انواع سفارشات در بورس؛ آشنایی با 4 نوع سفارش معاملاتی
برای معامله سهام در یک کارگزاری، انواع سفارش معاملاتی را داریم که به کمک آن‌ها می‌توان استراتژی‌های خرید و فروش را به بهترین شکل اجرا کرد. شناخت دقیق انواع سفارشات در بورس به معامله‌گران کمک میکند با کنترل بهتر ریسک و بهینه‌سازی زمان‌بندی معاملات، سودآوری خود را افزایش دهند. در این مطلب از کاریزما لرنینگ، انواع سفارشات خرید و فروش در بورس ایران را بررسی می‌کنیم. اگر می‌خواهید مانند حرفه‌ای‌ها معامله کنید، تا آخر این مطلب با ما همراه باشید.
انواع سفارش ها در سامانه معاملاتی
سفارش‌های معاملاتی از نظر زمان اجرا به دو دسته آنی و زمان‌دار تقسیم می‌شوند. سفارش‌های آنی یا فوری که در بازارهای جهانی به آن اسپات (Spot) نیز می‌گویند، در لحظه و بدون تاخیر اجرا می‌شوند.
دسته دوم، سفارش‌های زمان‌دار یا معوق (Pending) هستند که البته تنوع و کاربرد آن‌ها در بازارهای جهانی بیشتر است، اما برای خرید سهام در بورس ایران، از طریق سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها، 4 نوع سفارش داریم. انواع سفارشات خرید و فروش در کارگزاری‌ها عبارت‌اند از:
- سفارش روز
سفارش روز، نوعی درخواست خرید یا فروش سهام است که اعتبار آن در پایان روز معاملاتی به اتمام می‌رسد و خودکار از سامانه معاملات حذف می‌شود. در میان انواع سفارش معاملاتی، سفارش روز اولین و پراستفاده‌ترین نوع سفارش است.
در بعضی از کارگزاری‌ها، امکان ثبت سفارش هفته و ماه نیز وجود دارد و سفارش تا یک هفته و یک ماه بعد از ثبت، در هسته معاملات باقی می‌ماند و در صورتی که بازار به قیمت مد نظر برسد، سفارش اجرا می‌شود.
- سفارش معتبر تا لغو
در سفارش معتبر تا لغو محدودیت زمانی وجود ندارد و تا زمانی که معاملهگر به‌صورت دستی آن را حذف نکند، سفارش در هسته معاملات باقی می‌ماند. در بازارهای جهانی به این نوع سفارش، GTC (Good Till Canceled) می‌گویند. این نوع سفارش ریسک‌های خاص خود را دارد؛ از جمله اینکه در صورت توقف نماد، مبلغ سفارش تا زمان بازگشایی مجدد نماد بلوکه می‌شود.
- سفارش معتبر تا تاریخ
سفارش معتبر تا تاریخ (Good Till Date) یا سفارش مدت‌دار، سفارشی است که اعتبار آن در پایان تاریخی که معاملهگر مشخص میکند، به اتمام می‌رسد و حذف می‌شود. در تصویر زیر میتوانید نحوه انتخاب تاریخ برای سفارش را در سامانه معاملاتی کارگزاری کاریزما مشاهده کنید.
- سفارش انجام و حذف
سفارش انجام و حذف یا اجرای فوری و حذف (Fill Or Kill)، یک نوع سفارش محدود است که باید همان لحظه و به‌طور کامل اجرا شود و تمام حجم سفارش باید فوراً معامله گردد. اگر امکان انجام کامل سفارش در آن لحظه وجود نداشته باشد، سفارش به‌طور کامل لغو می‌شود و هیچ بخشی از آن اجرا نمیشود. این نوع سفارش زمانی استفاده می‌شود که معاملهگر بخواهد تمام حجم مد نظر (برای مثال 2000 سهم) را فقط در قیمتی مشخص بخرد یا بفروشد.
شما میتوانید بدون محدودیت، در تمامی کارگزاری‌ها از این چهار نوع سفارش معاملاتی استفاده کنید. پیشنهاد می‌کنیم ابتدا نحوه استفاده صحیح از سامانه معاملاتی کارگزاری خود را یاد بگیرید. کارگزاری کاریزما، سامانه معاملاتی اکسیر را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. در مقاله‌ای جامع در وبلاگ کاریزما با عنوان آموزش سامانه معاملاتی اکسیر، نحوه استفاده از این سامانه، به‌خصوص انواع سفارش گذاری را دقیق آموزش داده‌ایم.
ثبت سفارش در سامانه معاملاتی آفلاین
سفارش آفلاین یکی دیگر از انواع سفارش گذاری است که به معاملهگر این امکان را می‌دهد تا سفارش خود را در خارج از ساعات و روزهای معاملاتی ثبت کند. چنانچه به این شیوه ثبت سفارش کنید، سفارش شما در اولین روز کاری و در ساعات فعالیت بازار، توسط معاملهگر کارگزاری بررسی و ثبت می‌شود.
توجه داشته باشید که در این روش نمی‌توانید از انواع سفارش معاملاتی استفاده کنید و صرفاً گزینه‌های سقف قیمت و سقف زمانی را در اختیار دارید. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله‌ی زیر را مطالعه کنید:
مزایا و معایب انواع سفارشات در بورس
هر یک از انواع سفارشات در بورس ایران، مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند. برای مثال، سفارش معتبر تا تاریخ، به معاملهگر این امکان را می‌دهد که برای تحلیل خود زمان مشخصی را تعیین کند و نیازی به بررسی روزانه بازار نداشته باشد. اما همین سفارش ممکن است در شرایط نامناسب بازار اجرا و سبب ضرر شود.
بنابراین میتوانیم نتیجه بگیریم استفاده از انواع سفارش معاملاتی به استراتژی شما به‌عنوان معاملهگر بستگی دارد. یک نوع سفارش ممکن است برای معامله‌گران روزانه مزیت و برای معامله‌گرهایی که دید بلندمدت دارند، بی‌استفاده باشد. در واقع سوال درست این است که هر یک از این چهار نوع سفارش معاملاتی، کجا کاربرد دارند. در پاراگراف بعدی، این سوال را پاسخ می‌دهیم.
از کدام نوع سفارش معاملاتی استفاده کنیم؟
همانطور که اشاره شد، استفاده از انواع سفارش معاملاتی در درجه اول به استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد و ممکن است استفاده از هر چهار نوع سفارش معاملاتی در استراتژی شما کاملاً منطقی و قابل توجیه باشد. اما به‌طور کلی نسخه جامع استفاده از انواع سفارشات در بورس را در جدول زیر ارائه داده‌ایم:
| کاربرد انواع سفارش گذاری در بورس ایران | ||
| انواع سفارش | کابرد | زمان مناسب |
| روز | معاملات روزانه و نوسان‌گیری | خرید یا فروش در همان روز جذاب است و شاید روز بعد شرایط تغییر کند. |
| معتبر تا لغو | سرمایه‌گذاری بلندمدت | دید بلندمدت وجود دارد و قیمت و اجرای سریع مد نظر نیست. |
| معتبر تا تاریخ | سرمایه‌گذاری برنامه‌ریزی‌شده | پیش‌بینی می‌شود قیمت تا تاریخ مشخصی به سطح مورد نظر برسد. |
| انجام و حذف | خرید یا فروش با شرایط خاص | تمام حجم مد نظر فقط در قیمت مد نظر خریداری یا فروخته شود یا اصلاً معامله انجام نشود. |
آنچه در این مطلب گفتیم
در این مقاله در مورد انواع سفارش خرید و فروش در بازار بورس ایران صحبت کردیم. در مواقعی امکان خرید یا فروش یک نماد وجود ندارد؛ بنابراین میتوانید با یک استراتژی مناسب، درخواست خرید یا فروش خود را به‌صورت یک سفارش در هسته معاملات ثبت کنید تا در شرایط مناسب اجرا شود. در بورس ایران چهار نوع سفارش معاملاتی وجود دارد که شامل روز، معتبر تا لغو، معتبر تا تاریخ و انجام و حذف می‌شود.
استفاده از انواع سفارشات در بورس به استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد. برای مثال اگر دارید یک سهم را برای بلندمدت خریداری کنید و قیمت فعلی اولویت نیست، میتوانید از سفارش معتبر تا لغو استفاده کنید تا هر زمان که شرایط خرید مهیا شد، درخواست شما انجام شود. اگر در مورد انواع سفارش‌ها در بورس سوال یا تجربه‌ای دارید، در قسمت دیدگاه‌های این مطلب با ما گفت‌وگو کنید.
سوالات متداول
در بورس ایران امکان ثبت چهار نوع سفارش روز، معتبر تا تاریخ، معتبر تا لغو و انجام و حذف وجود دارد.
در سفارش معتبر تا تاریخ میتوانید مشخص کنید سفارش شما تا چه تاریخی در هسته معاملات فعال باشد و اگر تا تاریخ مد نظر، سفارش اجرا نشود، از هسته معاملات حذف خواهد شد.
چنانچه معاملهگر بخواهد تمام حجم مد نظر او، برای مثال 1000 سهم، فقط و فقط در یک قیمت خاص، برای مثال 100 تومان، خریداری یا فروخته شود، از سفارش انجام و حذف استفاده میکند. در صورتی که قیمت یا حجم محقق نشوند، معامله انجام نمیشود.
