چرا ارز ترجیحی نفس تولید را می‌گیرد؟ – قسمت پنجاه و ششم پادکست کاریزما
چرا ارز ترجیحی نفس تولید را می‌گیرد؟ – قسمت پنجاه و ششم پادکست کاریزما
قسمت پنجاه و ششم پادکست کاریزما – چرا ارز ترجیحی نفس تولید را می‌گیرد؟
مهمان: جناب آقای علی‌اصغر سمیعی زفرقندی، کارشناس بازار ارز
قسمت پنجاه و ششم پادکست کاریزما – چرا ارز ترجیحی نفس تولید را می‌گیرد؟
آنچه که در متن زیر میخوانید خلاصه از قسمت های مهم پادکست میباشد:
بازار سرمایه در واگرایی عجیب گرفتار شده است.افزایش قیمت دلار به بیش از 30 هزار تومان و به تبع آن بازار های کالایی نیز رشد کرده اند. اگر نگاهی به بازارهای رقیب بازار سرمایه بیندازیم خواهیم دید که واگرایی عجیبی بین بازار سرمایه و این بازارها اتفاق افتاده است. از اول سال دلار 25 درصد، سکه 16 درصد ولی بازار سرمایه حدود 1.5 درصد رشد را به ثبت رسانده است. اگر بازار خودرو یا ملک را نیز مورد بررسی قرار دهیم خواهیم دید این بازارها هم اخیرا رشد داشته‌اند. بازار سرمایه با تمام این اتفاقات همچنان ارزش معاملات بسیار کمی را تجربه می‌کند و سهامداران شاید منتظر معجزه در این بازار هستند.
از یک طرف رکود عجیبی در بازار موج می‌زند ولی بازارها رقیب به خصوص دلار سقف تاریخی خودش رو پس گرفته است.اگر نگاهی به گذشته بیندازیم باید بپذیریم به جز سال‌های98 و 99 که بازار سرمایه لیدر بازارهای دیگر بوده، همواره این بازار دلار بوده که به عنوان لیدر بازارها حرکت کرده است . در هر حال به دلایل مختلف بورس ایران هیچ گاه چندین سال مستمر و متوالی گزینه‌ی اول سرمایه‌گذاری مردم نبوده و سالهایی مثل ۹۹ هم بیشتر اتفاق بودند در این مسیر تا نتیجه‌ی یک کار برنامه‌ریزی شده اما متاسفانه همیشه گزینه اول، بهترین نیست علاوه بر این از دیتای تاریخی نیز می‌توان چنین موضوعی را استنباط کرد. وقتی به بازدهی بازارهای اقتصاد ایران نگاه کنیم متوجه می‌شویم بازار سرمایه که هیچگاه گزینه اول سرمایه‌گذاری نبوده، در دوره‌های 5 ساله بهترین بازدهی را برای سرمایه‌گذارانش به ارمغان آورده است البته باید گفت دلیل این امر نیز پیچیدگی و گسترده بودن این بازار است. بازار سرمایه بازاری تخصصی است که متاسفانه سیاست‌گذار در اقتصاد ایران هنوز به پتانسیل‌های این بازار پی نبرده و به همین دلیل بیشتر افراد در دوره‌های کوتاه به این بازار سرکی می‌کشند. بازار از نظر تحلیلی به محدوده‌های بسیار مطلوبی رسیده است.
رسیدن دلار به سقف قبلی خود دلیلی است که سرمایه‌گذاران بازارهای مختلف هوشیار تر عمل کنند و به نظر می‌رسد در صورتی که مطمئن شوند که دلار بالای محدوده 30 هزار تومان تثبیت شود احتمالا تصمیمات جدیدتری را اتخاذ کنند.رشد آهسته دلار نیمایی می‌تواند محرک خوبی برای دلارمحورها مثل پتروشیمی و فولادی‌ها محسوب شود. در گروه‌های کوچک نیز شرایط نسبتا مناسبت است مثلا در گروه غذایی حذف دلار 4200 کاملا می‌تواند روی سودآوری سال بعد این گروه اثرگذار باشد. در برخی از نمادهای این گروه طرح های توسعه جذابی پیدا می‌شود که می‌تواند گزینه سرمایه‌گذاری جذابی محسوب شود.
در پالایشی‌ها هم با حرکت خوب نفت و رشد دلار نیما به نظر گزارش‌های حسابرسی شده آنها جو خوبی را مخابره می‌کند. شبریز، شبندر و شاوان می‌تواند گزینه مناسبی در این گروه باشد. هر چند از نظر p/e شاوان کمترین p/e را دارد. در این هفته خبرهای از بهره مالکانه در بودجه 1401 منتشر شد و تا حدودی بازار را با ترس مواجه کرد ولی این مساله اتفاق عجیبی نیست و گزارش‌های خوبی در زیر مجموعه‌ها درحال وقوع است.
تقریبا سه سال از زمانی که دلار ترجیحی آفت‌های بسیاری را به جان اقتصاد ما انداخت می‌گذرد، فروردین ۱۳۹۷ بود که دلار ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی در اقتصاد ایران متولد شد و به جایی رسید که پس از چندی جان تولید را به لبش رساند و اقتصاد ما را به مخاطرات بسیاری مواجه کرد. ارز 4200 تومانی که با هدف کنترل قیمت، حمایت از مصرف‌کننده و کمک به تولید پا به عرصه ظهور گذاشت پس از گذشت سه سال نه تنها نتوانسته به این اهداف نزدیک شود بلکه به دلیل ایجاد اختلاف قیمت بین دلار بازار آزاد و دلار واردات کالاهای مشمول این ارز، رانت بسیاری را ایجاد کرد و مشکلات بسیاری را برای فعالان اقتصادی در پروسه‌های مبادلات تجاری و تولید داخلی ایجاد کرد. رانت آشکار و از بین بردن فضای یکسان رقابت میان تولیدکننده داخلی و واردکننده سبب شد تصمیمی که سه سال قبل اتخاذ شد امروزه تولید را با مخاطرات بسیار رو به رو کرده است.
به تازگی (23 ابان ماه )لایحه دولت برای اصلاح قانون بودجه 1400 و تغییر روند تخصیص ارز 4200 از فوریت مجلس خارج شد و به شکل عادی مورد بررسی قرار گرفت. به نظر می‌رسد قرار است یارانه‌ای که به واردکنندگان به شکل ارز 420 داده می‌شد مستقیما به مردم پرداخت شود و از این طریق مساله ارز فسادزای 4200 تومانی حل شود.
با این وجود باید دید آیا حذف کامل ارز 4200 موجب گرانی شدید و افزایش قیمت خواهد شد چرا که شاهد بودیم حذف ارز 4200 در کالاهایی مثل برنج و گوشت و شکر موجبات افزایش قیمت آنها را رقم زد.
در این قسمت از پادکست کاریزما میخوایم بررسی کنیم که ظهور ارز ترجیحی 4200 تومانی که از سال 97 شاهدش بودیم چه اتفاقاتی را برای اقتصاد ما رقم زده است و اینکه آیا ارز 4200 توانسته است به اهدافی که در زمان تخصیص آن برای این ارز درنظر گرفتن یعنی کنترل نوسانات قیمتی بازار داخلی و جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی و افزایش تورم را محقق کند یا خیر؟در این قسمت از پادکست کاریزما علی اصغر سمیعی زفرقندی، کارشناس بازار ارز در پاسخ به این سوال اعلام کرد نه تنها ارز 4200 نتوانست به چنین اهدافی که در خوش‌بینانه‌ترین حالت برای این اقدام در نظر گرفته شده بود برسد بللکه علاوه بر دور شدن از چنین اهدافی مخاطرات بسیاری را نصیب تولید، اشتغال و کلیت اقتصاد کشور ما کرده است.این کارشناس معتقد است واقعی شدن پلکانی قیمت‌ها و تک نرخی شدن ارز می‌تواند راهگشای وضعیت وخیمی باشد که ارز ترجیحی نصیب اقتصاد ما کرده است.
