هشت توصیه برای تشکیل سبد سهام (پرتفوی)

تشکیل سبد سهام بهینه و متنوع از جمله ضروریات یک تجربه موفق در امر سرمایه گذاری است. برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار و کسب سود، باید از سواد مالی کافی نیز علاوه‌بر داشتـن سرمایه برخوردارد بود. یکی از مفاهیمی که در بازار سرمایه مطرح است پرتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری است. چگونگی تشکیل این پرتفوی و ترکیب سهام متناسب با سطح ریسک‌پذیری و استراتژی شخص سرمایه‌گذار از جمله مسائل مهمی است که در این مقاله از کاریزما به آن میپردازیم.

سبد سهام (پرتفوی) چیست؟

سـبد سهام یا پرتفوی ترکیبی از سهم‌های مختلفی است که یک سرمایه‌گذار آن‌ها را خریداری کرد‌ه و جزو دارایی‌های وی به شمار می‌آیند. پرتفوی می‌تواند براساس اهداف، انتظارات و میزان ریسک‌پذیری هر فرد متفاوت باشد. حتماً بارها جمله معروف، همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نگذارید را شنیده‌اید. این ضرب‌المثل قدیمی نشان‌دهنده آن است که به دلیل وجود ریسک‌‌‌های مختلف و برای جلوگیری از زیان بیشتر، باید گزینه‌های مختلفی برای سرمایه‌گذاری داشتـه باشید.

مقاله پیشنهادی: سهام چیست و بررسی انواع سهام در بورس

اصول و فنون تشکیل سبد سهام

با توجه به ماهیت نوسانی و ریسکی بازار سرمایه، برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و کاهش زیان در زمان بحران و افت قیمت سهام، لازم است سهام شرکت‌های مختلفی را در سبد دارایی خود قرار دهید. البته تشکیل سبد سهام با توجه به عوامل تأثیرگذار بر سبد دارایی‌ها، برای هر فرد می‌تواند متفاوت و پیچید‌ه باشد. بنابراین افراد ابتدا باید اهداف و انتظارات خود را مشخص کنند، سپس با در نظر گرفتـن استراتژی‌های معاملاتی، پرتفوی خود را به صورت بهینه تشکیل دهند. پرتفوی سهام می‌تواند در طول زمان تغییر کند و افراد می‌توانند براساس انتظارات خود، سبد سهامشان را تغییر دهند.

در ادامه این مقاله چند توصیه برای تشکیل سبد سهام (پرتفوی) توضیح داد‌ه خواهد شد.

1- تک سهمی ممنوع!

اولین و مهم ترین اصل در مدیریت پرتفوی این است که دارایی خود را میان چند سهم تقسیم کرد‌ه و از تک سهمی بودن بپرهیزید.

برخی اتفاقات تاثیر مستقیمی بر یک شرکت و سهام آن دارند، بنابراین همه شرکت‌ها تحت تاثیر آن رویداد قرار نمی‌گیرند. با تنوع‌بخشی به سبد سهام می‌توان ریسک غیر سیستماتیک را کاهش داد.

هر چه تعداد سهم‌های یک سبد بیشتر باشد ریسک غیر سیستماتیک نیز کمتر می‌شود. اما باید به این نکته توجه کرد که تنوع بیش از حد سبد سهام نیز موجب چالش‌هایی از جمله افزایش هزینه معاملاتی و صرف زمان قابل توجه برای بررسی سهم‌های مورد نظر می‌شود.

از سوی دیگر، تنوع بیش از حد سبد سهام می‌تواند مدیریت و کنترل دقیق سبد را با اختلال مواجه کند. مدیریت یک پرتفوی 4 سهمی به‌مراتب انرژی و زمان کمتری را نسبت به یک پرتفوی ۱۰ سهمی می‌طلبد. اما در مجموع تنوع‌سازی سبد سهام امکان کاهش ریسک را برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کند. اگر شما قادر نباشید پرتفوی بهینه و مناسبی را تشکیل دهید ممکن است زیان شما از ضرر تک سهمی بودن نیز بیشتر شود.

در هر صورت نباید از عدم تک سهمی؛ به عنوان یکی از نکات کلیدی در روش تشکیل سبد سهام غفلت کرد.

2- به سراغ سهام ارزنده بروید

در بورس، صنایع مختلفی در حال فعالیت هستند، بنابراین بسیار مهم است که سهام کدام شرکت را خریداری کنید. وضعیت کنونی و شرایط آینده هر صنعت را باید بررسی کرد و براساس نوع سبد موردنظر سهم‌ها را انتخاب می‌کنیم.

با استفاده از تحلیل تکنیکال و بنیادی می‌توان وضعیت شرکت‌های مختلف را تجزیه و تحلیل و سهم‌های مناسب را انتخاب کرد. چنانچه دانش کافی در این خصوص ندارید، می‌توانید از تخصص مشاوران حرفه‌ای بورس استفاده کنید.

همچنین اگر درباره تحلیل بازار سرمایه (تحلیل تکنیکال و بنیادی) تخصص کافی ندارید راهکار دیگری نیز وجود دارد، به این صورت که از صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا شرکت‌های سبدگردان استفاده کنید.

شرکت‌های سبدگردان کارشناسان خبره‌ای را در اختیار دارند که با مجوز رسمی از سازمان بورس به شما کمک می‌کنند که به بهترین بازدهی و هدف برسید. اگر طبق پیشنهادات شرکت‌های سبدگردان اقدام به خرید و فروش سهم کنید؛ شانس شما برای دریافت بازدهی مناسب بیشتر خواهد شد.

این مقاله را حتما بخوانید: 5 اشتباه رایج در سرمایه گذاری

3- صنایع پربازده را شناسایی کنید 

کارشناسان بازار سرمایه اعتقاد دارند که تنها متنوع‌سازی سبد سهام نمی‌تواند ریسک را کاهش دهد بلکه برای چیدمان سبد سهام کم‌ریسک، باید به سمت انتخاب سهام از صنایع مطلوب و پربازده رفت.

در زمان تشکیل پرتفوی ابتدا صنایع پربازده را شناسایی و از میان آن‌ها صنایع وشرکت‌های مورد نظر خود را انتخاب کنید. تمام سبد سهام خود را به یک صنعت خاص معطوف نکنید، داشتـن 5 سهم از یک صنعت فرقی با تک سهمی بود‌ن ندارد!

به عنوان مثال، اگر تمام سبد سهام خود را از شرکت‌های کشاورزی انتخاب کرده‌اید ریسک بالایی را نصیب خود کرده‌اید، به این دلیل که اگر رویدادی رخ دهد یا سیاستی اجرا شود که کل صنعت کشاورزی کشور را تحت تاثیر قرار دهد، تمام سهم‌های آن صنعت با افت قیمت مواجه می‌شوند.

به همین علت، توصیه می‌شود ترکیبی از چند صنعت را در سبد سهام خود داشتـه باشید که اگر اتفاق خاصی برای یک صنعت بیفتد، صنایع دیگر در امان بود‌ه و اینگونه ریسک فعالیت‌های اقتصادی‌تان نیز به‌طور چشم‌گیری کاهش پیدا خواهد کرد.

4- صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF هم گزینه خوبی هستند

بسیاری در نحوه تشکیل پرتفوی، به جای سرمایه‌گذاری مستقیم و خرید سهام، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم را انتخاب می‌کنند. در واقع علاوه‌بر سهام شرکت‌های برتر، می‌توان اقدام به خرید واحدهای به خرید واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های قابل‌معامله یا همان ETFها کرد.

صندوق‌های قابل معامله یا ETF نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که شامل دارایی‌های متنوع بود‌ه و به راحتی می‌توانید آنها را بخرید یا بفروشید. در واقع هر واحد ETF، یک پرتفویی از سهام و انواع اوراق بهادار است.

صندوق‌های ETF همانند دیگر سهام در بازار معامله می‌شوند و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند. به این صورت که در طول ساعت‌های معاملاتی بازار سهام شما می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق‌های ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.

انتخاب صندوق‌های ETF یا مشترک یک روش برای سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در داخل بازار سرمایه است. این صندوق‌ها از سوی یک تیم متخصص، حرفه‌ای و باتجربه بازار سرمایه تشکیل می‌شوند که قصد دارند بالاترین بازدهی را نصیب سرمایه‌گذاران خود کنند.

برای آشنایی با انواع صندوق های سرمایه گذاری کاریزما اینجا کلیک کنید.

5- بازارهای جهانی را مد نظر داشتـه باشید

سرمایه‌گذارن باید قبل از انجام هرگونه معامله‌ای، از خبرهای مهم و مسایل روز سیاسی و اقتصادی جهان مطلع شوند. آنها باید قیمت جهانی طلا، قیمت نفت، نرخ تورم و غیره را بررسی کنند و اصطلاحا پیگیر بازارهای جهانی باشند.

آنچه در بازارهای جهانی اتفاق می‌افتد، قطعا بر رویدادهای اقتصادی داخل کشور تاثیر دارد و برداشت غیر از این چندان درست نیست.

به طور مثال، اگر قیمت فلزات در بازار جهانی افت پیدا کند باید منتظر کاهش قیمت در بازار بورس تهران نیز باشید، این یک نمونه ساده از تاثیر بازارهای مختلف بر یکدیگر، در‌ بازار فلزات است.

پس هنگام تشکیل بهترین سبد سهام، با پیگیری مداوم اخبار و رویدادهای جهانی به‌ویژه در حوزه‌ای که سرمایه‌گذاری عمده انجام داده‌اید، ریک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید.

6- اهمیت تحلیل های سیاسی و اقتصادی را جدی بگیرید

برای چیدمان بهترین سبد سهام به روشی مناسب، هر روز اخبار رسانه‌های مختلف را پیگیری کنید. در جریان اخبار مهم و رویدادهای جاری داخل کشور بود‌ن برای موفقیت در سرمایه‌گذاری لازم است.

قبل از اینکه بخواهید اقدام جدید انجام دهید یا استراتژی خود را تغییر دهید به آخرین رویه‌های سیاسی و اقتصادی کشور توجه کنید و بر اساس آن درباره سبد سهام خود تصمیم‌گیری کنید.

اخبار و رویدادهای سیاسی و اقتصادی از جمله انتخابات ریاست جمهوری، ظهور تورم، بالا رفتن نرخ ارز و خبرهایی از قبیل مذاکرات بین‌المللی می‌توانند سیگنال‌های مهمی جهت انتخاب روش تشکیل سبد سهام باشند.

7- تعصب به سهم را کنار بگذارید

اینکه تنها به روند گذشته یک سهم توجه کنیم و با توجه به سودآوری مداوم آن طی چند سال اخیر اقدام به خرید آن کنیم؛ هیچ توجیه و منطقی را به کار نگرفته‌ایم.

سودآوری یک شرکت طی چند سال اخیر دلیل کافی و مناسبی برای این نیست که در آینده نیز سودآور باشد. ممکن است تحلیل‌ها و بررسی‌های کارشناسان بازار سهام برخلاف برداشت سرمایه‌گذار، خرید مجدد سهام شرکت را مجاز نداند.

اقدام به خرید بدون روش‌های تحلیل علمی و صرفا بر اساس اینکه سهام شرکتی در سال‌های گذشته سودآور بوده؛ سبد سهام شما را در معرض ریسک قرار می‌دهد.

8- براساس شایعات پیش نروید 

یکی دیگر از مهم‌ترین نکات در اتخاذ بهترین روش تشکیل سبد سهام، عدم برنامه‌ریزی براساس شایعات است. یک سرمایه‌گذار بازار سهام باید تنها به اخبار موثق و مهم توجه کند و بر اساس آنها چیدمان سبد سهام خود را طراحی کند.

اخبار مهم در معاملات بازار سهام نقش موثری دارند، به همین دلیل نباید در تله اخبار دروغ و تقلبی افتاد. زیرا برخی از سرمایه‌گذاران بزرگ در بازار شایعه‌سازی می‌کنند و با اخبار دورغی به سرمایه‌گذاران دیگر سیگنال غلط می‌دهند.

باید بسیار مراقب باشید که به دام این شایعات نیفتید و استراتژی تشکیل سبد سهام خود را تغییر ندهید.