زیر و بم صنایع برتر بورسی(صنعت غذایی)

یکی از صنایع مهم کشور که سهم ویژه‌ای از تبادلات تجاری کشور را شامل می‌شود و سهم قابل توجهی نیز در تولید ناخالص ملی دارد را باید صنعت غذایی کشور دانست.این صنعت نه تنها اثرگذاری مستقیم بر امنیت غذایی کشور دارد و از این حیث صنعتی استراتژیک برای کشور محسوب می‌شود بلکه با توجه به سهم قابل توجهی که در صادرات غیرنفتی بر عهده دارد نقش موثری نیز بر ارزآوری کشور از طریق صادارت محصولات متنوع به سایر کشورها بازی می‌کند. نگاهی اجمالی به برخی آمار موجود اهمیت این صنعت را بیش از پیش نشان می‌دهد.

باید این موضوع را در نظر داشت که سالانه چیزی حدود 130 میلیون تن مواد غذایی در کشور ما تولید می‌شود صنایع غذایی در اقتصاد کشور نقش ویژه‌ای را از حیث تعداد کارگاه صنعتی، ارزش افزوده و میزان اشتغال‌زایی بر عهده دارند.این صنعت با داشتن بیش از 2500 کارگاه تولیدی در بین 13 هزار کارگاه صنعتی با ده نفر کارگر و بیشتر، 8/16 درصد از کل اشتغال صنعتی کشور را بر عهده دارد و بنابراین یکی از بزرگ‌ترین صنایع کشور به لحاظ  اشتغالزایی محسوب می‌شود.

طبق آمار موجود در بهار ۱۴۰۰ تجارت محصولات کشاورزی و غذایی بالغ بر ۴/ ۶۵ میلیارد دلار بوده است.میانگین قیمت صادرات محصولات کشاورزی و غذایی طی مدت مورد بررسی حدود ۵۰۸ دلار به ازای هر تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل با افت حدود ۱۶ درصدی مواجه بوده است. میانگین قیمت واردات نیز طی بازه مورد بررسی با رشد ۲/ ۴۵درصدی نسبت به فصل نخست ۱۳۹۹ روبه رو بوده است.

اگر بخواهیم به مهم‌ترین مشکلات صنعت غذا بپردازیم، مشکلات تامین سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی و کمبود نقدینگی تولیدکنندگان این صنعت جهت خرید ماشین‌آلات به روز و تامین مواد و نهاده‌های تولید از مهم‌ترین این مشکلات محسوب می‌شود.در حالی که جهان در مراحل پساکرونا قرار دارد و تامین کالاهای اساسی یکی از اولویت‌های مهم هر کشوری محسوب می‌شود تقاضا برای موادغذایی نسبت به قبل افزایش قابل توجهی داشته است.صنعت غذا یکی از صنایعی که طی سال‌های اخیر میزان قبال توجهی تورم را نیز  تجربه کرده و به همین سبب معیشت خانوارها را با مخاطراتی روبه رو ساخته.

در ادامه حمیده صادقی تحلیلگر بازار سرمایه، کلیت صنعت غذا را مورد تحلیل قرار داده و چشم‌انداز این صنعت را برای سال 1401 تشریح کرده است که در ادامه می‌خوانید:

از افزایش هزینه تولید تا افزایش دوباره قیمت خوراکی‌ها

طبق آمار ارائه شده از سوی وزیر اقتصاد سال ۱۴۰۰ چهارمین سال متوالی به جهت رشد قیمت‌ها بوده است.تورم موجود و افزایش هزینه‌های تولید سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات مصرفی مردم را در سال۱۴۰۱ در برخواهد داشت همچنین توجه به روند شاخص‌های پیش‌نگر تورمی از احتمال خیز دوباره تورم حکایت دارد. این در حالی است که روند تصویب بودجه سال آینده در کمیسیون تلفیق مجلس از نبود عزم جدی برای کنترل هزینه‌ها حکایت دارد.تکیه بر روند کاهنده نرخ تورم ماهانه در چند ماه اخیر بدون توجه به شاخص‌هایی چون افزایش هزینه تمام‌شده کالاها و خدمات و همچنین وضعیت کسری بودجه دولت و اعتیاد بانک‌ها به منابع پرقدرت بانک مرکزی این فرضیه را تقویت می‌کند که دولت سال آینده نیز نبرد سختی با تورم خواهد داشت.

افزایش هزینه تولید

تازه‌ترین گزارش‌های مرکز آمار ایران از رشد هزینه تولید کالاها و خدمات در بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و خدمات، در پاییز امسال، حکایت دارد. تداوم این روند به‌معنای احتمال افزایش نرخ تورم بخش مصرف به‌ویژه در بازار کالاهای خوراکی و آشامیدنی است، کالاهایی که تغییرات قیمت آن‌ها به‌طور مستقیم بر سفره خانوارها اثر می‌گذارد. نرخ تورم نقطه به نقطه تولید بخش صنعت در پاییز امسال نسبت به پاییز سال گذشته ۴۶.۴درصد برآورد شده است پیش‌تر تورم تولید بخش صنعت در تابستان ۶۲.۳درصد تخمین زده شده بود.

نکته مهم این است که بیشترین افزایش هزینه تولید در بخش صنعت مربوط به ساخت محصولات کانی غیرفلزی و مواد شیمیایی و فرآورده‌های آن بوده که می‌تواند هزینه نهایی زنجیره تولید محصولات غذایی را بالا ببرد. از این‌رو دولت برای پایین آوردن نرخ تورم به جای سرکوب قیمت مصرف‌کننده و افتادن در دام سیاست‌های شکست‌خورده تنظیم بازار باید به حال کاهش هزینه تولید صنعتی فکری کند. افزون بر این نرخ تورم نقطه به نقطه خدمات در پاییز امسال به ۴۵.۸درصد رسیده که نسبت به ماه مشابه پارسال فقط ۲واحد درصد کاهش داشته است. بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه بخش خدمات، به‌گفته مرکز آمار، به فعالیت‌های تامین جا و غذا و فعالیت‌های اداری و پشتیبانی مربوط بوده که اثر آن بر افزایش زنجیره تامین کالاها نمایان خواهد شد.

لزوم توجه به تورم خوراکی‌ها

انتشار همزمان سه گزارش از وضع هزینه تولید بخش کشاورزی و دامداری سنتی، گاوداری‌ها و مرغداری‌های صنعتی نشان می‌دهد فصل پاییز تولیدکنندگان این بخش فصل پرتنشی را تحمل کرده‌اند و اصرار نهادهای سیاست‌گذار بر تثیبت قیمت کالاهای خوراکی تولید شده در بخش کشاورزی و دامداری می‌تواند زنجیره تولید و تامین این کالاها را در آینده با خطر مواجه سازد. به‌گفته مرکز آمار، هزینه تولید محصولات مرغداری‌های صنعتی در پاییز۱۴۰۰ نسبت به پاییز پارسال ۳۳.۴درصد رشد کرده و نرخ تورم سالانه آن به ۷۰.۶درصد رسیده است. افزایش خیره‌کننده هزینه تولید جوجه‌های یک‌روزه و تخم‌مرغ نطفه‌دار به‌ترتیب به میزان ۷۲.۸درصد و ۶۱.۹درصد به وضوح از احتمال جهش قیمت گوشت مرغ و تخم‌مرغ حکایت دارد.افزون بر این شاخص قیمت تولیدکننده محصولات گاوداری‌های صنعتی در پاییز امسال نسبت به ‌مدت مشابه سال قبل ۵۰.۴درصد رشد کرده و تولید گوساله پرواری با تورم ۴۹درصدی، نگهداری گاو شیری با تورم ۴۲درصدی و هزینه تولید شیر هم با رشد ۵۰.۸درصدی مواجه شده است.

با این وجود زنگ خطر جدی‌تر متوجه تولیدکنندگان و کشاورزان سنتی ایران است که در پاییز امسال با رشد ۸۹.۹درصدی هزینه تولید محصولات زراعی، رشد ۸۸.۱درصدی هزینه تولید غلات و جهش بهای تمام‌شده سبزیجات و حبوبات به میزان ۷۱.۷درصد مواجه شده‌اند. استمرار روند افزایشی قیمت تولید و محصولات زراعی و باغی نشان‌دهنده این است که قیمت مصرف‌کننده میوه و سبزیجات در ماه‌های آینده همچنان صعودی خواهد بود.

آمارها نشان می‌دهد قیمت‌های جهانی نیز در برخی اقلام با افزایش مواجه شده است.در حقیقت پس از افت قیمت‌های جهانی به واسطه کرونا، قیمت انواع روغن تقریبا دو برابر شده  و در سطوح قیمتی بالا ماندگار شده است.

ارزش بازار نمادهای مهم صنعت غذایی

بین قیمت اوره و روغن همبستگی قابل توجهی وجود دارد همانطور که مشاهده می‌کنید، با افت یا رشد یکی، قیمت دیگری نیز تغییر می‌کند. از طرفی با توجه به رشد قیمت اوره در 2 ماه اخیر، احتمال کاهش قیمت روغن خام کم است.

اثر افزایش قیمت روغن بر معیشت خانوار

با توجه به آن که مصرف اصلی روغن خوراکی در بخش خانوار انجام می‌شود، افزایش قیمت روغن در معیشت خانوار تاثیر مستقیم دارد، لذا از سال 97 دولت به این صنعت ارز ترجیحی 4200 تومانی داده و به نوعی باعث جلوگیری از افزایش قیمت روغن شده است. پس از گذشت حدود 4 سال تقریبا تمامی کارشناسان معتقدند که ارز ترجیحی باید حذف شود و در قالب کارت‌های اعتباری به خانوار اعتبار تعلق گیرد. لذا پیش‌بینی‌ها حاکی از حذف کامل ارز ترجیحی در سال 1401 دارد و در تحلیل 1401 فرض شده که حذف کامل این ارز صورت می‌پذیرد. این صنعت ریسک انرژی ندارد زیرا هزینه‌های انرژی بخش ناچیزی از بهای تمام شده را شامل می‌شود. ظرفیت اسمی واحدهای تولید روغن بیشتر از تولید فعلی بوده لذا ممکن است با برداشته شدن ارز ترجیحی و رقابتی‌تر شدن این صنعت، تعداد بازیگران افزایش یافته و سهم بازار شرکت‌های فعلی کاهش یابد و با اعطای تخفیفات بیشتر حاشیه سود نیز تحت فشار قرار گیرد.

چشم‌انداز سهم‌های مهم در سال 1401

غکورش

شرکت غکورش در سال 1400 ،310 هزارتن روغن خوراکی تولید کرده است و پیش‌بینی می‌شود در سال 1401 با راه‌اندازی خط جدید، 360 هزارتن روغن خوراکی تولید کند. هم چنین شرکت علاوه بر فعالیت تولیدی، فعالیت بازرگانی نیز دارد که منجر شده حاشیه سود شرکت نسبت به رقبای خود بیشتر باشد. هم چنین شرکت به دلیل داشتن مجموعه فروشگاه‌های زنجیره ای افق کوروش، از نظر خرده فروشی نسبت به رقبای خود شرایط بهتری برای فروش دارد. درصد  تقسیم سود بالا در شرکت نیز از پتانسیل‌های ویژه آن محسوب می‌شود.

غبشهر

 تولید معمول شرکت برابر 480 هزارتن بوده ولی در سال 99 با کاهش تولید به عدد 302 هزارتن رسیده و پیش‌بینی می‌شود طی دو سال آتی تولید شرکت در محدوده 420 هزارتن قرار گیرد. غبشهر در سال 99 با کاهش تولید همراه بود اما امسال با رشد تولید، توان تولید به اندازه ظرفیت عملی را دارد .این شرکت بزرگترین شرکت بورسی تولیدکننده روغن خوراکی است به تازگی افزایش سرمایه 633 درصدی خود را از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی‌ها انجام داده است. با توجه به افزایش احتمالی قیمت روغن خوراکی در سال آتی به نظر غبشهر با افزایش سهم بازار روبه‌رو می‌شود که می‌تواند سودسازی شرکت را افزایش دهد. متوسط درصد تقسیم سود شرکت طی سالیان گذشته برابر 45 درصد است.

غمارگ

 تولید معمول شرکت برابر 170 هزارتن بوده ولی در سال 99 با کاهش تولید به عدد 109 هزارتن رسیده و پیش‌بینی می‌شود طی دو سال آتی تولید شرکت به محدوده 135 هزار تن برسد. شرکت به تازگی افزایش سرمایه 1033 درصدی خود را از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی‌ها انجام داده است. در بین شرکت‌های روغنی پائین‌ترین ارزش بازار به تولید برای غمارگ است. درصد تقسیم سود پایین شرکت از نقاط ضعف شرکت محسوب می‌شود. غمارگ به دلیل ارزش بازار کوچک و اهرم مالی بالا معمولا برای بازار جذاب‌تر بوده و می‌تواند p/eبالاتری داشته باشد. بنابراین برخلاف ارزشیابی 240 تومانی به روش تنزیل سود تقسیمی پتانسیل رشد قیمتی در بازارهای با هیجان مثبت را خواهد داشت.

 

مفروضات ارزشیابی:

 ✓ نرخ بدون ریسک 21 درصد

 ✓  صرف ریسک بازار 12 درصد

 ✓ رشد ناشی از تورم معادل تورم بلند مدت 21 درصد

  ✓ رشد ناشی از انباشت سود معادل بازدهی 15 درصدی از مبلغ انباشت شده . ROE = 15%

 ✓ رشد ناشی از انباشت سود برای نماد غکورش به دلیل عملکرد بهتر از منابع خود، برابر 25 درصد فرض شده است.  ROE = 25%  .

تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر صنعت غذایی کشور

از منظر سهم از تجارت باید گفت گندم، کود، روغن خام بزرگترین سهم ممکن را دارند. اما کود احتمالا بیشترین تاثیر مستقیم و غیرمستقیم را بر قیمت محصولات غذایی خواهد گذاشت.با توجه به مقاصد صادراتی، سابقه و سهامداران صنعت آلومینیوم از جمله صنایع با تمرکز بالا در تملک نزدیکان پوتین است که احتمال تحریم آن‌ها را تشدید می‌کند. با توجه به بهبود قیمت نفت و گاز در صورت وقوع حمله کشورهای خاورمیانه احتمالا از افزایش قیمت‌های موادغذایی ضربه نخواهند خورد. اما کشورهای شمال آفریقا، ترکیه، افغانستان می‌توانند بیشترین ضربه را از درگیری‌ها در تامین مواد غذایی متحمل شوند. تامین دانه‌های روغنی و روغن خام در کشور ما نیز از روسیه و اوکراین صورت می‌گیرد و در صورت آسیب جریان تجارت کشور ما نیز متاثر خواهد شد.

 

مخاطرات تجارت‌ گندم ‌در ‌کوتاه‌مدت

با توجه به موقعیت قرارگیری تولیدات کشاورزی اوکراین  (مناطق سبز نقشه رو به رو) در صورتی که حمله گسترده صورت نگیرد ، از حمله محدود آسیب نخواهد دید و در کوتاه‌مدت احتمالا میزان صادرات گندم دو کشور روسیه و اوکراین مصون خواهد بود. در سناریو بدبینانه حمله گسترده یا تحریم گسترده مسکو  جریان تجارت این کالاها نیز دچار شوک خواهد شد. در بین دانه‌های روغنی و روغن خام تقریبا 75درصد روغن و دانه آفتابگردان از این دو کشور حاصل می‌شود که روغن آفتابگردان بیش‌ترین سهم مصرف در سبد روغن کشورمان را دارد اما بخش کشاورزی اوکراین شامل بخش بزرگی از کشاورزان و سرمایه‌گذاران خارجی است که می‌تواند در میان‌مدت موجب خروج سرمایه آن‌ها از تولید شود.

 تحلیل تکنیکال هفتگی شاخص گروه غذایی به جز قند و شکر

 

 تحلیل تکنیکال روزانه شاخص گروه غذایی به جز قند و شکر