صندوق درآمد ثابت چیست؟ بهترین گزینه برای سرمایه گذاری کم ریسک
صندوق درآمد ثابت چیست؟ بهترین گزینه برای سرمایه گذاری کم ریسک
صندوق درآمد ثابت یکی از روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازار سرمایۀ است و میتوان آن را نقطه مقابل خرید سهام در بورس معرفی کرد. اولین نکته اینکه صندوق درآمد ثابت بیشتر روی اوراق با درآمد ثابت، اوراق مشارکت، و سپردههای بانکی سرمایهگذاری میکند و از این جهت، ریسک بسیار کمی دارد. در ادامه، از صفر تا صد توضیح خواهیم داد که صندوق درآمد ثابت چیست؟
این صندوقها سود ماهانه دارند و اگر دنبال ماجراجویی و هیجان در بازار بورس نیستید، میتوانید از صندوقهای با درآمد ثابت به عنوان یک جایگزین عالی بهجای پسانداز و سپردههای بانکی استفاده کنید. سود این صندوقها نسبت به ریسکی که متحمل میشوید، بسیار خوب است. همچنین، رد پای صندوقهای درآمد ثابت را میتوانیم در بسیاری از پرتفوهای سرمایهگذاری ببینیم که این خود نشان میدهد این صندوقها چقدر در بازار سرمایه اهمیت دارند. در این مطلب ار کاریزما لرنینگ، صفر تا صد بررسی میکنیم که صندوق درآمد ثابت چیست و چه انواعی دارد. با ما در این مطلب همراه باشید.
صندوق درآمد ثابت چیست و نحوه فعالیت این صندوق ها به چه صورت است؟
طبق تعریفی که سایت اینوستوپدیا (Investopedia) ارائه داده است: «درآمد ثابتها به آن دسته از اوراق بهادار سرمایه گذاری اطلاق میشود که در زمان سررسید، سود ثابت یا سود سهام به سرمایهگذاران پرداخت میکنند. در زمان سررسید، سرمایهگذاران میتوانند اصل مبلغی که در ابتدا سرمایهگذاری کردهاند را نیز دریافت کنند. اوراق قرضه دولتی و شرکتی رایجترین نوع درآمد ثابتها هستند.»
فرض کنید سرمایهی زیادی در اختیار دارید و ایدهای برای سرمایهگذاری و تمایلی برای ریسک کردن و سرمایهگذاری در بازاری مانند بورس (یا سایر بازارها) ندارید. از طرفی، نگران کاهش ارزش پول خود نیز هستید. قطعاً افراد دیگری نیز شرایط مشابه را تجربه میکنند. در این شرایط، سرمایهگذاری در صندوق درآمد ثابت بهترین راه حل است. این صندوقها، ورود عموم افراد به بازار سرمایه و سرمایهگذاری غیرمستقیم را تسهیل میکنند.
برای اینکه با مفهوم «صندوق سرمایهگذاری» بهتر و کاملتر آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم مقالهی زیر را مطالعه کنید.
منظور از سرمایهگذاری غیرمستقیم این است که شما سرمایۀ خود را در اختیار یک نهاد مالی قرار میدهید و مستقیم درگیر خرید و فروش سهام و غیره نمیشوید و تمام مسئولیت را واگذار میکنید.
صندوقهای درآمد ثابت، تحت نظر شرکتها و گروههای مالی، مانند گروه مالی کاریزما، به جمعآوری سرمایه از سرمایهگذارها میپردازند. سپس مدیر صندوق، سبدی از داراییهای مختلف شامل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اسناد خزانه اسلامی و غیره که ریسک بسیار کمی دارند را تشکیل میدهد و روی این داراییها سرمایهگذاری میکند.
به صلاحدید مدیر صندوق و کارشناسها، بخش بسیار کوچکی از دارایی این صندوقها نیز میتواند در سهام شرکتهای بورسی سرمایهگذاری شود. در نهایت، کارمزد کمی بابت مدیریت داراییهای صندوق از سرمایهگذارها گرفته میشود و بسته به نوع صندوق، سرمایهگذارها سود دریافت میکنند. در ادامه با جزئیات پرداخت سود صندوقهای درآمد ثابت نیز بیشتر آشنا میشویم.
چند اصطلاح کاربردی در صندوق های درآمد ثابت
قبل از ادامهی مطلب، بهتر است خیلی کوتاه با چند اصطلاح مهم و کاربردی در بحث سرمایه گذاری در صندوقهای درآمد ثابت آشنا شویم تا درک مطلب در ادامه آسانتر باشد. این نکته را به خاطر بسپارید که کلمهی «ثابت» به این معنی نیست سود مشخصی از پیش تعیین شود و حتماً برای مثال هر ماه 33 درصد سود پرداخت شود! بلکه، به برنامهی زمانی مشخصی اشاره دارد و سود بایستی در بازۀ زمانی مشخصشده پرداخت شود.
1. واحد سرمایهگذاری
«واحد» در صندوق معادل سهام در بورس است. برای مثال، شما در بورس 500 سهم از یک شرکت را خریداری میکنید. حال اگر 500 واحد از یک صندوق صدور و ابطالی را خریداری کنید، شما مالک 500 واحد از کل واحدهای آن صندوق هستید.
2. NAV صندوق
عبارت «NAV» یعنی ارزش خالص داراییها یا به عبارت دیگر، اگر بدهیهای صندوق را از داراییهای فعلی کم کنیم، NAV صندوق بهدست میآید. حال اگر NAV صندوق را بر تعداد واحدهای صندوق تقسیم کنیم، ارزش ذاتی هر واحد بهدست میآید. مفهوم «NAV هر واحد صندوق» معادل «قیمت هر سهم» در بازار بورس است.
3. NAV صدور
«صدور» یعنی خرید، و NAV صدور همان قیمت واحدهای صندوق هنگام خرید است.
4. NAV ابطال
«ابطال» برعکس صدور، به معنی فروش است و زمان فروش واحدهای سرمایهگذاری در صندوقها، از عبارت NAV ابطال استفاده میشود.
5. صدور واحد
در صندوقهای صدور و ابطال، از اصطلاح «صدور واحد» برای سرمایهگذاری و خرید واحدهای صندوق استفاده میشود.
6. ابطال واحد
اصطلاح «ابطال واحد» در صندوقهای صدور و ابطال به فروش واحدهای یک صندوق اشاره دارد. وقتی شما به عنوان سرمایهگذار، برای مثال 1000 واحد از یک صندوق صدور درآمد ثابت از نوع صدور و ابطال را خریداری میکنید، در واقع، 1000 واحد از صندوق به نام شما صادر میشود. و وقتی دارایی خود را میفروشید، در واقع واحدهای صندوق باطل میشوند و دیگر تحت مالکیت شما نیستند.
توجه داشته باشید که این موضوع در صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) صدق نمیکند و واحدهای این نوع صندوقها، همانند سهام در بورس معامله میشود.
ترکیب دارایی های صندوق درآمد ثابت چگونه است؟
صندوقهای با درآمد ثابت، از آنجایی که ریسک بسیار کمی (تقریباً برابر با صفر) دارند، بایستی از ترکیب دارایی مشخصی پیروی کنند. بنابراین، معمولاً در صندوقهای درآمد ثابت، با چنین ترکیبی از داراییهای مواجه هستیم:
ترکیب داراییهای صندوق درآمد ثابت همواره بهگونهای است که بیشترین بازدهی نصیب صندوق و سرمایهگذارها شود و در عین حال، ریسک تا حد ممکن پایین باشد.
اوراق درآمد ثابت چیست؟
اوراق درآمد ثابت، نوعی ابزار سرمایهگذاری است که ریسک پایینی دارد و سود معینی را در یک بازۀ زمانی معین به سرمایهگذار پرداخت میکند. بازدهی اوراق درآمد ثابت معمولاً از سود بانکی بیشتر است.
در این نوع سرمایهگذاری، مقدار سود تغییر میکند، اما ناشر سهام، مقدار مشخصی را به عنوان حداقل سود، تضمین میکند که در اصطلاح به آن «سود علیالحساب» میگویند. کلمهی «ثابت» در عبارت «اوراق درآمد ثابت»، به همین سود علیالحساب اشاره دارد. اوراق درآمد ثابت:
- از لحاظ ریسک، شبیه به سپردهگذاری در بانک هستند.
- سود آنها از بانک بیشتر است.
- اما سود کمتری نسبت به سهام دارند.
اوراق با درآمد ثابت، به دو نوع اوراق بدهی و گواهی سپرده تقسیم میشوند.
نوع اول اوراق درآمد ثابت: اوراق بدهی
اوراق بدهی را دولت و شرکتها با هدف جمعآوری سرمایه مورد نیاز خود، منتشر میکنند. این اوراق را میتوان به دو دستهی اوراق مشارکت و اوراق قرضه تقسیم کرد. نسبت به نوع دوم یعنی گواهی سپرده، اوراق بدهی رایجتر هستند.
اوراق قرضه چیست؟
مفهوم اوراق قرضه در واقع به یک نوع برگه قابل معامله اشاره دارد که بعد از سررسید، اصل و سود آن به سرمایهگذار عودت داده میشود. در مقایسه با سهام، این اوراق ریسک کمتری دارند. از لحاظ نرخ بهره نیز این اوراق به دو نوع ثابت و شناور تقسیم میشوند. از منظر سازمان منتشرکننده، اوراق قرضه را میتوان به اوراق قرضه شهرداری، اوراق قرضه دولتی و اوراق قرضه شرکتی تقسیم کرد.
اوراق مشارکت چیست؟
دولت یا شرکتهای بزرگ، برای اجرای پروژههایی خاص مانند ساخت فرودگاه، جاده، و غیره، و همینطور با هدف تامین مالی، اقدام به انتشار اوراق مشارکت میکنند. شراکت در سود مبتنی بر مبلغ اسمی این اوراق است. اوراق مشارکت نیز به دو دستۀ ساده و مرکب تقسیم میشوند.
نوع دوم اوراق درآمد ثابت: گواهی سپرده
گواهی سپرده، نوعی از اوراق بهادار با درآمد ثابت است که توسط بانکها منتشر میشود. تضمین پرداخت اصل سرمایه و سود نیز برعهدهی بانک است.
- گواهی سپرده، تاریخ سررسید و نرخ سود ثابت دارد.
- شخص حامل، این حق را دارد که سود سپرده دریافت کند.
- مدت زمان گواهی سپرده، بین یک تا پنج سال است.
گواهی سپرده به دو نوع مدتدار ویژه سرمایهگذاری عام و مدتدار ویژه سرمایهگذاری خاص تقسیم میشود. سرمایهگذاری در اوراق با درآمد ثابت، ریسک بسیار پایینی دارد و سرمایهگذار از مزایایی مانند سود دورهای و ضمانت اصل سرمایه و سود بهرهمند میشود.
اما گاهی افزایش تورم باعث میشود سود حاصل از سرمایهگذاری در اوراق با درآمد ثابت به چشم نیاید. همینطور، افزایش نرخ بهره، سبب میشود سود بانکی افزایش یابد و سرمایهگذارها بیشتر به سپردهگذاری در بانکها تمایل داشته باشند و ارزش این اوراق کاهش یابد.
تقسیم بندی صندوق های درآمد ثابت
صندوقهای درآمد ثابت را میتوان بر اساس معیارهای مختلف دستهبندی کرد. اگر بخواهیم تمام دستهبندیها را پوشش دهیم، میتوانیم صندوقها را بر اساس چهار معیار طبقهبندی کنیم. این چهار معیار عبارتاند از:
- بر اساس ترکیب دارایی
- بر اساس تقسیم سود
- بر اساس نوع معامله
- بر اساس کارکرد
صندوق های درآمد ثابت بر اساس ترکیب دارایی
صندوقهای درآمد ثابت بر اساس ترکیب دارایی به دو نوع «عادی» و «نوع دوم» تقسیم میشوند.
1. صندوق درآمد ثابت عادی
در صندوق درآمد ثابت عادی، 85 درصد از داراییهای صندوق باید به اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی اختصاص یابد. مدیر صندوق درآمد ثابت عادی مجاز است حداکثر ۱۰ درصد از دارایی صندوق را در صندوقهای سرمایهگذاری و تا سقف ۱۰ درصد را در سهام، حق تقدم سهام و اوراق اختیار معاملاتی مربوط به سهام سرمایهگذاری کند.
2. صندوق درآمد ثابت نوع دوم
در صندوقهای درآمد ثابت نوع دوم، مدیر صندوق میتواند تا 5 درصد داراییهای صندوق را به خرید سهام اختصاص دهد. البته مدیر صندوق الزامی به خرید سهام ندارد و میتواند این کار را انجام ندهد. البته در هیچکدام از صندوقهای درآمد ثابت الزامی برای سرمایهگذاری در سهام وجود ندارد!
صندوقهای درآممد ثابت نوع دوم، تقسیم سود ماهانه ندارند و سود آنها به صورت تجمیعی (افزایش NAV واحدهای صندوق) پرداخت میشود.
صندوق های درآمد ثابت بر اساس تقسیم سود
تقسیم سود صندوقهای درآمد ثابت به دو صورت انجام میشود:
1) ماهانه: در بازهی زمانی یک ماهه، سود صندوق درآمد ثابت محاسبه و به حساب سرمایهگذار واریز میشود.
2) افزایش NAV واحدهای صندوق: بهجای پرداخت سود ماهانه، ارزش یا همان NAV واحدهای صندوق افزایش مییابد و در واقع سود به NAV واحدهای صندوق اضافه میشود.
صندوق های درآمد ثابت بر اساس نوع معامله
صندوقهای درآمد ثابت را بیشتر بر اساس نوع معامله طبقهبندی میکنند و میشناسند. خرید و فروش این صندوقها، از دو حالت خارج نیست:
- صندوقهای “ETF” یا قابل معامله در بورس
- صندوقهای صدور و ابطالی
1. صندوق درآمد ثابت قابل معامله در بورس (ETF)
صندوقهای درآمد ثابت قابل معامله در بورس (Exchange-Traded Fund)، که به ایتیاِف (ETF) نیز معروف هستند، دقیقاً مانند سهام در بورس، قابلیت معامله و خرید و فروش دارند. به عبارت دیگر، شما میتوانید واحدهای این صندوقها را از شنبه تا چهارشنبه در طول روز در بازار بورس معامله کنید. نقدشوندگی صندوقهای قابل معامله در بورس، نسبت به نوع بعدی یعنی صدور و ابطالی، بیشتر است.
2. صندوق درآمد ثابت صدور و ابطالی
صندوقهای صدور و ابطالی، از نظر عملکرد تفاوت عجیبی با ETFها ندارند؛ بلکه تفاوت این دو صندوق در نحوۀ خرید و فروش آنها است. برای خرید (یا فروش) واحدهای صندوقهای صدور و ابطالی، بایستی به:
- سایت صندوق،
- اپلیکیشن اختصاصی صندوق،
- یا شعب صندوق
مراجعه کنید و خرید و فروش خود را انجام دهید. به عبارت دیگر، این صندوقها کمی اختصاصی هستند!
صندوق های درآمد ثابت بر اساس کارکرد
اگر بخواهیم صندوقهای درآمد ثابت را بر اساس کارکرد دستهبندی کنیم، سه دستهبندی خواهیم داشت:
- صندوقهای درآمد ثابت عادی
- صندوق سرمایهگذاری مختص اوراق دولتی
- واحدهای عادی صندوق سرمایهگذاری اهرمی کاریزما
1. صندوق های درآمد ثابت عادی
صندوقهای درآمد ثابت عادی، مرسومترین صندوقها هستند و در اکثر شرکتهای سبدگردان، گروههای مالی، کارگزاریها و غیره، اکثر صندوقها، صندوقهای درآمد ثابت عادی هستند.
زمانی که از صندوق درآمد ثابت صحبت میکنیم، منظور همین صندوقهای درآمد ثابت عادی هستند. اولین و قدیمیترین صندوقها نیز، صندوقهای عادی هستند و به مرور زمان، صندوقهای درآمد ثابت با کارکردهای خاص، بهوجود آمدند. این صندوقها همیشه بیشترین تعداد سرمایهگذار را داشته و دارند. صندوقهای «کمند» و «کارا» کاریزما با بیش از 47000 نفر سرمایهگذار از این نوع به حساب میآیند.
2. صندوق سرمایه گذاری مختص اوراق دولتی
حداقل ۹۵ درصد از داراییهای صندوق درآمد ثابت اوراق دولتی در اوراق با درآمد ثابت، اسناد خزانه اسلامی و گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی سرمایهگذاری میشود. همچنین، حداقل ۷۵ درصد از کل داراییها نیز بایستی به اوراق بهادار با درآمد ثابت منتشرشده از طرف دولت و اسناد خزانه اسلامی اختصاص یابد. این نوع صندوقها، مجوز سرمایهگذاری در سهام ندارند و عملاً ریسک این صندوق برابر با صفر است.
3. واحدهای عادی صندوق سرمایه گذاری اهرمی کاریزما
صندوق اهرمی نوعی صندوق سرمایهگذاری است که با کمک اهرم مالی، به سرمایهگذار امکان میدهد سود بیشتری کسب کند. این نوع صندوق، دو نوع واحد عادی و ممتاز دارد. افراد عادی صرفاً میتوانند واحدهای عادی صندوق را معامله کنند. بنابراین، واحدهای عادی صندوق سرمایهگذاری اهرمی، خود یک نوع صندوق درآمد ثابت از نوع صدور و ابطالی است که شما میتوانید روی این واحدها سرمایهگذاری کنید.
صندوق های درآمد ثابت چقدر سود می دهند؟
صندوقهای درآمد ثابت بخش زیادی از دارایی خود را به خرید اوراق خزانه اسلامی یا «اخزا» اختصاص میدهند. اخزا، نوعی اوراق درآمد ثابت از نوع اوراق بدهی است که توسط دولت با هدف تامین نیازهای مالی منتشر میشود. از آنجایی که این اوراق ریسک تقریباً معادل با صفر دارند، نقش قابل توجهی در صندوقهای درآمد ثابت ایفا میکنند. پس، در طرف دیگر میتوانیم اینطور نتیجه بگیریم که صندوقهای درآمد ثابت و سود آنها به نرخ اوراق خزانه اسلامی وابسته است.
اما اگر بخواهیم آمار و اعداد را به میان بیاوریم، در حال حاضر و در زمان نگارش این مقاله، نرخ سود صندوقهای درآمد ثابت حداقل 30 درصد در سال است. در حال حاضر، میتوان بین 20 تا 30 درصد سود اسمی برای صندوقهای درآمد ثابت در نظر گرفت. البته، صندوق سرمایهگذاری اهرمی کاریزما (واحدهای عادی) سود بالاتری ارائه میدهد:
- حداقل 30% سالانه
- حداکثر 31% سالانه
حال بپردازیم به اصل ماجرا، یعنی این پرسش که مزایای صندوق درآمد ثابت چیست؟
مزایای سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت
اگر بخواهیم در مورد مزایای سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت صحبت کنیم، ساعتها میتوانیم مطلب بنویسیم. اما به اختصار، چهار مورد را میتوان به عنوان اصلیترین مزایای صندوقهای درامد ثابت در نظر گرفت. این چهار مورد عبارتاند از:
1) ریسک پایین
اصلیترین مزیت صندوقهای درآمد ثابت، ریسک بسیار پایین و بعضاً صفر آنها است. سطح ریسک پایین برای افرادی که به هیچ عنوان دوست ندارند سرمایۀ آنها در بازار سرمایه به خطر بیفتد، یک نعمت است! علاوه بر ریسک پایین، میتوان کسب درآمد ثابت بعضاً ماهانه را نیز به عنوان مزیت دیگر در نظر گرفت.
2) نقدشوندگی بالا
مزیت بزرگ بعدی صندوقهای درامد ثابت، نقدشوندگی بالای آنها نسبت به سایر روشهای سرمایهگذاری است. شما تقریباً هر زمان که بخواهید میتوانید به راحتی، همانند فروش سهام، واحدهای صندوق درآمد ثابت خود را به فروش برسانید و نقد کنید.
علاوه بر این، برخلاف سپردهگذاری در بانک، نه تنها هیچ جریمهای بابت برداشت پیش از موعد شامل حال شما نمیشود، بلکه سود نیز روزشمار است و تا روز آخر سود برای شما محاسبه خواهد شد. واریز پول نیز در سریعترین زمان ممکن و حداکثر تا روز بعد از فروش یا ابطال، انجام میشود.
3) شروع با سرمایه کم
سرمایۀ پایین یا نداشتن سرمایۀ زیاد برای آنهایی که به سرمایهگذاری علاقهمند هستند، همواره یک دغدغه است. خوشبختانه برای این موضوع راه حل وجود دارد.
شما میتوانید با حداقل 100 هزار تومان و حتی کمتر (در صورتی که واحدهای صندوقهای صدور و ابطالی را خریدای کنید) سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت را آغاز کنید. سپس، با گذشت زمان، مازاد درآمد خود را مجدد در صندوق واریز کنید و همزمان از کسب سود موثر (مرکب) نیز لذت ببرید.
4) مدیریت حرفهای داراییها
صندوقهای سرمایهگذاری همواره از حضور بهترین کارشناسها و تحلیلگرها به منظور مدیریت داراییهای صندوق بهره میبرند. پس در حقیقت سرمایۀ شما توسط بهترین افراد حوزۀ بازار سرمایۀ مدیریت میشود و نیازی نیست شما به عنوان سرمایهگذار وقت خود را صرف آموزش مفاهیم بازار سرمایه کنید.
حضور صندوق های درآمد ثابت در اکثر پرتفوها
صندوقهای درآمد ثابت را میتوانیم در اکثر سبدهای سرمایهگذاری مشاهده کنیم. برای نمونه، یکی از رایجترین استراتژیها در بازار سهام، که بسیاری از معاملهگران حرفهای از آن استفاده میکنند، به این صورت است که معاملهگر بهجای خرید سهام، بخش از پول خود را به بازار اختیار معامله اختصاص میدهد و مابقی آن را در صندوق درآمد ثابت سرمایهگذاری میکند.
معاملهگر سود خود را از یک طرف از بازار اختیار معامله دریافت میکند و در طرف دیگر بدون هیچ زحمت خاصی صندوق درآمد ثابت به او سود میدهد. به این ترتیب نهتنها ارزش پول او کم نشده، بلکه با یک ترفند ساده، همزمان از سرمایهگذاری و معاملات خود نهایت استفاده را میکند. همچنین در شرایطی که شاهد نوسانات اقتصادی هستیم، بسیاری از سرمایهگذاران ترجیح میدهند روی سرمایهی خود ریسک نکنند و آن را در جایی مطمئن با کمترین میزان ریسک سرمایهگذاری کنند. صندوقهای درآمد ثابت مانند کارا، قطعاً اولین انتخاب هستند.
صندوقهای درآمد ثابت چه معایبی دارند؟
وقت آن رسیده که از خوبیها فاصله بگیریم و بگوییم معایب صندوق درآمد ثابت چیست؟ از آنجایی که سرمایهگذاری در این نوع صندوقها ذاتاً کمریسک و بدون ریسک است، نمیتوان معایب زیادی را برای درآمد ثابتها لیست کرد. شاید بزرگترین ایراد یا نقطه ضعف صندوقهای درآمد ثابت این باشد که در مقایسه با سایر بازارها، مانند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال، سود صندوقهای درآمد ثابت کم است.
در مواقعی که بازار روزهای خوشی را سپری میکند، سرمایهگذاری در سهام، فارکس، ارز دیجیتال و غیره، منجر به کسب سودهای جذاب خواهد شد، صندوقهای درآمد ثابث در این زمان نمیتوانند با این بازارها رقابت کنند. بالعکس، در روندهای نزولی، صندوقهای درآمد ثابت، گزینههای بهتری به حساب میآیند. هرچند نباید این مورد را فراموش کرد که بعضی از سرمایهگذارها هیچ علاقهای به بازارهای پرریسک ندارند و کسب درآمد ثابت در آرامش را نسبت به هر بازاری ترجیح میدهند.
به طور کلی، سرمایهگذاری در بازارهای مالی، کاملآً به اهداف شما به عنوان سرمایهگذار بستگی دارد. اما، اگر بخواهیم برای صندوقهای درآمد ثابت نسخهای بپیچیم، میتوان اینطور گفت که در زمان رکود بازار، صندوقهای درآمد ثابت بهترین گزینه برای سرمایهگذاری هستند. اما بیایید تخصصیتر به موضوع نگاه کنیم. چهار معیار زیر را در نظر بگیرید:
- درآمد منظم
- نگرانی از نوسانات بازار
- مدیریت سرمایه
- ریسکگریزی
1. اگر دنبال کسب درآمد منظم و پایدار هستید
صندوقهای درآمد ثابت با تقسیم سود ماهانه، مانند کمند، میتوانند یک درآمد ثابت ماهانه را برای شما تضمین کنند. بازدهی صندوقهای درامد ثابت، از سپردههای بانکی بیشتر است.
2. اگر دائماً نگران نوسانات بازار سهام هستید
صندوقهای درآمد ثابت، نگرانی را از شما میگیرند. اوراق با درآمد ثابت که دارایی این صندوقها را شکل میدهند، مانند بازار سهام، از اخبار و اتفاقات تاثیر نمیپذیرند و نوسان آنچنانی ندارند و سرمایۀ شما به نوعی حفظ میشود.
3. اگر مدیریت سرمایه برای شما مهم است
خرید صندوقهای درآمد ثابت را در اولویت قرار دهید و سرمایۀ خود را به متخصصهای سبدگردانی بسپارید تا آنها همواره بازار را رصد کنند و بهترین بازده حاصل شود.
4. اگر ریسک پذیر نیستید
صندوقهای درآمد ثابت انتخاب بسیار خوبی به حساب میآیند، زیرا این صندوقها با سرمایهگذاری در اوراق با درآمد ثابت، سطح ریسک بسیار پایینی دارند و سرمایه شما به خطر نمیاُفتد.
معرفی صندوق های درآمد ثابت کاریزما
گروه مالی کاریزما، صندوقهای درآمد ثابت متنوعی ارائه میدهد تا به نوعی به نیاز تمام سرمایهگذاران با سلیقههای مختلف پاسخ داده باشد. در حال حاضر، کاریزما 5 نوع صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت دارد:
- صندوق سرمایهگذاری نوع دوم کارا
- صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت کمند
- صندوق سرمایهگذاری مختص اوراق دولتی کاریزما
- صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت کاریزما
- صندوق سرمایهگذاری اهرمی کاریزما (واحدهای عادی)
در جدول زیر میتوانید تمام صندوقهای درامد ثابت کاریزما را در یک نگاه مشاهده و مقایسه کنید.
صندوق درآمد ثابت کارا چیست؟
حداقل 85 درصد از داراییهای این صندوق به سرمایهگذاری در داراییهای بدون ریسک مثل اوراق مشارکت، سپرده بانکی و سایر اوراق با درآمد ثابت اختصاص مییابد. مدیر صندوق اجازه دارد بخش بسیار کمی از سبد تحت مدیریت خود را در داراییهای با ریسک بیشتر سرمایهگذاری کند. با این حال، احتمال ضرر در صندوق درآمد ثابت کارا نزدیک به صفر است.
صندوق درآمد ثابت کارا، سود ماهانه ندارد، و سود شما – به صورت تجمیعی – زمان فروش واحدهای صندوق محاسبه و پرداخت میشود. در واقع، سود شما اختلاف قیمت فروش و قیمت خرید واحدهای صندوق است.
صندوق درآمد ثابت کمند چیست؟
صندوق درآمد ثابت کمند، دومین صندوق گروه مالی کاریزما از نظر قدمت است که در تابستان 1396 تاسیس شده است. این صندوق در داراییهای بدون ریسک مثل اوراق مشارکت، سپرده بانکی و سایر اوراقهای با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکند و ریسک سرمایهگذاری در صندوق درآمد ثابت کمند تقریباً صفر است. سود این صندوق روزشمار است و جریمهای برای خروج پول در نظر گرفته نمیشود.
صندوق درآمد ثابت مختص اوراق دولتی چیست؟
حداقل ۹۵ درصد از داراییهای صندوق درآمد ثابت اوراق دولتی در اوراق با درآمد ثابت، اسناد خزانه اسلامی و گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی سرمایهگذاری میشود. همچنین، حداقل ۷۵ درصد از کل داراییها نیز بایستی به اوراق بهادار با درآمد ثابت منتشرشده از طرف دولت و اسناد خزانه اسلامی اختصاص یابد. سود صندوق درآمد ثابت اوراق دولتی از تفاوت قیمت خرید و قیمت فروش بهدست میآید. این صندوق، مجوز سرمایهگذاری در سهام ندارد و عملاً ریسک این صندوق برابر با صفر است.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت کاریزما چیست؟
همانند سایر صندوقهای درآمد ثابت، صندوق درآمد ثابت کاریزما بر داراییهای بدون ریسک مثل اوراق مشارکت، سپرده بانکی و سایر اوراق با درآمد ثابت متمرکز است و سود سرمایهگذاری در این صندوق، هر ماه به حساب سرمایهگذارها واریز خواهد شد. نکتۀ جالب این است که بازدهی این صندوق از زمان تاسیس تا کنون، دو برابر سپردهگذاری در بانک بوده است. این صندوق، قدیمیترین صندوق درآمد ثابت گروه مالی کاریزما به حساب میآید.
صندوق سرمایه گذاری اهرمی کاریزما (واحدهای عادی) چیست؟
صندوق سرمایهگذاری اهرمی کاریزما (واحدهای عادی)، تضمین سود دارد. در این صندوق، کسب سود حداقل ۳۱ درصد (۳۶ درصد موثر سالانه) و حداکثر ۳۳ درصد (۳۹ درصد موثر سالانه) تضمین میشود. بنابراین میتوان نسبت به حداقل سود، اطمینان خاطر داشت.
خرید صندوق اهرمی کاریزما (واحدهای عادی)
مجدد، سود این صندوق بر اساس اختلاف قیمت خرید و فروش واحدهای صندوق محاسبه میشود.
نحوه سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت
برای خرید صندوقهای درآمد ثابت، بایستی ابتدا توجه کنیم که صندوق مد نظر از نوع قابل معامله در بورس است یا صدور و ابطال. سپس نسبت به خرید یا فروش واحدهای صندوق اقدام کنیم.
خرید و فروش صندوق های درآمد ثابت قابل معامله در بورس
صندوقهای قابل معامله در بورس (ETFها) دقیقاً مانند سهام معامله میشوند. برای خرید و فروش این صندوقها ابتدا باید کد بورسی و احراز هویت سجام را انجام دهید. سپس، باید نماد هر صندوق (برای مثال کارا) را در سامانههای معاملاتی مانند کارگزاری کاریزما جستجو کنید و صندوق را بخرید.
البته نماد کارا در تمام کارگزاریها و سامانههای معاملاتی در دسترس است و فقط محدود به کارگزاری کاریزما نیست!
خرید و فروش صندوق های درآمد ثابت صدور و ابطال
اگر صندوق مد نظر شما، از نوع صدور و ابطالی باشد، باید حتماً به سایت یا اپلیکیشن صندوق مراجعه و آن را خریداری کنید. مراجعهی حضوری به شعب صندوق نیز امکانپذیر است، اما نیازی به این کار نیست. حداقل سرمایۀ مورد نیاز برای شروع سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت از نوع ETF، صد هزار تومان است و برای صندوقهای صدور و ابطال، بهاندازهی قیمت حداقل یک واحد است.
کارمزد خرید و فروش صندوق درآمد ثابت
در جدول زیر، کارمزد خرید صندوقهای درآمد ثابت کاریزما را میتوانید مشاهده کنید.
علاوه بر این، کارمزد دیگری تحت عنوان «کارمزد مدیریت» وجود دارد که درصدی از ارزش روز داراییهای صندوق است و به صورت سالانه محاسبه و برداشت میشود. کارمزد مدیریت، برای مخارج مدیریت صندوق استفاده میشود و در اختیار شخص قرار نمیگیرد.
لیستی از برترین صندوق های درآمد ثابت
اکنون که میدانیم صندوق درآمد ثابت چیست، سراغ معرفی برترین صندوقهای درآمد ثابت میرویم. صندوقهای درآمد ثابت را میتوان بر اساس معیارهای مختلفی رتبهبندی کرد. اما شاید مهمترین معیار، کل ارزش خالص داراییها باشد. در ادامه بر اساس همین معیار، 10 صندوق درآمد ثابت برتر را معرفی خواهیم کرد:
- درآمد ثابت کمند
- افرا نماد پایدار
- نوع دوم کارا
- ارمغان فیروزه آسیا
- نیلی دماوند
- سپید دماوند
- اعتماد آفرین پارسیان
- سپر سرمایه بیدار
- یاقوت آگاه
- درآمد ثابت کیمیا
دو صندوق درآمد ثابت کارا و کمند کاریزما با بیش از 140 هزار میلیارد تومان دارایی، در میان برترین صندوقهای درآمد ثابت قرار دارند.
جمع بندی مطلب
در ابتدای مطلب سوالی پرسیده بودیم که صندوق درآمد ثابت چیست؟ در این مطلب کامل به این پرسش پاسخ دادیم. صندوقهای درآمد ثابت را میتوان یک گزینهی بسیار مناسب برای سرمایهگذاری در نظر گرفت. تفاوتی ندارد ریسکپذیر هستید یا ریسکگریز؛ همواره میتوانید بخشی از سرمایۀ خود را در این صندوقها سرمایهگذاری کنید و مزایای مختلفی همچون مدیریت حرفهای دارایی، حفظ ارزش پول و کسب درآمد ثابت بهره ببرید.
سرمایهگذارهای حرفهای همواره در بازارها و داراییهای مختلف سرمایهگذاری میکنند تا اصطلاحاً پورتفوی کاملی داشته باشند. بنابراین، توصیه میکنیم، در کنار سایر بازارها مانند بازار سهام، مشتقه، ارزهای دیجیتال و غیره، حتماً صندوقهای درآمد ثابت را در نظر داشته باشید. این مطلب را نیز حتماً در نظر داشته باشید که صندوقهای با درآمد ثابت معمولاً همواره بازدهی بالاتری نسبت به سپردهگذاری در بانک دارند.
سوالات متداول
برای سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت، ابتدا باید توجه کنید که صندوق از نوع قابل معامله در بورس است (ETF) یا صدور و ابطالی.
اگر صندوق از نوع ETF باشد، کافیست نماد صندوق (برای مثال کارا) را در سامانههای معاملاتی مانند کارگزاری کاریزما جستجو کنید و درست همانند سهام، واحدهای صندوق را خریداری کنید.
اگر صندوق از نوع صدور و ابطالی باشد، بایستی به وبسایت یا اَپلیکیشن صندوق مراجعه کنید و از آنجا واحدهای صندوق را بخرید (صدور) یا بفروشید (ابطال).
در حال حاضر با سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت، بین 20 تا 30 درصد سود اسمی سالانه به شما تعلق خواهد گرفت. البته، صندوق سرمایهگذاری اهرمی کاریزما (واحدهای عادی) سود بالاتری ارائه میدهد که برابر است با حداقل ۳۱ و حداکثر ۳۳ درصد سود سالانه.
زیرا این صندوقها بر سرمایهگذاری روی داراییهای بسیار کمریسک و با درآمد ثابت مانند اوراق مشارکت و سپردههای بانکی متمرکز هستند و هرگز در بازارهای پرنوسان مانند سهام، وارد نمیشوند.
ریسک هرگز صفر نیست! اما ریسک صندوقهای درآمد ثابت بهقدری کم است که میتوان آن را معادل صفر یا بدون ریسک در نظر گرفت.
به طور کلی، شما با 100 هزار تومان هم میتوانید سرمایه گذاری در صندوقهای درآمد ثابت را آغاز کنید و در بازههای زمانی مشخص، سرمایۀ خود را افزایش دهید.
اگر در صندوقهای صدور و ابطالی سرمایهگذاری کنید، حداقل سرمایۀ مورد نیاز، بهاندازهی خرید 1 واحد از صندوق است.
به نوعی میتوان به این سوال پاسخ مثبت داد. اما در نظر داشته باشید، سود صندوقهای درآمد ثابت عدد ثابتی نیست که هر ماه برای مثال، 35 درصد (تحت هر شرایطی) سود به شما تعلق بگیرد. بلکه، پرداخت سود در بازههای زمانی مشخص، ثابت است و همواره اجرا میشود.
تضمین در بازار سرمایه بیمعنی است، زیرا هیچکس نمیتواند آینده را دقیق پیشبینی کند که بخواهد بر اساس آن تضمین بدهد. با این حال، صندوقهای درآمد ثابت، حتی در بدترین روزهای بازار نیز سودده هستند و سود پرداخت میکنند.
سود صندوقهای درآمد ثابت «کمند» و «درآمد ثابت» به ترتیب در اولین روز کاری بعد از پانزدهم و بیست و پنجم هر ماه (نهایتاً ظرف 48 ساعت) واریز میشود.
صندوق درآمد ثابت چیست؟ بهترین گزینه برای سرمایه گذاری کم ریسک
6 دیدگاه برای این مطلب
با سلام. در صندوق های درآمد ثابت بورس ، مثلاً امروز اگه پولمون سود کنه و دست نزنیم، فردا سود روی کل پول میاد یا فقط روی اصل پول؟
سلام و درود. سود روی کل پول شما میاد عزیز، سودهای روزشمار مرکب هستند.
چطور میتونم هدیه ۱ میلیونی ب کارت بانکیم انتقال بدم
سلام و درود. منظور شما از هدیه 1 میلیونی چی هست دقیقاً؟ کجا این هدیه رو دریافت کردید؟
سلام و درود. در خصوص ضمانت اصل سرمایه و پرداخت سود، اگر امیدنامهی صندوقهای درآمد ثابت را ملاک قرار دهیم، در امیدنامه ذکر شده که این صندوقها ریسک دارند (هرچند سطح ریسک بسیار پایین است) و ضمانت صد درصدی ارائه نمیشود، اما معمولاً در بررسی صندوقها، سابقه و اعتبار شرکت را ملاک قرار میدهند که از این نظر کاریزما و همینطور سایر شرکتهای معتبر تا این لحظه مشکلی در پرداخت سود و نقدشوندگی نداشتهاند و با اطمینان میتوان گفت 99.9 درصد هیچ چالشی در پرداخت سود و اصل سرمایه وجود نخواهد داشت.