رمزارز چیست؟
رمزارز چیست؟
بیت‌کوین، رمز ارز، کریپتوکارنسی واژه‌هایی است که این روزها از افراد و رسانه‌های مختلف می‌شنویم.شاید بتوان این ادعا را مطرح کرد که در شرایط فعلی نه تنها اکثریت جامعه با این لغات سروکار دارند که میلیون‌ها نفر ایرانی در حال سرمایه‌گذاری در این بازار هستند اما به راستی مفهوم دقیق این لغات چیست؟بیت کوین چیست؟چه ویژگی دارد؟به چه چیزی رمزارز می‌گویند؟
برای پاسخ به این سوالات باید تقریبا به یک دهه قبل بازگشت زمانی که بانک‌ها تنها نظام پولی در سراسر دنیا محسوب می‌شد و به یکباره با مشکلات عدیده‌ای نیز روبه رو شدند در واقع همزمان با بحران مالی2009 و آشکار شدن ناتوانی و نقاط ضعف بانک‌ها در یک سری از مسائل، شخص یا اشخاصی که همچنان نیز هویت واقعی آنها مشخص نیست در اقدامی دست به ابداع یک رمزارز زدند.
تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال
رمزارز(یا ارز رمزپایه) یک گونه از پول دیجیتال است که در آن تولید واحد پول و تایید اصالت تراکنش پول با استفاده از الگوریتم‌های رمزگذاری کنترل می‌شود و معمولاً به‌طور نامتمرکز در واقع یعنی بدون وابستگی به یک بانک مرکزی کار می‌کند.در حقیقت هرگونه ارزی که تنها به صورت دیجیتالی وجود داشته باشد و صادرکننده یا تنظیم‌کننده مرکزی نداشته باشد اما از سامانه توزیع شده برای ذخیره تراکنش‌ها و مدیریت انتشار واحدهای جدید استفاده کند رمزارز گفته می‌شود.
با این وجود میان ارزدیجیتال و رمزارز تفاوت‌هایی وجود دارد. ارز دیجیتال، اصطلاحی کلیدی برای توصیف تمام پول‌های الکترونیکی است و شامل ارز مجازی و رمزارز می‌شود.ارز دیجیتال تنها در قالب دیجیتال و الکترونیکی در دسترس است و بر خلاف یک دلار یا یک سکه، هیچ اعتبار و پشتوانه‌ای ندارد. ارزهای دیجیتال که تنها با استفاده از کیف پول الکترونیکی یا شبکه‌ای مشخص قابلیت خرج کردن یا منتسب کردن به یک فرد را دارند، معمولا پول دیجیتالی یا پول نقد سایبری نیز نامیده می‌شوند.
در سال ۲۰۱۴ رمزارز، ارز دیجیتالی تعریف شد که در آن از فنون رمزنگاری برای مقررات‌گذاری تولید واحدهای جدید ارز و تایید انتقال وجوه استفاده می‌شود و مستقل از یک بانک مرکزی فعالیت دارد اما امروزه هر گونه سامانه پول الکترونیکی که برای خرید و فروش آنلاین استفاده می‌شود و نیازی به بانک مرکزی نداشته باشد را رمزارز تعریف می‌کنند.
رمزارزها با اختراعشان توانستند نقاط ضعف موجود در نظام بانکی از جمله کارمزد بالا، متمرکز بودن، سرعت پایین در نقل و انتقال و غیره را رفع کنند در حقیقت برای رفع چنین نقاط ضعفی رمزنگاری این ارزها و عملکرد نامتمرکزشان مورد استفاده قرار گرفت. نخستین رمزارز نامتمرکزی که توسط ساتوشی ناکاموتو اختراع شد، بیت‌کوین است پس از آن رمزارزهای متعددی ایجاد شده است تا جایی که پس از گذشت 12 سال از اختراع اولین رمزارز در حال حاضر 12هزار رمزارز دیگر روی کار آمده است که به آنها آلت‌کوین یا کوین‌های جایگزین می‌گویند.
از آنجا که رمزارزها به صورت نامتمرکز اداره می‌شوند، قدرت کشورها برای کنترل اقتصاد (که معمولا از طریق بانک مرکزی اعمال می‌شود) را تضعیف می‌کند. این مساله توسط طرفداران آن یک ویژگی مثبت تلقی می‌شود، اما توسط برخی از دولت‌ها همین مساله یک ویژگی منفی محسوب شده و موجب مخالف با آنها می‌شود علاوه بر این ماهیت رمزنگاری‌شده تراکنش‌های مبتنی بر رمزارز باعث می‌شود که ردگیری این تراکنش‌ها دشوار یا غیرممکن باشد که این امر به عقیده برخی منتقدین زمینه‌ای مناسب برای استفاده از رمزارزها جهت پولشویی را فراهم می‌کند.
بسیاری از ما نمی‌دانیم که ارز دیجیتال یا رمزارزها یک فناوری جانبی هستند که در کنار ظهور فناوری‌های دیگر به وجود آمد. ساتوشی ناکاماتو که به عنوان مبدع بیت کوین شناخته می‌شود، اولین و شاید معروف‌ترین شخصی است که موضوع رمزارزها را بیان کرده است. در سال 2008 هنگامی که برای اولین بار نام «بیت کوین» برده شد، آقای ساتوشی اعلام کرد که «سیستم الکترونیکی نظیر به نظیر، برای جابجایی وجه نقد» ابداع کرده است.اما هدف او چیز دیگری بود، بسیاری از مخترعان ابزارهای مشابهی را پیش از وی ابداع کرده بودند.
در واقع اولین اعلام رسمی درباره بیت کوین به صورت یک سیستم تبادل وجه نقد الکترونیکی نظیر به نظیر برای جلوگیری از پرداخت‌های غیر مجاز به این معنی است که این سیستم به صورت غیرمتمرکز عمل کرده و هیچ سرور یا سازمان مرکزی در آن وجود نداشته است. این ابداع ساده، اما کاربردی ساتوشی سبب شد که او بتواند مجموعه‌ای از ابداعات دیگر را ارائه کند که سبب ایجاد یک سیستم مالی غیرمتمرکز شود.
رمزارز چگونه کار می‌کند؟
برای درک این مطلب که ارزهای دیجیتال به چه صورت کار می‌کنند، باید بدانید که هر سیستم پرداخت نیازمند داشتن حساب مشترکان، ترازنامه و سوابق تراکنش‌های مالی است درک این مطلب آسان است. اصلی‌ترین مسئله آن است که هر تراکنش در شبکه، نباید سبب تکرار شود و یا هر شخص نتواند بیش از حساب خود خرج کند. این مساله یعنی هر کاربر محدود به موجودی حساب خود باشد و بتواند به اندازه حسابش خرج کند. برای جلوگیری کردن از خرج مضاعف در سیستم‌های سنتی از یک سرور یا سازمان مرکزی استفاده می‌کنیم که تمام اطلاعات حساب‌ها، ترازنامه‌ها و تراکنش‌های انجام شده را در خود نگه می‌دارد.
در یک شبکه غیرمتمرکز، شما هیچ سرور یا سازمان مرکزی برای انجام این کار ندارید بنابراین نیازمند آن هستید که همه افرای که در یک شبکه حضور دارند را نسبت به اتفاقات مالی خودتان آگاه کنید. هر کدام از اعضایی که در یک شبکه ارز دیجیتال هستند، یک فهرست از تمام تراکنش‌های مالی تمامی اعضا را نزد خود نگه می‌دارد بنابراین تراکنش‌ها در زمانی معتبر است که با اطلاعات سابق تمام اعضا مطابقت داشته باشد، در غیر این صورت آن تراکنش غیرمعتبر است. به همین خاطر کسی نمی‌تواند بیشتر از حساب خود خرج کند.
اما چطور می‌توان چنین رمزارزهایی را به دست آورد و یا خرید و فروش کرد؟اگر بخواهیم نگاهی به مکانیسم‌های اجرایی فعالیت دیتابیس ارزهای دیجیتال بیندازیم باید بگوییم که یک رمزارز مانند بیت کوین شامل یک شبکه از کاربران است که به صورت نظیر به نظیر به همدیگر پیوند داده شده است. هر عضو تمام تاریخچه تراکنش‌ها را در خود ذخیره می‌کند و ترازنامه‌های حساب‌ها را با توجه به آنها به روز رسانی می‌کند.در یک تراکنش فایلی وجود دارد که اطلاعات را ذخیره و به اصطلاح امضا می‌کند به بیان ساده‌تر اطلاعات اولی را در پوشه بعدی و اطلاعات بعدی را در پوشه بعد از آن قرار می‌دهد که در حقیقت به این ساختار بلاکچین در اینجا هیچ اطلاعات خاصی وجود ندارد. این اطلاعات بعد از تایید و امضا در کل شبکه توزیع می‌شود و برای تمامی اعضای شبکه ارسال می‌شود و همه از انجام این تراکنش مطلع می‌شوند. انجام این توزیع توسط شبکه نطیر به نظیر (P2P) است. در واقع زیرساخت تمامی فعالیت‌ها توسط این شبکه انجام می‌شود.
امنیت رمزارز بالاست؟
یکی از مسائلی که در خصوص رمزارزها همواره ذهن سرمایه‌گذاران را به خود مشغول می‌کند این است که آیا خریدشان از امنیت کافی برخوردار است؟برای پاسخ به این سوال باید گفت برای جلوگیری از جعل و تراکنش‌های متقلبانه در این رمزارزها بر روی آنها رمزنگاری صورت می‌گیرد.باید بدانیم باوجود این‌که دریافت سود از معاملات ارز دیجیتال و حفظ ارزش دارایی، ویژگی‌های جالبی برای جذب کاربران به دنیای ارز دیجیتال هستند، افراد زیادی نسبت به ایمنی این نوع ارزها نامطمئن هستند، که این موضوع باعث می‌شود از معاملات مربوط به آن دوری کنند.به‌طور کلی کارشناسان زیادی درمورد ایمنی این نوع ارزها انتقاد کرده‌اند و درمورد بی‌ثباتی و نوسان آنها هشدار داده‌اند اما هیچکدام این موضوعات از محبوبیت ارزهای دیجیتال کم نکرده است و حتی باعث شده است که روز به‌روز به معاملات ارزهای دیجیتال اضافه شود.
نقش پررنگ ایرانی‌ها در بازار رمزارز
طبق آماری که در سال ۱۳۹۷ توسط رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی منتشر شده است، کاربران ایرانی بیش از ۲.۵ میلیارد دلار ارز دیجیتال خریداری کرده‌اند در حال حاضر گفته می‌شود بیش از 12 میلیون ایرانی در این بازار فعالیت می‌کنند این موضوع به‌تنهایی نشان‌دهنده میزان اعتماد و محبویت ارزهای دیجیتال در ایران است.از طرف دیگر، تاکنون هیچ اخبار منفی درمورد امنیت ارزهای دیجیتال منتشر نشده است البته حقیقت ماجرا این است که سرمایه‌گذاری در رمزارز می‌تواند برای یک شخص سودآور باشد یا نباشد. در واقع، موفقیت در این زمینه، کاملا بسته به قدرت تحلیل افراد، قدرت ریسک پذیری و تدبیر آنها دارد به احتمال زیاد تا به حال از افراد بسیاری شنیده‌اید که تمام سرمایه زندگی خود را در این بازار از دست داده‌اند و یا به یک میلیارد تبدیل شده‌اند بنابراین موفقیت در این بازار بستگی به تجربه و تبحر خود فرد دارد.نکته مهم برای ورود به معاملات ارز دیجیتال، این است که اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشید. آگاهی از نوع معاملات و قدرت تحلیل بازار در ارز دیجیتال حکم اسلحه‌های پر برای شکار را دارند البته توانایی افراد برای تحلیل وضعیت بازار به مرور زمان و براساس تجربه بالا می‌رود، فقط کافی است که در معاملات خود نسبت به میزان نوسانات ارز دیجیتال و ریسک‌های موجود در بازار هوشیار باشید.
