمیلی شخص دیگر، در بسیاری از کشورها یک عمل غیرقانونی شناخته می‌شود. این عمل در سیستم حقوقی نوعی فریب یا تقلب در بیمه محسوب می‌شود.

به عنوان مثال اگر فردی درخواست بیمه براساس اطلاعات نادرست یا فیک به منظور دریافت خسارت بیمه ارائه دهد، به عنوان مجرم شناخته می‌شود. در ایران استفاده غیرقانونی از بیمه و تقلب در دریافت خسارت از آن، به طور کلی به عنوان جرم در نظام حقوقی شناخته می‌شود. در ایران این جرم با عنوان  “تقلب در بیمه” یا “تقلب بیمه‌ای” شناخته می‌شود.

برای بهره‌مندی از خدمات بیمه تکمیلی بدون نیاز به تقلب در آن و استفاده از آن، می‌توانید اقدام به خرید بیمه تکمیلی برای خودتان از کاریزما بیمه کنید و در سریع‌ترین زمان، بیمه تکمیلی برای شما صادر شود. برای شروع فرآیند خرید بیمه تکمیلی با تخفیف بر روی تصویر زیر کلیک کنید.

حکم شرعی استفاده از بیمه تکمیلی دیگران

از لحاظ فقهی و شرعی هر یک از مراجع تقلید فتوایی را صادر کرده‌اند که مبنایش همان مسائل حقوقی و اخلاقی است. بعضی از فقهای دینی بر این معتقدند که استفاده از بیمه تکمیلی دیگران، باعث تضییع اعتماد به خداوند و تکیه بر امور دنیوی است. به گفته آنها استفاده از دفترچه بیمه درمانی فقط برای کسی جایز است که شرکت بیمه نسبت به ارائه خدمات به او تعهد کرده است و استفاده دیگران از آن موجب ضمان است. همچنین از دیدگاه برخی دیگر هرگونه استفاده از دفترچه بیمه بر خلاف مقرّرات و قرارداد شرعاً مجاز نیست؛ اما براى طبیب، تفحّص لازم نیست.

جریمه استفاده از بیمه تکمیلی دیگران

همانطور که در مقاله “بیمه تکمیلی چیست” گفتیم؛ موضوع بیمه، پیمانی حقوقی، فقهی و اخلاقی است که بر پایۀ آن، شرکت بیمه متعهد می‌شود که در برابر مقدار پولی که فرد یا شرکت دیگری به او پرداخت می‌کند، زیان وارد شده را صرفاً برای بیمه‌گر جبران کند. براساس قوانین کشور، دفترچه درمان تکمیلی در حکم اوراق بهادار هستند و هرگونه دخل و تصرف یا سواستفاده از آن‌ها مشمول مقررات جعل اسناد دولتی است و به همین علت فردی که اقدام به این کار کند مجرم است. جریمه و مجازات استفاده غیرقانونی در بیمه، به قوانین و مقررات هر کشور بستگی دارد و می‌تواند متفاوت باشد. در برخی از کشورها، استفاده نادرست از بیمه ممکن است با مجازات جزئی یا تحمیل محکومیت‌های بزرگتر همراه باشد که می‌تواند شامل موارد زیر باشید:

• محکومیت به زندان
• جریمه‌های مالی
• تحت تعقیب قرارگرفتن
• تشکیل پرونده کیفری
• توقیف‌ شدن بیمه‌‌نامه‌ها

در برخی موارد، شرکت می‌تواند این عمل را یک سابقه جنایی در نظر بگیرد و بر توانایی فرد بر دریافت بیمه در آینده تاثیر بگذارد. براساس ماده 536 قانون مجازات اسلامی، اگر شخصی از اسناد جعلی با علم به جعل استفاده کند، علاوه‌بر جبران خسارت، ممکن است به حبس در زندان یا جریمه نقدی محکوم شود.

چگونه میتوان جرم استفاده از بیمه تکمیلی دیگران را ثابت کرد؟

اگر بخواهیم تقلب در بیمه را اثبات کنیم باید شرایط و موارد قوی و قابل استنادی داشته باشیم.

برای اثبات این جرم یا تقلب در بیمه، شرایط زیر ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد:

اسناد و مدارک قابل‌ اثبات

برای ثابت کردن امکان تقلب در بیمه، ممکن است نیاز به مدارک و شواهد محکم و قابل استناد باشد. این مدارک شامل موارد زیر هستند:

• سند بیمه
• فیش‌های پرداخت بیمه
• گزارش‌های تحقیقاتی
• شواهد ارزیابی خسارت

مدارک و شواهد الکترونیکی

در بعضی مواقع، مدارکی مانند ایمیل، پیام‌های متنی، رکورد و ضبط تماس یا دیگر داده‌ها، می‌تواند به عنوان شواهد اثباتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مدارک می‌توانند نقش کلیدی دراختلافات حقوقی، تجاری و شخصی ایفا کنند. استفاده از این شواهد به دلیل قابلیت اثبات‌پذیری و استناد به جزئیات زمانی و محتوایی آن‌، در بسیاری از پرونده‌ها موثر هستند.

تحقیقات و گزارش حقوقی

تحقیقات و بررسی‌های حقوقی توسط مقامات قضایی و قانونی، نمایندگان بیمه یا متخصصان حوزه بیمه می‌تواند امکان تقلب در بیمه را اثبات کند. در هر صورت برای اثبات استفاده از بیمه تکمیلی شخص دیگر، این فرآیند نیاز به تحقیق و مدارک قابل اعتماد و شواهد عینی دارد که توسط مقامات قضایی و نمایندگان بیمه انجام می‌شود.

شاهدان عینی

اگر شاهدان عینی وجود داشته باشد که قادر به تایید و تشخیص تقلب در بیمه باشند، می‌توانند جرم استفاده از بیمه تکمیلی دیگران را اثبات کنند. این شاهدان می‌توانند شاهدان حاضر در موقع وقوع حادثه یا شاهدان فنی مانند کارشناسان بیمه باشند.

آیا شاهدان عینی میتوانند به تنهایی تقلب در بیمه را اثبات کنند؟

شاهدان عینی و حقیقی، توانایی اثبات تقلب در بیمه را دارند؛ اما در حالت معمول به تنهایی کافی نیستند. برای اثبات تقلب در بیمه، ترکیبی از مدارک بیمه، شواهد مالی، سواهد الکترونیکی و ارزیابی خسارت ضروری است. چالش‌هایی مانند تعارض یا عدم اطمینان به شاهدان، امکان دارد که مطرح شود. به همین علت استفاده از شواهد متنوع و مکمل برای افزایش اعتبار پیشنهاد می‌شود.

مجازات پزشک متخلف چیست؟

اگر طبیبی با آگاهی از دفترچه بیمه فرد دیگر برای بیمار خود استفاده کند، مشمول جریمه و مجازات می‌شود. اگر پزشک از این موضوع اطلاعی نداشته باشد و بیمار با استفاده از القاب  و عناوین تقلبی، اقدام به این کار بکند، پزشک از مجازات مبرا می‌شود اما فرد خاطی به پرداخت جزای نقدی (معادل دو برابر خسارت وارد شده) و در صورت تکرار از 61 روز تا 6 ماه حبس محکوم می‌شود.

کارشناسان ناظر در بیمارستان که به عنوان نماینده از سوی سازمان تامین اجتماعی هستند، بر اساس اختیارات و وظایفی که بر عهده دارند؛ از حسن اجرای قرارداد میان بیمارستان و دفاتر اسناد پزشکی، نظارت کرده و با بررسی دفترچه درمانی و تشخیص هویت بیماران، مانع از سواستفاده از دفترچه‌های تامین اجتماعی می‌شوند.

چرا نباید از بیمه تکمیلی دیگران استفاده کنیم؟

استفاده از بیمه تکمیلی دیگران از چندین منظر مجاز نیست؛ زیرا این عمل در بسیاری از موارد به حقوق قانونی و مالی دیگران آسیب می‌رساند و قوانین شرعی را زیر پا می‌گذارد.

دلایل مجاز نبودن استفاده از بیمه تکمیلی دیگران به شرح زیر است:

• نقض حقوق مالی دیگران
• پیامدهای قانونی در مقابل تقلب در اطلاعات
• مغایرت با اصول شرعی
• پیامدهای منفی اجتماعی مانند افزایش حق بیمه توسط شرکت بیمه
• نقض قراردادهای بیمه و منجر به لغو بیمه‌نامه
• جریمه‌های نقدی و غیرنقدی قانونی

سخن پایانی استفاده از بیمه تکمیلی دیگران

استفاده از بیمه تکمیلی دیگراندر هیچ شرایطی جایز نیست؛ زیرا این عمل نمایانگر نقض حقوق مالی و قانونی است و با اصول شرعی منافات دارد. پیامدهای منفی اجتماعی مانند افزایش حق بیمه توسط شرکت‌های بیمه در نتیجه بی اعتمادی به همراه دارد. برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، توصیه می‌شود افراد از بیمه تکمیلی شخصی خود استفاده کنند و در صورت نیاز، از راه‌های قانونی و شفاف مانند کاریزما بیمه برای دریافت خدمات درمانی بهره ببرند.

سوالات متداول